China blijft voorlopig op valutagebied in de schaduw van de dollar

ANALYSE – Het is indrukwekkend hoe China erin geslaagd is om op allerlei gebieden steeds meer macht naar zich toe te trekken. De economie van het land is de afgelopen decennia razendsnel gegroeid. Mogelijk wordt de Verenigde Staten in de toekomst zelfs afgelost als grootste economische macht ter wereld.

Ook de politieke invloed van China wordt steeds groter. Onder meer via de handelsstrategie van ‘de Nieuwe Zijderoute’ krijgt het land in Azië, Afrika en Oost-Europa een steeds grotere vinger in de politieke pap. Maar niet alle plannen van China pakken goed uit.

Een goed voorbeeld daarvan is de wens om een grotere rol af te dwingen voor de renminbi in de valutawereld. Sinds 2010 neemt China allerlei maatregelen die ervoor moeten zorgen dat de munt belangrijker wordt in het internationale betalingsverkeer.

Deze strategie heeft de eerste jaren heel goed gewerkt. Binnen enkele jaren groeide de renminbi uit tot een van de vijf belangrijkste valuta’s ter wereld – na de dollar, euro, yen en het pond.

In 2016 gaf het IMF de munt zelfs een plaats in het mandje speciale trekkingsrechten. Sindsdien is de opmars van de renminbi echter stilgevallen.

Chinese renminbi blijf ver achter bij dollar en euro in betalingsverkeer

Na een aantal jaren van groei is het aandeel van de Chinese munt in het internationale betalingsverkeer blijven steken op iets meer dan 2 procent, blijkt uit gegevens van SWIFT, het internationale systeem voor betalingsverkeer tussen banken.

Hiermee staat China in februari van dit jaar op de vijfde plaats, achter de Japanse yen (2,7 procent), het Britse pond (6,7 procent), de euro (37,8 procent) en de dollar (38.9 procent).

Ook als je kijkt naar het gewicht van de renminbi in de wereldwijde reserves aan vreemde valuta’s is de groei er helemaal uit.

Een belangrijke reden voor de afvlakkende populariteit is dat veel partijen het niet fijn vinden dat de Chinese overheid de neiging heeft sterk te interveniëren om de renminbi op een door de overheid gewenst koersniveau te houden.

China probeert renminibi naar voren te schuiven als alternatief voor de dollar

Door de oorlog in Oekraïne is er plots meer aandacht voor de Chinese ambitie om de renminibi een prominentere rol te geven in internationale transacties. Afgelopen week was er veel aandacht voor het bericht dat China probeert Saoedi-Arabië te verleiden om renminbi in plaats van dollars te accepteren voor olieleveranties.

Het is niet de eerste keer dat China een poging doet om via de oliemarkt zijn positie op de wereldwijde valutamarkt te versterken. In 2018 lanceerde het land bijvoorbeeld oliefutures in renminbi.

China kiest een goed moment voor de onderhandelingen met het olieland. Saoedi-Arabië is boos over het uitblijven van Amerikaanse steun voor de interventie bij de burgeroorlog in buurland Yemen en over de sterke taal waarmee president Joe Biden de moord op journalist Jamal Khashoggi heeft veroordeeld.

Daarnaast bieden de sancties van westerse landen tegen Rusland een kans voor China om op energiegebied nog meer toenadering te zoeken tot Rusland. Er zijn echter grenzen aan wat China in opzicht kan bereiken met valutadeals op de oliemarkt.

Als de renminbi in de toekomst een dominantere rol speelt in de valutawereld, is dat waarschijnlijk vooral te danken aan de populariteit van de digitale versie van de Chinese munt, de e-yuan. De Chinese centrale bank loopt heel ver vooruit op alle crypto-initiatieven van centrale banken in de westerse wereld.

Het is niet ondenkbaar dat China deze eeuw ook op valutagebied weer tot de wereldtop gaat horen, maar voorlopig blijft de renminbi heel duidelijk in de schaduw staan van de dollar.

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld.