• Het nieuwe coronavirus verspreidt zich snel. Diverse regeringen beperken de bewegingsmogelijkheden van hun burgers sterk.
  • Het begrip ‘lockdown’ is geen officiële term, maar Italië, China, Nieuw-Zeeland, Polen en Denemarken hebben enorme quarantaine-programma’s ingevoerd.
  • Wuhan, de Chinese stad waar het coronavirus voor het eerst opdook, is meer dan zes weken afgesloten. In veel andere Chinese steden gelden reisbeperkingen.
  • Nederland sluit scholen, fitnesscentra, bioscopen en cafés, en verbiedt grote bijeenkomsten. Maar het land is nog niet volledig op slot.

Het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) stelt dat een volledig verbod voor burgers om naar buiten te gaan geen meerwaarde heeft.

Het nieuwe coronavirus kan zich bij zo’n lockdown minder gemakkelijk verspreiden, geeft het RIVM aan. Maar het nadeel is volgens het rijksinstituut dat dan niemand immuniteit opbouwt tegen de ziekte.

Bovendien is ziekte wereldwijd verspreid. Dat maakt de kans groot dat wanneer zo’n lockdown eenmaal voorbij is er alsnog veel mensen in een korte periode ziek worden. Het land op slot zetten zou alleen maar uitstel betekenen van het moment dat veel mensen tegelijkertijd ziek worden. Het RIVM vindt dat niet nodig.

Het RIVM staat wel achter het besluit om in Nederland grote evenementen af te gelasten. Nu ook cafés, restaurants, scholen en sportscholen sluiten, verkleint de kans op overdracht van het virus.

Coronavirus: verschillen in maatregelen tussen landen

Landen over de hele wereld nemen maatregelen om de verspreiding van het nieuwe coronavirus te vertragen, van nationale quarantaines tot het sluiten van scholen.

Na een sterke stijging van het aantal COVID-19-gevallen in Italië besloot de Italiaanse premier Giuseppe Conte het hele land in lockdown te plaatsen. Hij beperkte mogelijkheden om te reizen, te werken, naar de kerk te gaan en andere activiteiten en greep zo in in het leven van 60 miljoen burgers.

Italië heeft na China de meeste dodelijke slachtoffers van het coronavirus te betreuren.

Een lockdown is geen officieel begrip. Diverse maatregelen kunnen daaronder vallen. Het kan slaan op verplichte quarantaines van mensen in bepaalde regio's. Maar het kan ook gaan om vrijwillige oproepen om thuis te blijven, sluiting van bepaalde bedrijven of een verbod op evenementen en bijeenkomsten.

Dit zijn landen buiten Nederland die tot nu toe verplichte, grootschalige quarantaines hebben ingevoerd en die grenzen hebben gesloten.

China voerde de grootste quarantaine in de menselijke geschiedenis in. Het land deed eind januari ten minste 16 steden op slot.

Foto: Een man wandelt over een lege snelweg in Wuhan op 3 februari 2020. Bron: Getty Images

Uit een analyse van CNN medio februari bleek dat bijna de helft van de Chinese bevolking – ongeveer 780 miljoen mensen – onder een of andere reisrestrictie stond.

Op het hoogtepunt van het jaar besloeg de Chinese quarantaine ten minste 20 provincies en regio's, aldus The Wall Street Journal.

Wuhan, de stad waar het virus voor het eerst opdook, werd op 23 januari afgesloten. Het vervoer werd gestaakt en veel openbare ruimten werden gesloten. Bijna zes weken lang waren de straten vrijwel verlaten, omdat de inwoners van Wuhan in hun huizen in quarantaine zaten.

Al snel na het opleggen van beperkingen aan Wuhan sloot China 15 andere steden, waaronder Huanggang, een stad met 7,5 miljoen inwoners, en Suizhou, waar bijna 11 miljoen mensen wonen.

Terwijl de quarantaine voortduurt, worden sommige inwoners van Wuhan geconfronteerd met voedseltekorten. Levensmiddelenwinkels hebben moeite om aan de toegenomen vraag naar thuisbezorging te voldoen.

Op 24 februari kondigden de autoriteiten van Wuhan aan dat ze de quarantainebeperkingen zouden versoepelen om vervolgens een paar uur later de beslissing snel weer terug te draaien.

Volgens de WHO hebben de inperkingsmaatregelen van China veel meer gevallen van de ziekte door het coronavirus voorkomen.

"Het leidt geen twijfel dat China's gedurfde aanpak de loop van een snel escalerende en nog steeds dodelijke epidemie heeft veranderd", vertelde Bruce Aylward, een Canadese arts en epidemioloog die onlangs naar China werd gestuurd als onderdeel van een delegatie om de inperkingsinspanningen te inspecteren, op 24 februari aan The New York Times.

Uit één studie kwam echter naar voren dat de reisbeperkingen in Wuhan de binnenlandse verspreiding van het virus slechts met drie tot vijf dagen vertraagde. Dit was omdat er al gevallen van corona in andere steden waren op het moment van de afsluiting.

China ziet inmiddels een daling van het aantal nieuwe besmettingsgevallen, maar de ziekte blijft zich snel verspreiden in andere landen.

In Italië ging op 10 maart een nationale sluiting in werking. Vrijwel het hele publieke leven ligt plat voor 60 miljoen mensen.

Foto: Een man met een gezichtsmasker bij een verlaten dorpsplein in het Italiaanse Catania. Foto van 10 maart 2020. Bron: REUTERS/Antonio Parrinello

Meer dan 1.800 mensen zijn gestorven aan het virus in Italië en minimaal 24.700 zijn besmet. Grote sportevenementen, scholen en universiteiten, musea, culturele centra, zwembaden en kuuroorden in het hele land zijn gesloten.

Op zich zijn het openbare vervoer en luchthavens nog steeds in bedrijf. Maar uitsluitend noodzakelijke reizen zijn toegestaan. Mensen die willen reizen voor werk of familieaangelegenheden hebben toestemming van de politie nodig.

Andere maatregelen rond de quarantaine zijn het opschorten van de hypotheekbetalingen en een verbod op familiebezoeken aan gevangenen. Gezondheidswerkers wordt verteld dat ze vakanties moeten annuleren.

De minister-president zei aanvankelijk op maandag dat restaurants, cafés en winkels open konden blijven tot 18.00 uur als ze konden garanderen dat klanten minstens drie meter uit elkaar zouden blijven. Maar op 11 maart, een dag nadat de lockdown van kracht werd, kondigde premier Conte aan dat alle winkels behalve levensmiddelenzaken en apotheken gesloten moesten worden.

Denemarken was het tweede Europese land dat een nationale sluiting invoerde vanwege het coronavirus.

Foto: Lege schappen in een supermarkt in Kopenhagen. Bron: Nikolaj Skydsgaard/Reuters

De Deense regering sloot de grenzen vanaf 14 maart tot 13 april in een poging om de verspreiding van de ziekte in te dammen.

"We zijn ons er pijnlijk van bewust dat dit ernstige gevolgen zal hebben", zei de Deense premier Mette Frederiksen tijdens een persconferentie, volgens Bloomberg.

"We kunnen zien hoe de situatie in Italië zich in een catastrofale richting heeft ontwikkeld", zei ze. "Alles wat we doen is ervoor zorgen dat we op een andere manier door deze situatie heen komen."

Ierland kondigde afgelopen donderdag aan het openbare leven stil te leggen om de verspreiding van het coronavirus in te dammen.

Foto: Toeristen maken hun handen schoon als ze Trinity College verlaten. Bron: Lorraine O'Sullivan/Reuters

Alle Ierse scholen, hogescholen, kinderopvang en culturele instellingen worden gesloten, zo meldt de Irish Times. De bijeenkomsten die binnen worden gehouden zijn beperkt tot maximaal 100 personen, en de activiteiten buitenshuis tot maximaal 500 personen.

"We zijn niet eerder getuige geweest van een pandemie van deze omvang tijdens ons leven", zei premier Leo Varadkar volgens de Irish Times. "Dit is onbekend terrein."

Spanje heeft het openbare leven ook compleet stil gelegd.

Foto: Spaanse nationale politieagenten bewaken het centrum van Malaga. Foto van 15 maart 2020. Bron: Jon Nazca/Reuters

De Spaanse regering heeft haar 47 miljoen inwoners bevolen ten minste vijftien dagen in hun huizen te blijven, hoewel die periode volgens The Washington Post kan worden verlengd. Mensen kunnen nog wel naar de bank, naar medische afspraken en naar de winkel om boodschappen te halen.

Bars, restaurants en hotels in het hele land zijn gesloten.

"We hebben maar één doel, en dat is het verslaan van het coronavirus", zei de Spaanse premier Pedro Sánchez in een nationale toespraak. "We zitten allemaal in hetzelfde team."

Polen neemt drastische maatregelen.

Foto: Een man in beschermende kleding staat buiten een noodtent voor coronapatiënten in de buurt van een ziekenhuis in Częstochowa, Polen 11 maart 2020. Bron: Grzegorz Skowronek/Agencja Gazeta via Reuters

De Poolse premier Mateusz Morawiecki kondigde afgelopen vrijdag aan dat het land "buitenlanders verbiedt het land binnen te komen en alle restaurants, bars en casino's sluit", meldde The Daily Mail.

"De Poolse staat zal zijn burgers niet in de steek laten", zei Morawiecki. "Maar in de huidige situatie kunnen we het ons niet veroorloven om de grenzen open te houden voor buitenlanders."

Mensen uit het buitenland die het land binnenkomen zullen worden onderworpen aan een verplichte veertiendaagse quarantaine.

Nieuw-Zeeland kondigde een verplichte veertiendaagse quarantaine af voor alle mensen die het land inkomen.

Foto: Premier Jacinda Ardern en minister van Politie Stuart Nash spreken de media toe op 21 maart 2019 in Wellington, Nieuw-Zeeland. Bron: Hagen Hopkins/Getty Images

De Nieuw-Zeelandse premier Jacinda Ardern kondigde "verregaande en ongekende" maatregelen aan op zaterdag, terwijl het land probeert de verspreiding van het virus te voorkomen.

Iedereen die het land binnenkomt moet zich veertien dagen isoleren, zei ze. Cruiseschepen krijgen geen toestemming meer om aan te meren in het land tot 30 juni, meldde Reuters.

Kenia heeft scholen gesloten en niet-ingezetenen de toegang tot het land ontzegd. Het is het eerste land in Afrika dat dergelijke maatregelen oplegt.

Foto: Keniaanse gezondheidswerkers in beschermende pakken op 14 maart 2020. Bron: Baz Ratner/Reuters

"Ik wil u verzekeren dat mijn regering vooroploopt bij het beheersen van deze pandemie", zei president Uhuru Kenyatta volgens Al Jazeera.

Kenia had zondag drie bevestigde COVID-19-gevallen.

Puerto Rico stelde een avondklok in en sloot de meeste bedrijven.

Foto: De lege dokken van de haven van San Juan nadat plannen van drie cruiseschepen om aan te leggen werden geannuleerd. Bron: Gabriella N. Baez/Reuters

Gouverneur Wanda Vázquez heeft op zondag een decreet ondertekend dat voorziet in een avondklok voor het hele eiland tot en met 30 maart. Het besluit bepaalt ook dat de meeste bedrijven twee weken moeten sluiten.

"Gezien het feit dat de reactie van sommige burgers niet adequaat is geweest onder de noodsituatie is onze prioriteit de gezondheid en de bescherming van het leven van ons allen die op dit eiland wonen", zei Vázquez in een toespraak volgens The New York Times. "Alle burgers zullen thuis moeten blijven om de verspreiding van dit virus te stoppen."

Lees meer over het coronavirus: