Het Zwitserse bedrijf Climeworks bereikte deze maand een mijlpaal met de goedkeuring door een onafhankelijke derde partij van z’n nieuwe technologie, waarmee CO2 uit de atmosfeer kan worden gezogen voor ondergrondse opslag in de vorm van steen.

“De certificering betekent een enorme stap voorwaarts in de groeiende sector van CO2-opslag”, zegt Christoph Beuttler, hoofd klimaatbeleid van Climeworks. 

“De fabriek in IJsland, die CO2-filters levert aan bekende klanten zoals Stripe, Microsoft en Shopify, is de eerste en enige commerciële ‘direct-air-capture’ faciliteit ter wereld”, vertelt Beuttler. “Het certificeren van onze wetenschappelijke methode en het openbaar maken ervan, schept vertrouwen en maakt de weg vrij voor schaalvergroting van de industrie.”

“Het is super belangrijk dat we een internationale standaard opzetten waarmee we kunnen meten hoe en wanneer een ton aan CO2 daadwerkelijk uit de lucht is gefilterd”, zegt Beuttler. “Er worden op dit moment verschillende manieren gehanteerd om emissies uit de lucht te filteren, zoals bijvoorbeeld het planten van bomen. Maar bomen planten heeft niet dezelfde impact als een ton CO2 die door Climeworks uit de lucht wordt gefilterd. Bomen gaan niet duizend jaar mee. Onze methode maakt de lucht wel zo lang CO2-vrij.”

Het filteren van CO2 uit de lucht speelt een essentiële rol in het oplossen van de klimaatcrisis, omdat landen en bedrijven niet op schema liggen om hun uitstoot van broeikasgassen tegen 2050 te halveren, aldus de Intergouvernementele Werkgroep inzake Klimaatverandering van de Verenigde Naties.

Zonder technieken zoals die van Climeworks zal het vrijwel onmogelijk zijn om de doelstelling van het akkoord van Parijs te halen, namelijk een beperking van de wereldwijde temperatuurstijging tot 1,5 graden Celsius. 

Hoewel het planten van bomen en het herstellen van waterrijke gebieden de hoeveelheid CO2 in de lucht kan terugdringen, helpen dit soort oplossingen niet voldoende. Dat komt doordat er simpelweg niet genoeg ruimte op aarde is om genoeg natuur te laten terugkeren en zo de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer terug te dringen, hebben wetenschappers ontdekt. 

Daarom wordt het filteren en opvangen van de CO2 uit de lucht als een belangrijke oplossing gezien, maar de techniek verkeert nog in een vroeg stadium. Volgens Beuttler kan je het vergelijken met zonne- en windenergie in de jaren tachtig. 

Elk jaar wordt er ongeveer 2 miljard ton CO2 uit de atmosfeer gefilterd, blijkt uit een nieuw, rapport van de Universiteit van Oxford. Het grootste deel daarvan gebeurt via natuurlijke filtering door bomen en slechts een fractie door nieuwe technologieën zoals die van Climeworks. Tegen 2050 moet dit honderden malen meer zijn als landen hun klimaatdoelstellingen willen halen, aldus het onderzoek.

De wereldwijde uitstoot van CO2 blijft namelijk nog altijd stijgen. Vorig jaar bereikte de wereldwijde CO2-uitstoot bijvoorbeeld een nieuwe recordhoogte van 36,6 miljard ton CO2, blijkt uit het jaarlijkse rapport het Global Carbon Project.

CO2 moet versneld uit de lucht gehaald worden

De fabriek van Climeworks in IJsland heeft op dit moment de capaciteit om 4.000 metrische ton aan CO2 af te vangen. Het bedrijf verwacht tegen 2024 een tweede fabriek met 10 keer die capaciteit in gebruik te nemen.

Climeworks gebruikt ventilatoren die lucht aanzuigen om via filters CO2 op te vangen en werkt samen met CarbFix om de koolstof vervolgens permanent onder de grond op te slaan als gesteente.

Versteende CO2 uit de fabriek van Climeworks in IJsland.. Foto: Climeworks

“De sector heeft meer overheidssteun nodig om de prijs van een ton gefilterde CO2 omlaag te brengen”, zegt Buettler.

Climeworks wil de prijs die klanten betalen niet vrijgegeven, maar het Internationaal Energie Agentschap raamt de marktprijs op 600 tot 1000 dollar per ton CO2.

"We moeten de sector in korte tijd laten groeien naar de omvang van de olie- en gasindustrie om de noodzakelijke CO2-filtering te kunnen realiseren", zegt Beuttler. "En daarvoor hebben we steun van de overheid voor nodig."

In de VS is er een wet geïntroduceerd, The Inflation Reduction Act, die voorziet in een subsidie voor permanente CO2-filtering tot 180 dollar per ton. Het Amerikaanse Ministerie van Energie is van plan om de komende vijf jaar 3,5 miljard dollar te investeren in vier ‘direct-air-capture hubs’.

De Europese Unie is bezig met het ontwikkelen van een eigen strategie, maar de meeste Europese landen lijken geen plannen te hebben om de filtering van CO2 tot een speerpunt te maken.