De koersen van cryptomunten gaan enorm op en neer. De ene dag wint bitcoin een paar honderd euro en stijgt de digitale munt tot recordhoogte, een dag later kan er zo een vijfde van de waarde zijn verdampt.
Hetzelfde geldt voor andere digimunten zoals ethereum, litecoin, dash, ripple: ze zijn net zo onberekenbaar.
Als je cryptomunten koopt, kun je je inleg verveelvoudigen in korte tijd. Maar je kunt ook net zo makkelijk je geld kwijt zijn. En als je instapt, welke munt koop je dan?
De Nederlandse startup Triaconta wil die keuze makkelijker maken. Het bedrijf introduceert de CombiCoin, een nieuwe cryptomunt waarvan de waarde is gebaseerd op die van de dertig grootste cryptovaluta van het moment. Dit moet risico’s spreiden en ‘beleggen’ in cryptomunten veiliger maken. Maar dat valt in de praktijk bij cryptomunten tegen, zo blijkt uit een analyse van Business Insider.
Wat Triaconta doet, is te vergelijken met een indexfonds: je koopt een participatie in één fonds, dat zelf in een onderliggend mandje van aandelen belegt. Op deze manier kun je bijvoorbeeld beursindices zoals de AEX volgen.
Triaconta heeft bijna 2,2 miljoen dollar opgehaald via een zogenoemde initial coin offering, de cryptovariant van een crowdfundingcampagne. Voor elke 10 dollar die investeerders hebben ingelegd krijgen ze een CombiCoin terug.
Daarvan steekt de startup minstens 9,10 dollar in een mandje met de dertig grootste cryptomunten. De rest gebruikt de startup om de software door te ontwikkelen, zegt oprichter Don Molenaar in een interview met Sprout.
De regels van CombiCoin
Hoe CombiCoin precies in elkaar zit, legt Triaconta uit in een whitepaper op de website (pdf). In principe komen de dertig grootste cryptomunten in het mandje, elk voor een dertigste deel.
Maar er zijn enkele voorwaarden, die zijn bedoeld om de serieuzere munten over te houden. Zo moet de totale marktwaarde van een cryptomunt minstens 50 miljoen dollar zijn, moet het dagelijkse handelsvolume boven de 500.000 dollar liggen en moet de munt verhandelbaar zijn op minstens drie ruilbeurzen.
Elke twee maanden vindt een herweging plaats. Er worden net zoveel cryptomunten in het mandje gekocht en verkocht, totdat elke munt weer voor een dertigste meetelt.
Ook kijkt Triaconta opnieuw naar de top 30 van belangrijkste cryptomunten en doet cryptocoins die eruit zijn gevallen van de hand; tegelijk neemt Triaconta nieuwkomers in de crypto-top-30 op in de onderliggende beleggingsportefeuille van CombiCoin.
Verder kan de startup tussentijds ingrijpen, als bijvoorbeeld een specifieke cryptomunt explodeert in waarde en ineens een kwart van de waarde van het mandje vertegenwoordigt.
Risico's spreiden
In theorie is de CombiCoin stabieler dan individuele digimunten. Als één cryptomunt onderuit gaat, weegt dat maar voor een dertigste mee in de waarde van het mandje. Aan de andere kant profiteer je ook maar voor een dertigste als een munt de lucht inschiet.
In het eerste halfjaar van 2017 zou de CombiCoin 1.560 procent in waarde zijn gestegen, heeft Triaconta berekend. Dat is veel minder dan bijvoorbeeld ethereum of ripple, maar een stuk meer dan de populaire bitcoin.
De CombiCoin is een zogenoemde ongewogen index, waarbij aan alle beleggingen in het mandje hetzelfde gewicht hangt.
Daarachter schuilt een simpele strategie: als een munt meer waard is geworden, verkoop je 'm. De munten die in waarde zijn gedaald koop je juist bij.
Met andere woorden: je gokt erop dat die gedaalde munten straks het hardst in waarde stijgen. In de beleggerswereld staat dit ook wel bekend als de 'buy the dip'-strategie. Er zijn aanwijzingen dat dit op de lange termijn een hoger rendement oplevert dan klassieke beursindices, die gewichten toekennen op basis van de marktwaarde van onderliggende beleggingen.
Correlatie moet laag zijn
Maar er is een cruciale voorwaarde waaraan moet worden voldaan: de beleggingen in het mandje mogen niet te veel samenhangen. Als alles tegelijk daalt of stijgt, dan werkt de strategie om gedaalde aandelen te kopen niet zo goed.
En dat is het probleem van de CombiCoin: de cryptomarkt beweegt vaak als een geheel op en neer.
Kijk bijvoorbeeld naar de koers van de bitcoin, litecoin en factom sinds 1 januari 2017. De een is wat harder gestegen dan de ander, maar over het algemeen zie je hetzelfde patroon.
De mate waarin twee variabelen met elkaar samenhangen heet in de statistiek de correlatie. Denk bijvoorbeeld aan leeftijd en lengte. In de eerste twintig jaar van je leven zal hier een sterk verband tussen zijn: hoe ouder, hoe langer. Dit heet een positieve correlatie.
De samenhang kun je uitdrukken in een getal tussen de 0 en de 1: de correlatiecoëfficiënt. Neem je daar het kwadraat van, dan krijg je de determinatiecoëfficiënt: die zegt iets over hoeveel procent van de verandering in de ene variabele wordt verklaard door de andere.
Een rekenvoorbeeld. Stel dat de correlatiecoëfficiënt bij leeftijd en lengte 0,8 bedraagt. Dat betekent dat 64 procent (0,8 * 0,8 *100) van de lengtegroei statistisch kan worden verklaard door naar de ontwikkeling van de leeftijd te kijken.
Een negatieve correlatie bestaat ook. Dan beweegt de ene variabele tegenovergesteld aan de andere. Denk bijvoorbeeld aan het verband tussen leeftijd en het gemiddeld aantal haren op het hoofd van een man: hoe ouder, hoe kaler.
Correlatie tussen cryptomunten is juist hoog
Kijk je naar de samenhang tussen de koersen van cryptomunten, dan blijkt dat deze erg hoog is. Hieronder is de correlatie berekend voor de dertig grootste cryptomunten van dit moment die sinds 1 januari 2017 bestaan (met uitzondering van de Tether, die gekoppeld is aan de dollar).
Er is maar een munt die niet met andere meebeweegt: Steem. Tussen de andere cryptovaluta is de samenhang over het algemeen hoog. Ze gaan allemaal tegelijk omhoog en tegelijk naar beneden.
(klik voor uitvergroting; hoe roder, hoe hoger de correlatie tussen twee munten)
Vergelijk dat met de 25 fondsen die in de AEX zijn opgenomen. De correlatie loopt een stuk meer uiteen, omdat de bedrijven in verschillende sectoren actief zijn.
Dat de koersen van ABN Amro en ING sterk samenhangen (een correlatiecoëfficiënt van 0,98), is geen verrassing. Het zijn beide banken. De waarde van een aandeel Shell zegt dan weer niks over hoe bierbrouwer Heineken het doet op de beurs (correlatiecoëfficiënt van 0,02). En als Philips stijgt, dan is de kans groot dat het aandeel Ahold Delhaize daalt - om wat voor reden dan ook.
(klik voor uitvergroting)
Bij CombiCoin ontbreekt die diversiteit in het mandje. Het zijn allemaal cryptomunten die meeliften op de huidige hype rond digitale valuta.
Zit de markt in de lift, dan stijgt de CombiCoin mee. Maar legt China of Zuid-Korea de handel aan banden, dan krijgt het hele mandje van dertig munten een klap. Van het spreiden van risico's is dus maar beperkt sprake.
De CombiCoin heeft wel een voordeel: wie gelooft in digitale valuta en breed wil investeren in de markt, hoeft niet meer dertig verschillende munten te kopen. Daarmee is de CombiCoin vooral een praktische cryptomunt.