Er woedt een ware burgeroorlog in de wereld van bitcoin. De toekomst van de bekendste en grootste cryptomunt is daardoor onzeker.
Bitcoin is de afgelopen twaalf maanden 250 procent in waarde gestegen ten opzichte van de dollar. Maar recent schommelt de koers stevig.
Volgens Arthur Hayes, CEO van bitcoinwisselkantoor BitMex, weerspiegelen de koersschommelingen de onzekerheid over de uitkomst van de oorlog tussen bitcoinontwikkelaars.
De beslissing zou wel eens kunnen vallen op 1 augustus, als belangrijke besluiten worden genomen over de techniek achter de bitcoin.
De burgeroorlog rond bitcoin
Waarover is de bitcoingemeenschap het nu oneens? Daarvoor is eerst een uitleg nodig van hoe de virtuele munt werkt.
De ruggengraat van de bitcoin is de zogenoemde ‘blockchain’, een openbaar en decentraal register waarin alle transacties staan die ooit zijn gedaan. Deze technologie maakt het mogelijk om zonder tussenkomst van een derde partij een betrouwbare transactie uit te voeren.
Het register is opgedeeld in losse blokken; elke tien minuten wordt er een nieuwe batch met transacties goedgekeurd en aan het overzicht toegevoegd. Inmiddels is de reeks ruim 475.000 blokken lang.
Hoe gaat dat goedkeuren in z’n werk? Daarvoor zijn computers met elkaar in een strijd verwikkeld om een complexe puzzel op te lossen. Of puzzel, het is meer een loterij waarbij de hoeveelheid rekenkracht een grote rol speelt. (Hoe dit precies in zijn werk gaat, is hier uitgelegd.)
Wie als eerste de oplossing voor de puzzel vindt, krijgt een beloning in de vorm van nieuwe bitcoins (en eventueel de transactiekosten die in rekening kunnen worden gebracht). Dat is de drijfveer voor de zogenoemde bitcoin-miners om te blijven puzzelen.
De beloning halveert wel elke vier jaar, waardoor er een theoretische limiet zit aan het aantal bitcoins dat gecreëerd kan worden van bijna 21 miljoen stuks. Op dit moment zijn er ruim 16 miljoen bitcoins in omloop.
De goedgekeurde transacties worden toegevoegd aan het collectieve register van alle transacties. Een netwerk van meer dan 7.800 computers die de bitcoinsoftware draaien (ook wel de ‘nodes’ genoemd) , houdt deze gezamenlijke boekhouding bij via internet. Het grootboek is openbaar en elk knooppunt in het netwerk beschikt over een volledige kopie van dit transactieoverzicht. Wordt er op één computer mee geknoeid, dan valt dit meteen op.
Na tien minuten begint de loterij weer van voren af aan: aangeboden transacties worden samen in een virtuele kist gestopt en computers gaan rekenen om de juiste sleutel voor het slot te vinden. Als dat lukt zijn de transacties goedgekeurd en worden ze toegevoegd aan het collectieve register.
Grootte van een block
Kern van de ruzie in de bitcoingemeenschap gaat over hoeveel transacties er in zo’n kist passen, oftewel de grootte van een block. Die is door de mysterieuze bitcoinbedenker Satoshi Nakamoto vastgesteld op 1 MB, genoeg om zo’n 3 betalingen per seconde te verwerken.
Maar dat is onvoldoende om de groei van de cryptomunt bij te houden. De capaciteit van het netwerk kan de grote hoeveelheden transacties niet aan, waardoor het soms tot wel enkele dagen kan duren voordat een betaling doorgang vindt.
Onacceptabel, vond onder meer programmeur Mike Hearn. Hij stelde in augustus 2015 voor om de grootte van een block te verhogen naar 8 MB, goed voor 24 transacties per seconde.
Maar niet iedereen was blij met dat initiatief. Tegenstanders vreesden dat het decentrale karakter van de bitcoin, een essentieel kenmerk van de virtuele munt, onder vuur zou komen te liggen. Door de grotere blocks hebben computers die transacties verifiëren meer rekenkracht nodig. Dat betekent dat tragere computers op termijn uit het netwerk vallen.
Er zijn nu twee voorstellen om het capaciteitsprobleem van het bitcoinnetwerk op te lossen. Een daarvan is Segregated Witness, waarbij de cryptografische handtekening los wordt gekoppeld van de bitcointransacties. Zo passen er meer transacties in een block.
De techniek is eind vorig jaar al geïntegreerd in de kernsoftware achter het bitcoinnetwerk. Als 95 procent van de miners aangeeft Segregated Witness te ondersteunen, dan wordt het opgenomen in het bitcoinprotocol. De Digital Currency Group verlaagt die drempel nu naar 80 procent.
Het tweede voorstel is een stuk controversiëler: de grootte van een block binnen zes maanden ophogen van 1 naar 2 MB. Over dit punt is al jaren geen consensus in de bitcoingemeenschap.
Wat gaat er nu gebeuren?
Volgens BitMex-CEO Hayes is het meest waarschijnlijke scenario dat de blocks worden vergroot naar 2MB. Ook Bloomberg signaleert dat die oplossing steeds meer steun krijgt.
Om de blockgrootte aan te passen, moeten alle miners overschakelen op een nieuwe versie van het bitcoinprotocol, een zogenoemde harde vork. Als niet iedereen meedoet, dreigt een splitsing in het netwerk. Er ontstaan dan twee verschillende soorten bitcoin.
Die mogelijkheid zorgt voor flinke onrust. Daarom verwacht Hayes tot 1 augustus weer stevige koersschommelingen. Hij denkt dat nerveuze investeerders wel eens kunnen overstappen op ethereum, de populairste cryptomunt na bitcoin.
Toch maakt Hayes zich geen zorgen over de bitcoin. "Natuurlijk stappen sommigen uit bitcoin vanwege de onzekerheid, en de prijs zal dalen", aldus Hayes. "Maar er zijn investeerders met miljarden dollars in de bitcoin, en zij zullen overstappen naar de sterkste bitcoin. De markt zal hen volgen", voorspelt Hayes.