- Rusland is deze week begonnen aan grootschalige, militaire marine- en luchtoefeningen samen met China.
- De samenwerking tussen beide landen wordt steeds hechter.
- Volgens een aantal militaire experts zorgt dat voor een potentiële dreiging die de VS al tientallen jaren niet meer heeft gekend.
- Lees ook: Deze kaart toont 245 doelen in Rusland die Oekraïne zou kunnen bestoken met raketten, als de VS dat zouden toestaan
Rusland en China verzetten zich al lang tegen wat zij “de kwaadaardige invloed van de Amerikaanse macht” noemen. Nu geven ze het signaal af aan het Westen dat ze met hun gecombineerde militaire macht de Verenigde Staten kunnen uitdagen.
Dinsdag is het Russische leger een marine- en luchtoefening begonnen in de Japanse Zee samen met China, maar de grootschalige ‘Ocean-24’-oefening van Rusland strekt zich ook uit tot de Grote Oceaan, de Arctische Oceaan, de Middellandse Zee, de Kaspische Zee en de Oostzee.
Volgens het Russische ministerie van Defensie zijn er meer dan 400 oorlogsschepen, duikboten en ondersteunende schepen bij betrokken. Ook doen meer dan 120 vliegtuigen en helikopters en meer dan 90.000 militairen mee.
“Deze oefening moet de strategische samenwerking tussen het Chinese en het Russische leger verdiepen en hun potentie om veiligheidsdreigingen het hoofd te bieden vergroten”, liet het Chinese ministerie van Defensie eerder deze week weten.
Het is de tweede keer in slechts drie maanden tijd dat de grootmachten gezamenlijke oefeningen houden, na die bij de Chinese havenstad Guangdong in juli.
Het is een teken dat de twee landen steeds hechter worden. Volgens het China Power Project vond meer dan de helft van de 102 gezamenlijke oefeningen sinds 2003 plaats in de afgelopen zeven jaar.
Militair analist Graeme Thompson van de Eurasia Group zegt tegen Business Insider dat Rusland en China een duidelijke boodschap afgeven.
"De Russische marineoefeningen zijn bedoeld om het signaal af te geven dat Moskou nog steeds een wereldmacht is die over de hele wereld kan opereren", legt hij uit. "De deelname van China maakt deel uit van de trend van steeds nauwere Sino-Russische strategische samenwerking en militaire integratie."
China en Rusland vormen een anti-Amerikaanse as
Vlak voor de Russische invasie van Oekraïne sloten de Chinese leider Xi Jinping en de Russische president Vladimir Poetin een samenwerking "zonder beperkingen" als onderdeel van hun gezamenlijke missie de Amerikaanse dominantie op het wereldtoneel uit te dagen.
In de bijna drie jaar die sindsdien zijn verstreken, heeft China het geïsoleerde Rusland voorzien van belangrijke diplomatieke en economische steun en krijgt het Kremlin volgens de VS ook steeds meer steun voor de wapenindustrie.
Beide landen laten het Westen hun spierballen zien en tonen hun militaire macht. Omdat ook de VS en bondgenoten als Zuid-Korea en Japan met hun marine aanwezig zijn in de Grote Oceaan kan dat mogelijk tot een confrontatie leiden.
De gezamenlijke oefeningen van China en Rusland vinden plaats in de Japanse Zee en de Zee van Ochotsk. Beide landen hebben territoriale disputen met Japan. Daarnaast dreigt China met een invasie van Taiwan. Dat laatste zou tot een conflict met de Verenigde Staten kunnen leiden.
"Beijing en Moskou hebben duidelijk de intentie te laten zien dat ze veel gezamenlijke macht kunnen ontwikkelen in de Indo-Pacific", zegt Thompson.
China blijft zijn partnerschap met Rusland versterken, ondanks de steeds fellere kritiek uit het Westen. In juli beschuldigde de NAVO China ervan de oorlog in Oekraïne te hebben mogelijk gemaakt, onder meer door het verstrekken van wapenonderdelen aan Rusland. Daarna hielden Moskou en Beijing een gezamenlijke militaire oefening.
Competitie tussen grootmachten neemt toe
Sommige experts waarschuwen dat de gezamenlijke Russische en Chinese militaire kracht een serieuze uitdaging vormt voor het Westen.
“Een grootschalig bondgenootschap tussen China en Rusland zou voor de Verenigde Staten een bedreiging betekenen die zijn weerga niet kent sinds het einde van de Koude Oorlog”, schreef analist Chels Michta in november vorig jaar in een artikel voor het Center for European Policy Analysis.
De Congressional Commission on the Strategic Posture of the United States drong er afgelopen oktober bij het Pentagon op aan om zijn strategie dringend te herzien, zodat het mogelijk tegen beide machten tegelijk zou kunnen vechten.
Sommige analisten wijzen echter op spanningen tussen Rusland en China die de alliantie zouden kunnen verzwakken. Zo is China de boventoon gaan voeren in de relatie en is Rusland in toenemende mate afhankelijk van Beijing om zijn oorlogsmachine en economie draaiende te houden.
En China gebruikt de oorlog in Oekraïne waarschijnlijk voor zijn eigen doeleinden, om het Westen te verzwakken en af te leiden terwijl het een mogelijke aanval op Taiwan plant, schreven analisten van het Royal United Services Institute in het Verenigd Koninkrijk in juli.
Maar vooralsnog wordt de alliantie tussen Rusland en China hechter. Volgens Thompson houdt de VS de militaire oefeningen van de grootmachten dan ook nauwlettend in de gaten. “Dit is opnieuw een signaal dat het geopolitieke klimaat blijft verslechteren", aldus de analist.