Het zou zomaar kunnen dat bijna één op de drie Amerikanen straks zonder werk zit.
Het is dan ook geen wonder dat sommige mensen bang worden dat de huidige recessie omslaat in een diepe depressie, net als na de beurscrash van 1929.
Gelukkig zijn er veel meer verschillen dan overeenkomsten met die zwarte periode, betoogt Joost Derks.
ANALYSE – De Amerikaanse werkloosheid is sinds 2010 in een bijna rechte lijn gedaald van ongeveer 10 procent van de beroepsbevolking naar slechts 3,5 procent begin dit jaar. De corona-uitbraak heeft dit mooie plaatje in één klap aan gruzelementen geslagen.
In plaats van de laagste werkloosheid in bijna een halve eeuw, heeft de grootste economie ter wereld nu opeens een werkloosheid die richting de 20 procent gaat.
En het wordt nog erger. Jerome Powell, voorzitter van de Federal Reserve, houdt er rekening mee dat de Amerikaanse werkloosheid kan oplopen tot 25 procent tot 30 procent.
De laatste keer dat zo’n groot deel van de beroepsbevolking in de Verenigde Staten zonder baan zat, was tijdens de Grote Depressie die in 1929 begon.
Grote Depressie van de jaren 1930
Ruim negentig jaar geleden begon de ellende met het knappen van een zeepbel op de Amerikaanse aandelenmarkt. Beurskoersen enorm ver waren opgelopen na tien jaar van ongebreidelde economische groei.
Nu is dat wel anders. De huidige crisis is het gevolg van het kunstmatig stilleggen van grote delen van de Amerikaanse economie om de coronapandemie in te dammen.
Voordat het virus de kop opstak, draaide de Amerikaanse economie redelijk goed. Powell benadrukt dat er geen enkele reden is waarom de economie niet weer op gang komt zodra de maatregelen worden teruggedraaid.
Dit keer grijpt overheid snel in bij crisis met fiscale en monetaire steun
Naast de directe aanleiding voor de economische terugval zijn er nog wel meer verschillen tussen de huidige coronacrisis en de Grote Depressie.
Negentig jaar geleden durfde de Amerikaanse regering nauwelijks in te grijpen in de economie. De gedachte was dat onevenwichtigheden zichzelf op zouden lossen.
Pas in 1934 werden grote steunprogramma’s ontwikkeld. Maar dat was veel te weinig en veel te laat. Ongeveer vijf jaar eerder waren al ruim 9.000 banken failliet gegaan tijdens de eerste maanden van de Grote Depressie.
De afgelopen maanden heeft de Amerikaanse overheid bijna 3.000 miljard dollar vrijgemaakt om de economische pijn te verzachten. En ook de rol van Powell zelf mag niet worden uitgevlakt.
Als de Federal Reserve in 1929 meteen de rente had verlaagd en de geldkraan had opengedraaid voor de banksector, was de Grote Depressie volgens verschillende onderzoekers waarschijnlijk slechts een flinke recessie geweest.
Fed staat klaar om nog meer te doen
Powell kan er niet van beschuldigd worden dat hij afwachtend toekijkt terwijl zich een grote economische ramp ontvouwt. De Amerikaanse centrale bank heeft half maart de rente al verlaagd van 1 procent naar 0 procent.
Ook heeft Powell via het opkopen van obligaties en andere programma’s de economie een enorme boost gegeven. Bovendien vertelde hij dat zijn trukendoos voorlopig nog niet leeg is.
Meestal leidt zo’n opmerking - die impliceert dat de geldkraan verder wordt open gezet - ertoe dat de waarde van een munt wat onder druk komt te staan. Maar de dollar is sinds de speech van Powell slechts een fractie verzwakt en staat nog altijd duidelijk hoger tegenover de euro vergeleken met begin dit jaar.
De economische wereld had blijkbaar ook aandacht voor de voorspelling van Powell: "De Amerikaanse economie wordt nog sterker dan vroeger. En dat gebeurt eerder dan je denkt!"
Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.