Hoe hoog de korting zal zijn, weten de bestuurders nog niet. Maar zeker is dat het pensioenfonds voor verloskundigen nog dit jaar de pensioenen gaat verlagen. Mogelijk volgen andere fondsen dit voorbeeld.

Dat pensioenfondsen het lastig hebben, is bekend. Door de steeds grotere druk van een vergrijzend werknemersbestand en de extreem lage rente is de financiële positie van veel fondsen de afgelopen jaren verslechterd.

Het korten van pensioen hangt daarom in de lucht, gaven grote fondsen als ABP en PFZW vorig maand aan. Maar pas voor 2017; voor dit jaar zou een dergelijke ingreep niet nodig zijn.

Mogelijk komt de klap eerder. Het eerste pensioenfonds kondigde donderdag aan dat het de pensioenen noodgedwongen dit jaar al moet verlagen: dat van de verloskundigen. “Wij zijn niet blij dat we de eerste zijn. We zijn altijd een gezond fonds geweest”, aldus voorzitter Marlies Bartels van het pensioenfonds voor verloskundigen tegenover Het Financieele Dagblad.

Met hoeveel de pensioenen van de circa 3.500 (oud-)vroedvrouwen worden gekort is volgens Bartels nog niet duidelijk. “Er wordt nog gerekend. “Eind maart maken we bekend om hoeveel het zal gaan.”

Dekkingsgraad verslechterd

Het fonds van de verloskundigen verkeert al anderhalf jaar in moeilijkheden. Dat is te zien aan de zogeheten beleidsdekkingsgraad, het voortschrijdende gemiddelde van de actuele dekkingsgraden over de afgelopen 12 maanden. Het is de graadmeter die aangeeft hoeveel geld een fonds heeft om aan alle toekomstige pensioenverplichtingen te voldoen.

De dekkingsgraad meet de verhouding tussen de bezittingen en de som van alle toekomstige uitkeringsverplichtingen. Bij een waarde van 100 procent staat er tegenover elke euro die het fonds moet uitbetalen precies één euro aan bezittingen. Bij een lager percentage is de som van de verplichtingen groter dan de waarde van de bezittingen.

De verloskundigen staan er wat dat betreft niet goed voor. Al anderhalf jaar heeft hun pensioenfonds gemeten over twaalf maanden een te laag minimaal vereist eigen vermogen. Eind januari bedroeg de beleidsdekkingsgraad 92,9 procent, flink lager dan de 104,6 procent die De Nederlandsche Bank als eis stelt.

(klik voor vergroting)

DGjan2016-SPV

Waarom gaat het nu mis voor de vroedvrouwen? Voorzitter Bartels wijt het aan de extreem lage rente. Die maakt het steeds lastiger om pensioenpremies rendabel te beleggen in relatief veilige obligatieleningen en daarmee toekomstige uitkeringen te waarborgen.

Jonge deelnemers

Maar ook de jonge leeftijd van veel deelnemers raakt het fonds. Dat komt omdat De Nederlandsche Bank de rekenrente heeft verlaagd die pensioenfondsen gebruiken om de waarde van hun toekomstige verplichtingen te berekenen.

De rekenrente is verlaagd, om een realistischer beeld te geven ten opzichte van de marktrente. DNB wil daarmee voorkomen dat er te veel pensioen wordt uitgekeerd, terwijl er te weinig premies worden geïnd. Dit gevaar bestaat als de rekenrente veel hoger is dan de ‘echte’ rente. Pensioenfondsen schetsen dan een te rooskleurig beeld van hun financiële positie.

Het pensioenfonds voor verloskundigen wordt extra hard geraakt door de verlaging van de rekenrente, omdat het veel jonge deelnemers heeft. De rekenrente weegt dan relatief zwaarder mee, omdat de verplichtingen van het fonds verder in de toekomst liggen.

Wie volgt?

Hoewel het fonds voor vroedvrouwen relatief klein is en de samenstelling afwijkt van de norm, is de pensioenkorting een domper voor de pensioenwereld. Het roept de vraag op of er meer fondsen het voorbeeld van de verloskundigen moeten volgen.

Pensioenadviseur Willem Hoekert schetst in het FD een somber beeld. Hij denkt dat binnen afzienbare tijd meer fondsen de pensioen gaan verlagen. "Ik ken er in ieder geval al een paar."

Lichtpuntje voor de vroedvrouwen: de pensioenen worden dit jaar wel met 2 procent geïndexeerd, het waardevast houden zodat er geen koopkrachtverlies optreedt. Want dat was eerder al afgesproken.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl