- De crisis rond de verspreiding van het coronavirus begint Nederland hard te raken, maar per bedrijfssector zijn er grote verschillen.
- De horeca vreest zware klappen, terwijl maaltijdbezorgers juist goede zaken doen.
- Sommige webwinkels profiteren van extra aankopen van primaire levensmiddelen.
Nederland is sinds donderdag in een nieuwe fase van de coronacrisis beland. Het kabinet heeft een oproep gedaan om massaal thuis te werken en bijeenkomsten van meer dan 100 personen worden geschrapt.
De gevolgen voor de economie worden daarmee zeer significant. Per sector zijn er echter flinke verschillen.
Luchtvaart: Schiphol en KLM voelen de klap
Het kabinet is bereid KLM en Schiphol “zo goed mogelijk en zo breed mogelijk” te ondersteunen met problemen die zijn ontstaan door het nieuwe coronavirus. Het overleg op het ministerie van Infrastructuur leidde niet direct tot concrete maatregelen, maar de partijen bespraken wel mogelijke scenario’s.
“Ik heb de indruk dat het kabinet er alles aan gelegen is om deze crisis samen door te komen”, aldus topman Pieter Elbers van KLM. Er werd onder meer gesproken over mogelijke maatregelen op het gebied van arbeidswetgeving, de medische situatie en economische effecten. De betrokkenen zijn “nu in kaart aan het brengen wat het meest passend en het meest effectief is”.
Het coronavirus raakt de luchtvaartsector hard. De uitbraak van het virus zorgde ervoor dat de Amerikaanse regering een maand lang al het vliegverkeer van Europa naar de Verenigde Staten opschort. Luchtvaartmaatschappijen hebben vluchten naar gebieden met veel coronapatiënten al geschrapt. Het kabinet hoopt vrijdag met een regeling te komen om vluchten uit risicogebieden te schrappen.
Webwinkels: run producten voor primaire levensbehoeften
Webwinkels profiteren maar deels van de extra drukte als gevolg van het coronavirus. Volgens brancheorganisatie Thuiswinkel.org, dat circa 80 procent van de markt vertegenwoordigt, is er momenteel een run op producten voor primaire levensbehoeften zoals eten, verzorging en medicijnen, maar worden andere aankopen uitgesteld. Daarmee is het volgens directeur Wijnand Jongen van Thuiswinkel.org verre van alleen maar hosanna.
Nederlanders worden vanuit de overheid verzocht om zoveel mogelijk thuis te blijven. Zeker in Noord-Brabant wordt het openbare leven door de virusproblemen verstoord. Volgens Jongen heeft dat ook impact op de webwinkels. Hij wijst onder meer op de levering van producten aan distributiecentra en de personeelsinzet voor de afhandeling van pakketten. Grotere drukte, verstoringen in de leveringsketen en mogelijk minder mensen die aan het werk mogen, kunnen voor problemen zorgen.
Volgens Jongen is het ook nog maar de vraag hoelang de problemen aanhouden. Hij wijst onder meer op de situatie in Italië, waar het openbare in grote delen volledig is stilgevallen. Daar neemt de druk op webwinkels toe als het gaat om de primaire levensbehoeften. Maar voor de aankoop van bijvoorbeeld kleding of luxeproducten is volgens hem geen animo. Consumenten zijn sowieso terughoudend met het doen van aankopen, uit onzekerheid over de toekomst.
Maaltijdbezorgers kunnen profiteren
Marktkenners van ING menen dat ook maaltijdbezorgbedrijven kunnen profiteren van een groeiende vraag. Natuurlijk denken consumenten wel twee keer na voordat ze een 'vreemde' aan de deur laten komen. Maar doordat mensen uit veiligheidsoverwegingen meer thuisblijven, zullen zij echter vaker naar de telefoon of laptop grijpen om eten te bestellen, aldus de bank. ING wijst ook op de maatregelen die worden genomen om het contact tussen bezorger en klant tot een minimum te beperken, zoals contactloze bezorging.
Ondertussen neemt de druk op de websites van supermarktketens als Jumbo en Albert Heijn toe. Bij laatstgenoemde was het vrijdagochtend door grote drukte niet mogelijk om boodschappen te bestellen. Jumbo waarschuwt dat door de drukte maar een beperkt aantal bezorg- of ophaalmomenten
Horeca hard geraakt
De horeca wordt keihard geraakt door de problemen rond het coronavirus. Volgens cijfers van Koninklijke Horeca Nederland (KHN) is het aantal annuleringen met 48 procent gestegen, terwijl het aantal nieuwe reserveringen uitblijft. KHN roept het kabinet op om haast te maken met een actieplan om ondernemers te ondersteunen.
De horecasector vreest dat het coronavirus zal leiden tot veel faillissementen. "In tegenstelling tot wat veel mensen denken, is het vet op de botten van de horeca niet zo groot", zegt Robèr Willemsen, voorzitter van Koninklijke Horeca Nederland. "Ze hebben hooguit vier tot zes weken om deze crisis vanuit hun eigen middelen op te lossen en dan zal er een grote hausse aan faillissementen komen."
Volgens Willemsen worden op dit moment cateraars, hotels en organisatoren van evenementen het hardst getroffen. "Zij zien al het werk de komende twee tot drie maanden verdampen en geven aan dat ze dit financieel niet kunnen volhouden." De noodzaak dat de overheid snel te hulp schiet is dan ook heel groot, vertelt hij op een persconferentie in Amsterdam.
Verloren omzet is in de horecabranche niet in te halen, meent Willemsen. "Een hotelkamer die niet bezet is, haal je nooit meer in." Koninklijke Horeca Nederland wordt momenteel overstelpt met telefoontjes van bezorgde horecaondernemers.
Ook cafés en restaurants merken de gevolgen van het virus. "Dat was al zo in Brabant, maar je ziet het nu ook in de rest van Nederland. Ik was gisteravond in Rotterdam en daar was het een stuk rustiger op straat", aldus Willemsen. De voorzitter roept mensen op vooral nog de horeca te bezoeken. "Heel veel mensen zijn niet ziek en er zijn nog heel veel gelegenheden waar ontspanning en vertier is te vinden."
Horecazaken moeten er wel op letten dat er niet meer dan honderd gasten in hun zaak aanwezig zijn. "We horen restaurants die tafel om tafel weghalen om het publiek een veilig gevoel te geven."