Hoewel de Amerikaanse president Donald Trump op zijn eerste dag in het Witte Huis China geen “valutamanipulator” heeft genoemd, zoals hij had beloofd, sluit een analistenteam van Deutsche Bank niet uit dat hij dat alsnog gaat doen.
“Wij achten het waarschijnlijk dat president Trump ergens in de komende weken China een valutamanipulator zal noemen en strafmaatregelen zal voorstellen als het land geen onderhandelingen aangaat over de verlaging van zijn handelsoverschot met de VS”, schrijft het team onder leiding van Michael Spencer, chef-econoom van Deutsche Bank in een rapport.
“Deze belofte is voortdurend herhaald tijdens de campagne en sinds hij in functie is, heeft hij zijn vastbeslotenheid bewezen om zijn beloftes na te komen, hoe omstreden ze ook zijn”, zo gaat het rapport verder.
“Bestaand Amerikaans recht en de recente toepassing daarvan door het ministerie van Financiën (Treasury) kunnen hoogstwaarschijnlijk niet voldoen aan het verlangen van de president naar strenge strafmaatregelen tegen oneerlijke handel. Dus wij voorspellen dat de maatregelen die hij in gedachten heeft veel verder gaan dan zelfs nog maar een paar weken geleden mogelijk werd geacht.”
Trump tegen China
China probeert sinds 2014 zijn munt gecontroleerd te devalueren, en ondervindt sinds het midden van 2016 steeds meer problemen om de waarde van de munt, op basis van de gewogen handelsverhoudingen, stabiel te houden.
Beleidsmakers hebben recente trends richting meer openheid over de kapitaalrekening en internationalisering van de Chinese munt teruggedraaid in een poging de devaluatie van de yuan af te remmen. Een gevolg daarvan was dat ook China's reserves aan buitenlandse valuta's zijn geslonken door hun pogingen de munt te ondersteunen.
Het team van Deutsche Bank merkt hierover op: "Hoewel dit beleid van interventie inderdaad kan worden omschreven als 'eenzijdig' zoals de Amerikaanse wet verlangt, is het wel beleid in een richting die normaal gesproken wordt gezien als in het belang van de VS - namelijk ter voorkoming van nog snellere devaluatie van de Chinese munt."
Met name drie criteria zijn van belang voordat de Treasury een land kan bestempelen tot valutamanipulator:
- Het land moet een aanzienlijk bilateraal handelsoverschot hebben met de VS.
- Het land heeft een "materieel" overschot op zijn valutarekening.
- Het land bedrijft hardnekkige eenzijdige interventie in de valutamarkt.
In zijn halfjaarlijkse rapport in april nam het Amerikaanse ministerie van Financiën een "monitorlijst" op van belangrijke handelspartners die "aandacht verdienen op basis van een analyse van de drie criteria". Als een land eenmaal in die lijst is opgenomen, blijft het daar op staan in tenminste twee opeenvolgende rapporten.
China behoorde tot de landen die in april 2016 aan de lijst werden toegevoegd. Maar de Treasury maakt wel de kanttekening dat het land in het april-rapport voldeed aan twee van de drie criteria (een groot bilateraal handelsoverschot en een overschot op de valutarekening van 3 procent of meer), terwijl het in het latere oktober-rapport nog maar voldeed aan één van de drie criteria (een groot bilateraal handelsoverschot).
Wat doet China?
Hoe dan ook, als Trump China bestempelt tot valutamanipulator wordt de volgende vraag hoe China daarop zal reageren. Ook daarover heeft het team van Deutsche Bank nagedacht (de voornaamste passages hebben wij vet gedrukt):
"In het handelspolitieke domein hebben de autoriteiten al laten weten dat zij zullen reageren met eigen tarieven van een vergelijkbare ordegrootte als de Amerikaanse maatregelen. Dat betekent dat bijvoorbeeld een sector-gewijze toepassing van anti-dumpingtarieven waarschijnlijk door China met precies zo'n maatregel zal worden beantwoord. Een algemene heffing op alle importgoederen uit China kan rekenen op eenzelfde maatregel aan de Chinese kant.
Maar wij achten het onwaarschijnlijk dat China zijn valutabeleid zal veranderen als het land wordt gebrandmerkt als valutamanipulator. Wij verwachten niet dat dit de Chinezen zal weerhouden van interventies en van het beleid in de richting van een vrij zwevende munt - hetgeen waarschijnlijk zou leiden tot een forse afwaardering - , noch verwachten wij een eenmalige devaluatie. De autoriteiten hebben al drie jaar lang de gelegenheid gehad om een grote, plotselinge afwaardering toe te staan, en het lijkt erop dat zelfs de bescheiden devaluatie met 3 procent in augustus 2015 al meer volatiliteit was dan zij konden verdragen. Hoogstens zou het kunnen komen tot een gecontroleerde afwaardering zoals we hebben gezien in de eerste helft van 2016."
Tot slot, voor wat het waard is: de laatste keer dat de VS China bombardeerden tot valutamanipulator was van 1992 tot 1994.