- China zegt neutraal te zijn in de oorlog die Rusland voert in Oekraïne en probeerde eerder dit jaar als bemiddelaar een vredesakkoord tot stand te brengen.
- Maar volgens geopolitieke experts profiteert China volop van het conflict en heeft het goede redenen om Rusland te vriend te houden.
- China kan goedkoop olie en gas krijgen van Rusland en profiteert van de geopolitieke spanning tussen de VS en Rusland.
- Lees ook: Oekraïne lijkt een poging te doen om een doorbraak te forceren aan het front bij Zaporizja, een gebied dat onder controle stond van een ontslagen Russische generaal
De oorlog die Rusland voert in Oekraïne heeft tot grote ontwrichting geleid en tot forse steunpakketten uit het Westen. Maar te midden van alle chaos en oplopende kosten is er op z’n minst één land dat fors profiteert van het wrede conflict, zeggen twee Rusland-experts tegen Insider.
“De voortdurende oorlog is goed voor China”, zegt hoogleraar Robert English van de Universiteit van Southern California die Rusland, de Sovjet-Unie en Oost-Europa bestudeert. “China krijgt goedkoop olie en gas uit Rusland en verkoopt zelf producten tegen hogere prijzen aan Rusland. Tegelijk zijn het Westen en Rusland elkaar als geopolitieke rivalen aan het uitputten.”
De Verenigde Staten hebben voor tientallen miljarden aan hulp gestuurd naar Oekraïne sinds de oorlog in februari 2022 begon. Sommige Amerikaanse politici roepen vanwege de sterk oplopende kosten op de steun te beëindigen.
China presenteert zich intussen als neutraal in het conflict, maar is in werkelijkheid alleen maar meer gaan handelen met Rusland sinds het begin van de invasie.
Politico meldde eerder deze week dat China grote hoeveelheden militaire middelen naar Rusland heeft gestuurd, waaronder alleen dit jaar al voor ruim 90 miljoen euro aan drones. Die leveringen zijn een maas in het net van Westerse sancties, aangezien ze voor zowel burgerlijke als militaire doeleinden gebruikt kunnen worden.
China heeft meerdere malen ontkend Rusland te voorzien van militaire middelen.
Twee Rusland-experts zeggen tegen Insider dat China goede redenen heeft om terwijl de oorlog voortduurt op goede voet te blijven met zijn grote buurland. Dit is waarom.
Goedkope Russische olie
China is nu de grootste afnemer van Russische olie en krijgt gigantische kortingen op olie en gas, zegt assistent-hoogleraar Simon Miles van Duke University's Sanford School of Public Policy tegen Insider.
Beijing importeerde in de eerste helft van het jaar een recordhoeveelheid ruwe Russische olie en profiteerde daarbij van de grote kortingen die Moskou gedwongen heeft doorgevoerd, nadat Europa olie uit Rusland ging boycotten.
Rusland zit erg krap bij kas en China heeft meer dan genoeg financiële slagkracht, zegt Miles. Volgens hem zal China na de oorlog een flinke rol hebben in de Russische economie.
"Terwijl de oorlog voortwoekert zullen de Chinezen steeds meer mogelijkheden krijgen om te doen wat ze ook in Afrika en Latijns-Amerika hebben gedaan: zich tegen uiterst lage prijzen op delen van de Russische economie storten", zegt Miles.
China en Rusland delen afkeer van het Westen
Naast de goedkope olie en gas profiteert China, dat zijn regionale dominantie wil vergroten, ook op geopolitiek gebied van de oorlog. "Ze zien dat het Kremlin totaal gefixeerd is op het Westen en geen oog heeft voor gebeurtenissen in het Oosten", legt Miles uit.
China en Rusland delen hun afkeer van het Westen. Dat maakt hen volgens English logische, maar ongemakkelijke bondgenoten. "Ze wijzen allebei de Amerikaanse dominantie af, hebben allebei een hekel aan de macht die de VS uitoefent en hebben allebei vaak terechte klachten over het Westen", zegt hij tegen Insider.
Maar hoe lang het wankele partnerschap tussen China en Rusland gaat standhouden, is maar de vraag. "De belangrijkste pijler van de Chinees-Russische relatie is dat beide landen denken dat de ander de junior-partij is", zegt Miles. "Dat is een wankele basis om een relatie op te bouwen."