De omgang met privacygevoelige kentekenfoto’s door de Belastingdienst was de afgelopen jaren technisch en organisatorisch niet op orde. Voor de fiscus niet-relevante gegevens over miljoenen kentekens werden jarenlang niet verwijderd.

Dat blijkt uit documenten die op verzoek van persbureau ANP zijn vrijgegeven.

In interne memo’s staat dat “geen schoning” plaatsvond van de jaarlijks 1 miljoen kentekenfoto’s die de fiscus zelf verzamelde met camera-auto’s met automatische kentekenherkenning (ANPR). “De fotogegevens en metadata zijn vanaf 2010 nog beschikbaar.”

Volgens de Wet bescherming persoonsgegevens mogen dit soort data niet langer worden bewaard dan noodzakelijk. Pas eind vorig jaar schoonde de fiscus eenmalig deze bestanden op. De Belastingdienst erkent dat het bewaren onterecht was.

Inmiddels is het inwinnen en gebruik van de kentekenfoto’s gestopt en zijn de gegevens vernietigd. Dat gebeurde nadat de Hoge Raad begin dit jaar had bepaald dat er geen wettelijke basis was om de kentekenfoto’s te gebruiken voor het aantonen van privégebruik van auto’s van de zaak.

Volgens de rechters was sprake van systematisch verzamelen van gegevens over de bewegingen van voertuigen.

In een reactie laat de Belastingdienst weten dat er "ten tijde van de uitspraak van de Hoge Raad een gestructureerd proces voor het systematisch vernietigen van de niet-relevante ANPR-gegevens in voorbereiding was''. Ook zegt de dienst dat de opgeslagen gegevens wel "steeds volgens de geldende richtlijnen zijn beveiligd".

Organisatorische puinhoop

Privacy First is kritisch en spreekt van een "opeenstapeling van onrechtmatigheden''. Behalve het ontbreken van een wettelijke basis en het opslaan van niet-relevante gegevens, was volgens Vincent Böhre van de privacyorganisatie ook de "organisatorische puinhoop'' onrechtmatig.

Ambtenaren concludeerden de afgelopen jaren dat het beheer "niet juist was belegd en ingeregeld''. Er was sprake van ICT-problemen en provisorische systemen. Het beheer was niet ondergebracht bij de juiste afdelingen. Veel werk moest handmatig worden gedaan. Het ontbrak aan deskundigheid en vaste werkwijzen. Het beheer van bewaartermijnen werd daardoor niet structureel, maar alleen ad hoc gedaan.

Dat was ook het geval bij de vele miljoenen foto's die de fiscus verkreeg uit ANPR-camera's van de politie. Niet-relevante gegevens werden hier wel binnen twee weken gewist, maar mogelijk bruikbare kentekenfoto’s (52 miljoen van de 130 miljoen per jaar) bleven enkele jaren bewaard.