De hoop op een snel akkoord tussen de Verenigde Staten en China om een einde aan de handelsoorlog te maken is aan het vervliegen.
Donald Trump verhoogde eerder deze maand de importheffingen op Chinese goederen en China sloeg daarop vrijwel onmiddellijk terug. Ook op technologisch gebied laait de strijd op: de VS zette de Chinese techreus Huawei vorige week op een zwarte lijst.
De besprekingen over een deal worden binnenkort nog wel voortgezet, maar de kans dat er snel een akkoord komt lijkt klein.
Behalve het met gelijke munt terugbetalen van de importheffingen van Trump heeft China twee gevaarlijke wapens in handen om de druk op de Verenigde Staten op te voeren: zeldzame aardmetalen en de enorme hoeveelheid Amerikaanse staatsobligaties.
China is met afstand de grootste producent van zeldzame aardmetalen die worden gebruikt in onder anderen mobiele telefoons, oplaadbare batterijen, computers en televisies. De Chinezen zijn verantwoordelijk voor zo’n 80 procent van de wereldwijde productie van de 17 zeldzame aardmetalen. En ze zijn ook essentieel voor militaire toepassingen als raketafweersystemen, vliegtuigmotoren en satellieten.
Volgens Reuters zijn grote Amerikaanse bedrijven als bijvoorbeeld Apple, Lockheed Martin, Raytheon en BAE Systems sterk afhankelijk van zeldzame aardmetalen. Het Witte Huis heeft ze uitgesloten van importheffingen, maar de Chinezen zouden door te stoppen met leveren aan de VS een hoop problemen kunnen veroorzaken.
Er dan ook serieuze zorgen aan Amerikaanse zijde dat China zijn dominante positie gaat gebruiken in de handelsoorlog. Zeker nadat president Xi Jinping en vicepremier Liu He eerder deze week een bezoek brachten aan een fabriek voor zeldzame aardmetalen in het oosten van China – een tikkeltje provocerend?
China bezit $1.100 miljard aan Amerikaanse schulden
Een ander machtig wapen voor China wordt ook wel "de nucleaire optie" genoemd: het massaal verkopen van zijn Amerikaanse staatsleningen. De Chinezen hebben die optie getest door in maart voor zo'n 20 miljard dollar aan schuldpapieren te verkopen. Dat is volgens The Financial Times het grootste bedrag in twee jaar tijd.
In totaal hebben de Chinezen voor maar liefst 1.100 miljard dollar aan Amerikaanse staatsleningen in handen en daarmee is China verreweg de grootste bezitter van Amerikaanse staatsschuld. Als China de staatspapieren in grote hoeveelheden zou verkopen, is de VS veel meer geld kwijt aan leningen, wordt de dollar verzwakt en zou grote chaos kunnen ontstaan op de financiële markten wereldwijd.
Er is in China dan ook volop discussie over het inzetten van deze nucleaire optie, tweette hoofdredacteur Hu Xijin van de Chinese staatskrant Global Times eerder deze maand. Toch is het niet erg waarschijnlijk dat het daar daadwerkelijk van komt, want de Chinese yuan zou dan veel duurder worden en daarmee Chinese exportproducten veel minder aantrekkelijk maken.
Maar de verkoop van 20 miljard dollar aan Amerikaanse schuldpapieren in maart en het bezoek van Xi Jinping aan de fabriek voor zeldzame aardmetalen maakt duidelijk dat de Chinezen zich ten volle bewust zijn van deze twee mogelijkheden om Trump onder druk te zetten in de voortslepende handelsoorlog.