Een deel van het Turkse leger heeft verklaard de macht te hebben overgenomen. Dat gebeurde even nadat premier Binali Yildirim had gemeld dat een klein deel van het leger een poging tot een coup had gedaan.

In een verklaring vrijdagavond zei een legergroep onder andere dat de mensenrechten zullen worden gerespecteerd en dat alle banden met het buitenland zullen worden gehandhaafd. Verder zal de wet worden gehandhaafd. De coup zou nodig zijn ter berscherming van de democratische orde.

De Turkse premier Binali  Yilderim zei eerder op de avond dat een deel van het Turkse leger een “ongeautoriseerde actie” was gestart. Hij bezwoer dat de schuldigen de hoogste prijs zouden betalen.

De verklaring waarin het leger zegt de macht in Turkije te hebben gegrepen, is niet door de militaire leiding geautoriseerd, hebben bronnen rond de Turkse regering verklaard.

De Turkse regering spreekt volgens een informant nog steeds over een poging tot staatsgreep door een groep binnen het leger.

De stafchef van het Turkse leger is onder een groep militairen die is gegijzeld in Ankara door de coupplegers, aldus het staatspersbureau Anadolu.

Onrust in Turkije

Bruggen in Istanbul zijn gesloten en er zouden vliegtuigen laag over de Turkse hoofdstad Ankara vliegen, meldde onder meer de BBC. Gepantserde legervoertuigen zouden zijn gesignaleerd op de Ataturk-luchthaven in Istanbul.

In grote delen van Turkije zou het internet niet meer werken, behalve via beveiligde internetverbindengen, bericht Der Spiegel.

Traditie Turkse leger

Het Turkse leger beschouwt zichzelf traditioneel als hoeder van de seculiere, modernistische  traditie van de stichter van de Turkse Republiek, Mustafa Kemal Atatürk.

Het leger heeft in de twintigste eeuw verschillende malen een coup gepleegd; machtsovernames door het leger waren succesvol in 1960 en 1971, in 1980 mislukte een couppoging van het leger.

Het Turkse leger heeft coups doorgaans beraamd op momenten dat het leger de indruk kreeg dat burgerlijke politici te sterk afweken van de modernistische, seculiere lijn van Atatürk. Wel heeft het Turkse leger na verloop van tijd steeds weer de macht overgedragen aan burgerlijke politici.

Verzet tegen Erdogan

De coup lijkt in ieder geval een serieuze poging tot verzet tegen president Recep Tayyip Erdogan. Diens AK-partij is voor Turkse begrippen sterk islamitisch georiënteerd. Over de verblijfplaats van Erdogan heerste vrijdagavond grote onduidelijkheid.

Erdogan was tussen 2003 en 2014 premier van Turkije en werd daarna president. Zijn bewind wordt door  tegenstanders in toenemende mate als autoritair ervaren.

Turkije is echter een belangrijke militaire bondgenoot van de Verenigde Staten en steunt tegenstanders van de Syrische president Bashar al Assad in de Syrische burgeroorlog. Turkije heeft ook 2 miljoen Syrische vluchtelingen binnen zijn grenzen.

bron: ANP/Z24

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl