OPINIEDe politieke steun van techmiljardair Elon Musk voor Donald Trump is op het eerste gezicht niet makkelijk te begrijpen. Hoewel Musk steeds meer een rechts geluid verkondigt, is hij nog steeds de CEO van Tesla, een pionier op het gebied van elektrische voertuigen.

Trump is daarentegen iemand die zich graag laat zien met topmensen uit de oliewereld en hij ontkent nog steeds de klimaatcrisis.

Ogenschijnlijk zou een nieuw presidentschap van Trump alles behalve goed zijn voor de bedrijven van Musk. Maar afgelopen week werd duidelijk waarom Musk achter Trump staat. Het gaat de CEO van Tesla niet zozeer om de markt voor elektrische voertuigen, maar vooral om Tesla’s dominantie op die markt.

Dankzij de ‘Inflation Reduction Act’ van president Joe Biden, die sterk gericht is op directe milieusubsidies, kregen klassieke autofabrikanten in de VS de kans om de markt voor elektrische auto’s te betreden. Als gevolg hiervan nam de concurrentie toe en voelde Tesla zich genoodzaakt om de prijzen van zijn auto’s te verlagen.

Dit zorgde op zijn beurt weer voor een prijsoorlog die Tesla niet lijkt te kunnen winnen. In het tweede kwartaal van dit jaar viel de winst van Tesla 45 procent lager uit op jaarbasis. In de VS zakte het marktaandeel van Tesla onder de 50 procent, terwijl het bedrijf ooit bijna 80 procent van de Amerikaanse markt voor elektrische auto's in handen had.

Bovendien is de druk nog niet van de ketel voor de Amerikaanse autofabrikant. Tesla heeft geen nieuw model op de planning staan dat echt impact zal hebben op de verkoopcijfers, wat het ook nog eens lastiger maakt om de concurrentie uit China het hoofd te bieden.

Afgelopen week gaf Tesla een toelichting op de cijfers over het tweede kwartaal. Musk stelde dat de druk van concurrenten die aan de winst en het marktaandeel knabbelen, voorbij zal gaan. Maar hij legde niet uit waarom.

Musk gaf wel een hint: als Trump in november gekozen wordt als president, kan hij de Inflation Reduction Act van Biden terugdraaien. Musk legde aan beleggers uit dat het afschaffen van deze regeling vooral pijnlijk zou zijn voor de concurrenten van Tesla, maar veel minder voor Tesla zelf.

Het is lichtelijk ironisch dat Musk vindt dat een groene subsidie voor autofabrikanten afgeschaft moet worden. Tesla profiteert namelijk zelf ook van een wet die het voor makers van elektrische auto's mogelijk maakt om emissiecertificaten voor CO2 te verkopen aan andere automakers.

Dat laatste is iets waar Tesla veel baat bij heeft. Afgelopen kwartaal verdiende het bedrijf er namelijk 890 miljoen dollar aan. Musk accepteert dus met alle liefde een overheidsingreep als het positief voor hem uitvalt, maar niet als de concurrentie daar voordeel van heeft.

Musk en Trump hebben dan ook hetzelfde doel voor elektrische auto's: het terugdraaien van regelgeving van Biden voor elektrische auto's.

Tesla innoveert te langzaam

Het is niet moeilijk om te zien waarom Tesla zijn dominantie op de markt voor elektrische auto's aan het verliezen is. Het bedrijf innoveert te langzaam.

Het laatste nieuwe model, de Model Y, stamt alweer uit 2019. Sinds die tijd is de concurrentie aanzienlijk toegenomen. In China neemt Tesla het op tegen door de staat gesteunde fabrikanten van elektrische auto's, die moderne EV's goedkoop op de markt brengen.

In de rest van de wereld zijn de bestaande autobouwers bezig met een inhaalslag, waardoor kopers meer keuze krijgen.

In een poging om marktaandeel te behouden, begon Tesla in 2023 met het verlagen van de prijzen. Critici zagen de bui al hangen, maar Musk bleef volhouden dat het de enige manier was om het bestaan van zijn bedrijf te verzekeren.

De koers van het aandeel Tesla daalde fors tussen medio 2023 en april dit jaar. Daarop reageerde Musk een vertrouwde truc om het vertrouwen van beleggers terug te winnen: het verkondigen van prachtige innovaties die het bedrijf nog niet heeft uitgerold. Toch leek het te helpen, want sinds april van dit jaar is de daling van het aandeel gestuit.

Intussen heeft Musk meerdere beloftes gedaan: Tesla moet niet meer worden gezien als een autofabrikant, maar als een AI-bedrijf. Daarnaast zullen er in augustus autonome robottaxi's verschijnen, waarbij we maar even vergeten dat Musk deze belofte al bijna tien jaar doet. En over robots gesproken: het gaat de goede richting op met de ontwikkeling van de menselijke robot Optimus, terwijl we nog geen idee hebben wat die robot nu daadwerkelijk kan.

De belangrijkste belofte werd een beetje in het verdomhoekje gestopt: de auto van 25.000 euro die wereld echt wil zien. Musk liet kort weten dat Tesla er inderdaad nog aan werkt en dat de eerste goedkope modellen medio 2025 van de band zullen rollen. Hij gaf daarbij geen enkel detail over de auto. En ook dit is een meermaals herhaalde belofte van de techmiljardair.

Het is dan ook wonderbaarlijk om te zien dat het aandeel Tesla weer stijgende is, hoewel ook analisten op Wall Street duidelijk kunnen zien dat Musk zijn trukendoos heeft geopend en dat er eigenlijk geen solide basis is voor het inlossen van de beloftes die Musk heeft gedaan.

En daarmee komen we uit bij de cijfers van het afgelopen kwartaal. Die laten zien dat Tesla nog steeds last heeft van de concurrentie op de markt voor elektrische auto's en dat de ontketende prijsoorlog nog steeds drukt op de omzet.

Net als bij andere automakers, loopt ook de verkoop van elektrische auto's bij Tesla terug. Musk denkt echter dat het terugdraaien van de groene wetgeving van Biden vooral pijnlijk zal zijn voor de concurrentie.

Musk wil tijd kopen voor Tesla en Trump kan daarbij helpen

Musk probeert tijd voor Tesla te kopen om met innovaties te komen die de groeimotor weer kunnen aanjagen. Daarbij heeft hij Trump op de korte termijn nodig.

Wat specifiek nadelig is aan de IRA-wetgeving van Biden is dat Tesla daar minder van profiteert, omdat het bedrijven momenteel achterblijft met de introductie van nieuwe modellen.

Musk heeft tegen beleggers gezegd dat hij de Model 3 een update heeft gegeven om makkelijker in aanmerking te komen voor IRA-subsidies. Maar daarbij blijft het probleem dat het lastiger is als je het met oudere modellen moet opnemen tegen het nieuwste dat de concurrentie op de markt brengt. In plaats van concurreren op kwaliteit, wil Musk de regels daarom ombuigen in zijn voordeel.

Met het terugdraaien van de IRA-wetgeving van Biden gaan concurrenten mogelijk ook minder elektrische auto's verkopen. Daar kan Tesla van profiteren door afnemende concurrentie, maar ook doordat andere autofabrikanten dan weer in sterkere mate hun CO2-uitstoot moeten compenseren en daarvoor emissie-certificaten blijven inkopen.

Elon Musk
Elon Musk
Steve Granitz/FilmMagic via Getty Images

Musk weet dat hij de concurrentie moet afremmen, op welke manier dan ook. Het is belangrijk om Tesla's marktpositie zoveel mogelijk te beschermen, tot hij een nieuw product kan introduceren waar mensen echt op zitten te wachten. En als dat betekent dat hij iemand moet steunen die het niet zou nauw neemt met het aanpakken van de wereldwijde klimaatproblematiek, dan is dat maar zo.

LEES OOK: Trump-schutter half uur voor aanslag gespot op gebouw – Elon Musk wil naar verluidt maandelijks $45 miljoen uitgeven om Trump politiek te steunen