- China importeert hoogverrijkt uranium uit Rusland, zo meldt persbureau Bloomberg. Daarmee kan het land flink meer plutonium voor kernwapens produceren.
- Dat China meer kernkoppen zal maken is geen gegeven, maar de optie baart experts wel zorgen.
- Het mogelijk destabiliseren van het militaire evenwicht in Azië lijkt in Rusland ondergeschikt aan het versterken van concurrenten van de Verenigde Staten.
- Lees ook: Waarom het aantal landen met kernwapens mogelijk zal toenemen door de oorlog in Oekraïne
China importeert uranium vanuit Rusland voor een nieuwe nucleaire reactor, zo meldt persbureau Bloomberg.
De Verenigde Staten zijn bang dat deze kerncentrale niet alleen voor civiele doeleinden zal worden gebruikt. Een opbouw van kernwapens in China voedt de angst voor een nieuwe nucleaire wapenwedloop.
Waar de Amerikanen bezorgd zijn over een mogelijke Chinese wapenopbouw, lijken de Russen nergens wakker van te liggen. “Alles om Amerikaanse concurrenten te versterken, wordt nu gezien als een goede zaak voor Rusland”, zegt Alexander Gabuev van het Carnegie Endowment for International Peace, een denktank, tegenover Bloomberg.
De Chinese CFR-600 reactor op het eiland Changbiao – 220 kilometer ten noorden van Taiwan – is een speciale reactor. In tegenstelling tot traditionele lichtwaterreactoren werkt deze reactor op een combinatie van hoogverrijkt uranium en gemengde oxidebrandstof, dat als bijproduct plutonium oplevert. Plutonium dat van een kwaliteit is die voor wapens gebruikt zou kunnen worden.
De voor de nucleaire reactor benodigde brandstof is zeldzaam. Gelukkig voor China heeft Rusland er op dit moment weinig problemen mee om het land te voorzien van uranium.
'Productie van nieuwe kernwapens kan het militaire evenwicht in Azië verstoren'
Amerikaanse inlichtingendiensten voorspellen dat de CFR-600, als hij dit jaar in bedrijf komt, in potentie een hoeveelheid plutonium kan produceren waarmee Peking zijn voorraad kernkoppen in de komende twaalf jaar kan verviervoudigen. Dit zou China in staat stellen de huidige kernwapenarsenalen van de VS en Rusland te evenaren.
"Het is heel goed mogelijk dat dit kweekprogramma puur civiel is", zegt Pavel Podvig, een in Genève gevestigde nucleaire analist bij het VN-Onderzoeksinstituut voor Ontwapeningsvraagstukken (UNIDIR) tegen Bloomberg. Maar: China is gestopt met het rapporteren van zijn plutoniumvoorraden. Hoewel dat volgens Podvig "geen smoking gun" is, is het ook "zeker geen goed teken".
Functionarissen van het Amerikaanse ministerie van Defensie zeggen tegen Bloomberg dat de levering van bijna 6.500 kilogram uranium in december door het Russische staatsbedrijf Rosatom aan China een atoomprogramma voedt dat het militaire evenwicht in Azië kan destabiliseren.
Dat kan nadelig uitpakken voor Taiwan, dat door China als een afvallige provincie wordt gezien en die president Xi Jinping graag wil inlijven.
In totaal heeft China tussen september en december vorig jaar maar liefst 25.000 kilogram aan nucleaire brandstof geïmporteerd uit Rusland, zo tekent Bloomberg op uit gegevens van het Royal United Services Institute, een Britse denktank. Dat kostte Xi Jinping 384 miljoen dollar (omgerekend zo'n 362 miljoen euro).
Door de oorlog in Oekraïne doet Rusland zelf bovendien een stap terug in de afbouw van kernwapens. President Vladimir Poetin kondigde 21 februari aan dat Rusland zijn deelname aan het nieuwe START-verdrag, het laatste nog functionerende ontwapeningsverdrag met de Verenigde Staten, opschort. Hij zei zich hierdoor gedwongen te voelen, omdat westerse landen meer kernwapens zouden bezitten dan Rusland.