- Vliegtuigmaatschappijen hebben door het coronavirus te kampen met bijna lege vliegtuigen, maar moeten deze spookvluchten alsnog door laten gaan.
- Volgens Europese regelgeving moeten maatschappijen 80% van hun geplande vluchten uitvoeren, anders raken ze landingsrechten kwijt.
- Sommige maatschappijen hebben duizenden liters aan brandstof verspild door lege vluchten binnen Europa uit te voeren.
Annuleringen, geen lastminuteboekingen en passagiers die niet komen opdagen. Volgens de International Air Transport Association (IATA) kampen vliegtuigmaatschappijen door de wereldwijde uitbraak van het coronavirus met half lege cabines. Maar in plaats van de ‘spookvluchten’ te cancelen, blijven de maatschappijen doorvliegen.
Europese regelgeving verplicht de maatschappijen namelijk om 80 procent van de vooraf geplande vluchten uit te voeren. Doen vliegtuigmaatschappijen dit niet, dan kunnen ze landingsrechten (slots) kwijtraken. In de krappe luchtvaartmarkt, waarin er bijna geen groeiruimte is op luchthavens, hebben de maatschappijen geen andere keus dan door te vliegen en zo hun vliegrechten veilig te stellen.
Dit betekent dat er voor zeer hoge kosten lege vliegtuigen boven Europa rondgaan, die ook nog eens onnodig veel CO2-uitstoot veroorzaken. KLM-topman Pieter Elbers noemt de situatie dan ook onbegrijpelijk. “Enerzijds wil de EU een green deal en anderzijds worden wij zo gedwongen vluchten, met CO2-uitstoot, uit te voeren, alleen maar om onze kostbare slots te beschermen.”
Druk op Europese Commissie voor noodplan luchtvaart door coronavirus
Nadat er vanuit meerdere Europese lidstaten, waaronder Nederland, druk is gezet op de Europese Commissie om een tijdelijke uitzonderingsregel in te voeren, is de kogel sinds dinsdag door de kerk. De Commissie heeft bepaald dat, net als tijdens de SARS-epidemie in 2002 en 2003, vliegtuigmaatschappijen tijdelijk minder vluchten mogen uitvoeren zonder hun rechten op de slots te verliezen.
De Commissie voelt, naar eigen zeggen, de urgentie in de zaak en schaft de zogenaamde use-it-or-lose-it-regel tijdelijk af. Vliegtuigmaatschappijen kunnen in principe risicoloos vluchten annuleren. Wel moeten het Europese Parlement en de Europese Raad nog instemmen met het noodplan voor het in werking kan treden.
De Europese toezegging is een opluchting voor KLM, dat in februari het aantal passagiers met 2,7 procent zag afnemen.
KLM-baas Elbers waarschuwt dat die percentages in maart zullen oplopen, omdat het coronavirus steeds meer routes raakt. Vooral de vluchten naar Aziatische bestemmingen buiten China en naar Italië zullen zwaarder geraakt worden door het virus.