China heeft een reuzenstap gezet in diens ruimterace met de Verenigde Staten. Dinsdag keerde de Chang’e-6 maansonde succesvol terug naar de aarde, met de allereerste monsters van de achterkant van de maan.

Op een video is te zien hoe een Chinese ambtenaar triomfantelijk een Chinese vlag plantte bij de capsule, nadat deze met een parachute was geland in Mongolië.

De monsters, waaronder 2,5 miljoen jaar oud vulkanisch gesteente, kunnen cruciale vragen beantwoorden over hoe planeten ontstaan en over de geschiedenis van de maan.

Maar ze zijn ook om een andere reden belangrijk. Ze zijn een teken van China’s groeiende potentieel om de VS voorbij te streven in de ruimterace.

De achterkant van de maan: China gaat aan kop

De achterkant van de maan wordt beschouwd als een bijzondere plek om te verkennen, vanwege de kraters en de communicatie die maar lastig te onderhouden is met voertuigen die er landen.

China is het enige land dat op dit lastige terrein heeft weten te landen en met monsters is teruggekeerd. De meest recente missie, die op 3 mei werd gelanceerd, is China's tweede succesvolle landing op de achterkant van de maan. De eerste keer was in 2019.

In totaal is het land al vier keer op de maan geland.

De VS scoren minder goed. In januari lanceerde ruimtevaartbedrijf Astrobiotic een sonde, met als doel voor het eerst een Amerikaans ruimtevaartuig op de maan te landen sinds het Apollo-tijdperk. Maar nadat een brandstoflek een storing veroorzaakte in het aandrijfsysteem van het ruimtevaartuig, moest de missie worden afgebroken.

In februari bereikte Intuitive Machines, in samenwerking met ruimtevaartorganisatie NASA, een primeur: de succesvolle landing van een Amerikaans commercieel ruimtevaartuig op de maan.

Maar ook dat ging niet probleemloos. De verbinding tussen de sonde en het controlecentrum op aarde verbrak, toen het vaartuig op de maan landde.

Waarom China en de VS zich haasten naar de maan

China heeft de VS en Rusland geëvenaard als ruimtevaartmacht. Het heeft zijn eigen bemande ruimtestation, Tiangong, en werd in 2022 na de VS het tweede land dat een robotvoertuig op het oppervlak van Mars liet landen.

Analisten geloven dat de leider van China, Xi Jinping, enorme economische en militaire mogelijkheden ziet in de ruimte. China is van plan om tegen 2030 een bemande vlucht naar de maan te sturen en een basis te bouwen op het zuiden van de maan.

De VS maken zich op voor hun eigen ruimteverkenningsmissies en hebben tevens ook plannen om een bemande vlucht op de maan te laten landen en daar een basis te bouwen.

Het hoofd van NASA, Bill Nelson, heeft gezegd dat de VS en China verwikkeld zijn in een nieuwe "ruimterace" en dat de Chinese onderzoeksmissies worden gebruikt voor geheime militaire activiteiten.

Hij zei dat China zijn plannen om een bemande vlucht naar de maan te sturen lijkt te versnellen. "Het is aan ons om daar als eerste te komen", zei hij in april tegen het Amerikaanse Congres.

Op het spel staan de watervoorraden die zich volgens wetenschappers aan de andere kant van de maan bevinden en die China zou kunnen opeisen. Deze voorraden zouden van vitaal belang zijn voor het opzetten van een maanbasis of voor verdere verkenning van de ruimte.

Functionarissen van het Pentagon hebben eerder gewaarschuwd dat China satellieten van de VS onklaar wil maken als er een oorlog uitbreekt.

China houdt vol dat zijn ruimteprogramma in het belang van de mensheid is. Maar het is ook een race om de controle over economische middelen en militaire macht tussen de VS en China.

LEES OOK: China lanceert succesvolle missie naar eigen ruimtestation: het zoveelste signaal van een nieuwe Koude Oorlog met de VS?