ANALYSE – Zestien jaar geleden begon Jitse Groen, toen nog student aan de Universiteit Twente, met maaltijdbezorgsite Thuisbezorgd.nl. Binnenkort gaat zijn bedrijf Takeaway.com naar de beurs en analisten ramen de waarde ervan inmiddels op ongeveer 1 miljard euro.
Maar uit luxe is deze beursgang niet geboren. Takeaway.com maakt verlies, en dat is vooral een gevolg van de bikkelharde concurrentiestrijd die in Duitsland wordt gevoerd. Het bedrijf zelf stelt dat beleggers de komende twee jaar evenmin moeten rekenen op winst.
Verondersteld wordt dat er in ieder land uiteindelijk slechts ruimte is voor één dominante maaltijdbezorgsite, omdat restaurants bij voorkeur met een zo beperkt mogelijk aantal verschillende bestelsystemen werken en consumenten graag zo veel mogelijk restaurantopties op een maaltijdbezorgsite zien. De partij die uiteindelijk dit natuurlijke monopolie weet te bemachtigen, heeft daarmee een lucratieve positie in handen. Bij iedere bestelling kan een percentage van de omzet worden afgesnoept en bij grote aantallen wordt dat al snel financieel aantrekkelijk.
Interessant: ondanks dat er geen Nederlands bedrijf is waar meer maaltijden worden besteld heeft Thuisbezorgd.nl zelf geen restaurants. Het bedrijf maakt de maaltijden ook al niet en met de bezorging ervan houdt Thuisbezorgd.nl zich eveneens niet of nauwelijks bezig…
Thuisbezorgd.nl: net zoals Uber, Facebook en Airbnb
In zeker opzicht lijkt Thuisbezorgd.nl wel op grote succesvolle online bedrijven. Zoals het in 2009 opgerichte taxibedrijf Uber. Want het mag hier dan weliswaar om het grootste taxibedrijf ter wereld gaan, taxi’s heeft Uber zelf niet.
Of maak de vergelijking met Facebook. Waar Thuisbezorgd.nl zelf geen maaltijden bereidt geldt dat het populairste mediabedrijf ter wereld zelf helemaal geen content creëert.
Geen bedrijf ter wereld dat meer accommodaties aanbiedt dan Airbnb maar ook in dit geval geldt dat sprake is van een bedrijf dat enkel vraag en aanbod bij elkaar brengt. De aangeboden accommodaties zijn niet van Airbnb zelf.
Nog een voorbeeld: Booking.com. Eveneens opgericht door een voormalig student van de Universiteit Twente. Booking.com bevindt zich als het ware tussen aangeboden hotelkamers enerzijds en honderden miljoenen consumenten anderzijds. Booking.com houdt zich niet bezig met het schoonmaken van hotelkamers en soortgelijk 'echt' werk, maar rekent wel stevige commissies - soms wel 30 procent - voor iedere boeking.
Parasiet of niet?
De hierboven genoemde zogeheten platformbedrijven parasiteren in zekere zin op de inspanningen die anderen leveren. Met het echte fysieke werk houden ze zich niet bezig maar wel worden flinke vergoedingen gerekend voor het simpelweg geautomatiseerd doorgeven van bestellingen of content. Deze bedrijven hebben dan ook een aantrekkelijke positie, precies tussen de kapitaalintensieve aanbodkant waar alle kosten gemaakt worden en de vraagkant met al het geld in handen in.
Hoewel platformbedrijven zich dikwijls maar weinig bezighouden met het daadwerkelijk leveren van de goederen of diensten, creëren ook deze bedrijven wel degelijk waarde. Zo ontlenen consumenten gemak aan eenvoudige bestelprocessen, handige selectiemechanismes en de beoordelingen van anderen.
Bovendien zorgen platformbedrijven ervoor dat bestaande, dikwijls behoorlijk kapitaalintensieve infrastructuren efficiënter kunnen worden ingezet. Booking.com zorgt voor een efficiëntere benutting van hotelkamers, Airbnb voor efficiënter gebruik van vastgoed.
Voor beleggers is er wel een groot dilemma, wat mooi wordt geïllustreerd door Takeway.com. De potentie om enorm winstgevend zijn is er, maar op de Duitse markt ontbreekt vooralsnog een onbetwiste marktleider en daar zal voorlopig sprake blijven van een aanhoudende en vooral heel kostbare concurrentiestrijd. Met aanvankelijk verliezen voor iedereen en uiteindelijk slechts één winnaar.
Des te opvallender dat Takeaway.com, met een beoogde beurswaarde van 1 miljard euro, net als veel andere platformbedrijven op moment al zo rijkelijk gewaardeerd wordt.
Hendrik Oude Nijhuis heeft zich jarenlang verdiept in de strategieën van ‘s werelds beste beleggers. Zijn bestseller over Warren Buffett is gratis beschikbaar. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen.