Afgelopen week zijn er 8.541 nieuwe coronabesmettingen geconstateerd in Nederland. Dat is een verdubbeling ten opzichte van een week eerder.
Mensen die na volledige coronavaccinatie weer het nachtleven in willen, moeten daar toch twee weken mee wachten, aldus zorgminister Hugo de Jonge.
Winkels en horecagelegenheden moeten van het kabinet beter letten op naleving van de resterende coronaregels, met name de 1,5 meter afstand.
Vanaf 16 juli is het mogelijk om na een eerste dosis AstraZeneca een coronaprik van BioNTech/Pfizer te krijgen.
Meer dan twee keer zoveel mensen hebben afgelopen week positief getest op het coronavirus dan in de week ervoor. In totaal zijn 8.541 nieuwe besmettingen geconstateerd, zo blijkt uit cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Een week eerder noteerde het instituut 4.208 gevallen.
Het is een duidelijke trendbreuk met de afgelopen maanden. Sinds de piek van eind april nam het aantal nieuwe gevallen iedere week af, in de vorige rapportage nog met ruim een kwart, maar aan die reeks is nu dus een abrupt einde gekomen. Vooral onder jongeren neemt het aantal besmettingen hard toe.
Meerdere factoren kunnen een rol spelen in de nieuwe toename in het aantal besmettingen. De meeste coronamaatregelen zijn op 26 juni afgeschaft, waardoor weer meer mensen samenkomen.
Verder worden sinds kort honderdduizenden mensen per week getest omdat ze naar een evenement of discotheek willen waar ze geen afstand meer tot anderen hoeven te houden. Ook bij die testen komen weleens besmettingen aan het licht.
Lees ook: Risiconiveaus voor corona in Nederland gaan mogelijk weer omhoog – momenteel zijn er 5 brandhaarden
Veel positief geteste mensen hebben het coronavirus opgelopen in een café of discotheek. Van de nieuwe gevallen waar de bron van bekend is, is bijna 19 procent besmet geraakt tijdens een bezoek aan de horeca.
Vorige week was 2,2 procent van de positieve tests te herleiden naar de horeca. Van alle mensen die sinds begin april positief testten, was de horeca in slechts 0,5 procent van de gevallen de bron. Alleen de thuissituatie is nog vaker de "setting van besmetting" in de cijfers van het RIVM.
Opkomst Delta-variant
En dan is er nog de opmars van de zogeheten Delta-variant van het virus. Die is 40 tot 60 procent besmettelijker dan de Alfa-variant, die voorheen bekendstond als de Britse variant.
Inmiddels veroorzaakt de Delta-variant, die voor het eerst in India opdook, volgens het RIVM de meeste besmettingen in Nederland. Ook werken de coronavaccins er net iets minder goed tegen, zeker als iemand nog maar één dosis heeft gekregen.
Uit nieuwe data van het Israëlische ministerie van Volksgezondheid blijkt dat het Pfizer-vaccin wellicht minder effectief is tegen de Delta-variant. Israël, dat met haar vaccinatieprogramma een van de wereldwijde koplopers is, ziet het aantal positieve coronagevallen snel toenemen. Maandag telde het land 501 nieuwe coronagevallen, het hoogste aantal sinds maart.
Volgens het Israëlische ministerie van Volksgezondheid is het Pfizer-vaccin sinds 6 juni maar 64 procent effectief tegen het coronavirus. Een maand eerder, voordat de Delta-variant opkwam, was dat nog 94,3 procent.
Toch 2 weken wachten met feesten na laatste prik
Mensen die na volledige coronavaccinatie weer het nachtleven in willen, moeten daar toch twee weken mee wachten. Dat heeft zorgminister Hugo de Jonge gezegd. Tot dusver mocht iedereen meteen na de tweede prik - of na één prik met het Janssen-vaccin - weer naar de club of discotheek.
"We zien het aantal besmettingen sterk oplopen", zegt De Jonge. "Dat was deels ook wel te verwachten, maar met deze snelheid is het toch een reden voor zorg en alertheid." De bewindsman benadrukt dat meer bewegingsvrijheid "niet gratis" is.
Daarom kan straks pas twee weken na volledige vaccinatie een QR-code worden aangemaakt die toegang geeft tot bijvoorbeeld horecagelegenheden en evenementen waar geen anderhalve meter afstand gehouden hoeft te worden. De aanpassing gaat "op korte termijn" in, laat de minister weten.
De Gezondheidsraad houdt twee weken aan als termijn voor een goede bescherming. Deskundigen waarschuwden de afgelopen week al voor de risico's op een uitbraak als er veel mensen bij elkaar zijn, zonder afstand, terwijl de vaccins nog niet goed genoeg werken.
Bedrijven moeten beter letten op naleving coronaregels
Winkels en horecagelegenheden moeten beter letten op naleving van de resterende coronaregels, met name de 1,5 meter afstand. Doen zij dat niet, dan zullen burgemeesters strenger moeten gaan optreden, bijvoorbeeld door panden te sluiten.
Dat heeft demissionair justitieminister Ferd Grapperhaus gezegd na afloop van overleg met de meest bij de coronabestrijding betrokken bewindslieden. Het helemaal loslaten van testen voor toegang is volgens hem nog niet aan de orde.
Het systeem zou goed moeten werken, zolang de controle goed gaat en mensen er geen misbruik van maken door bijvoorbeeld toegangsbewijzen van anderen te kopiëren. De minister vindt ook niet dat het kabinet op stel en sprong moet besluiten te stoppen met het toegangstesten en waarschuwt daarom nu dat het beter moet gaan.
Per 16 juli Pfizer mogelijk na eerste dosis AstraZeneca
Verder is het vanaf 16 juli mogelijk om na een eerste dosis AstraZeneca een coronaprik van BioNTech/Pfizer te krijgen. Demissionair minister Hugo de Jonge volgt daarmee een advies van de Gezondheidsraad op.
Die oordeelde maandag dat het toedienen van Pfizer na AstraZeneca niet alleen mogelijk is, maar bovendien net zo goed of zelfs beter beschermt dan twee doses AstraZeneca.