- China kan te maken krijgen met meer sancties van de G7-landen, omdat het land nog altijd volop zaken doet met Rusland.
- Rusland voert sinds februari 2022 oorlog in Oekraïne en financiert de oorlog mede met de verkoop van ruwe olie aan China, onder meer in ruil voor chiptechnologie.
- China is intussen bezig met een ingewikkelde balanceeroefening: het land probeert zowel goede relaties met Rusland als Europa te onderhouden.
- Lees ook: Europese Commissie verhoogt vanaf volgende maand de importtarieven op Chinese elektrische auto’s vanwege vals spel
Secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg waarschuwde China deze week dat het Aziatische land voor een pijnlijke keuze staat, als het de invasie van Rusland in Oekraïne blijft steunen.
“Publiekelijk probeert president Xi een beeld te schetsen dat hij zich in dit conflict afzijdig houdt, om sancties te voorkomen en handel bloeiende te houden”, zei Stoltenberg maandag tijdens een toespraak in de VS. “Maar in feite voorziet China het grootste gewapende conflict in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog van brandstof.”
Stoltenberg benadrukte dat China tegelijkertijd probeert goede relaties te onderhouden met het Westen. “Nou, Beijing kan niet van beide walletjes eten. Op een bepaald punt moet dat iets gaan kosten, tenzij China zijn koers wijzigt.”
China moet prijs gaan betalen voor steun aan Rusland
De opmerking van Stoltenberg onderstreept een nieuw standpunt van de VS en zijn bondgenoten over China. Dankzij de levering van cruciale goederen aan Rusland door China, kan Poetin zijn oorlogsmachine laten doordraaien, stellen zij.
De VS zijn ervan overtuigd dat China Rusland heeft voorzien van materieel zoals chips en geïntegreerde schakelingen, die gebruikt kunnen worden bij de productie van wapens. China heeft in een reactie steeds gesteld geen speler te zijn in de Oekraïne-oorlog.
Op de G7-top van afgelopen weekend uitten de leiders hun groeiende frustratie over China in een gezamenlijk statement. "China's aanhoudende steun aan de Russische defensie-industrie maakt het voor Rusland mogelijk om de oorlog in Oekraïne door te zetten en heeft significante en brede veiligheidsimplicaties", aldus de leiders van enkele van de grootste economieën van de wereld.
De verklaring volgde enkele dagen na een besluit van de Europese Commissie om Chinese autofabrikanten voorlopig een heffing tot 38 procent op te leggen voor geïmporteerde Chinese elektrische auto's.
Al eerder, in april en mei, kwam de VS met nieuwe sancties tegen Chinese banken en bedrijven. De VS beschuldigt China van de levering van goederen en diensten aan het Russische leger.
Chinese president Xi: steun aan Rusland, handel met Europa
Analisten zeggen dat China bezig is met een lastige balanceeroefening. Het land steunt de Russische invasie om hiermee de Amerikaanse wereldmacht uit te dagen, terwijl China tevens de handelsbanden met Europa koestert, waar China relatief sterk van afhankelijk is.
De VS oefenen al langer druk op Europa uit om een strengere houding ten opzichte van Beijing aan te nemen, vergelijkbaar met die van de Amerikanen.
Maar Europa twijfelde tot dusver. Veel landen onderhouden nauwe economische banden met China. Zo is de economische grootmacht Duitsland al lange tijd afhankelijk van Chinese fabrieken voor onderdelen van auto's en elektronische apparaten.
Maar op de G7-top waren er signalen dat dit zou kunnen veranderen. Europese leiders raken in toenemende mate geïrriteerd over China. In de verklaring zeggen leden van de G7 ze Beijing willen straffen voor de steun aan Rusland. "We willen doorgaan met de maatregelen tegen actoren in China en derde landen die op materiële wijze de Russische oorlogsmachine voeden, inclusief financiële instituten".
Spanning tussen China en Europa neemt toe
Het is niet slechts de Chinese steun aan Rusland die Europese leiders bewust lijkt te maken van de potentiële dreiging van China.
De Duitse en Britse autoriteiten arresteerden de laatste maanden meerdere mensen die verdacht worden van spionage voor de Chinezen. De Europese Unie beschuldigt Beijing er bovendien van de markt te overspoelen met goedkope, elektrische auto's.
China probeert de verdeeldheid in Europa te vergroten. Na een bezoek aan de Franse president Emanuel Macron, die een harde aanpak van Rusland voorstaat, ging president Xi in mei ook langs in Hongarije en Servië. Deze landen zijn juist kritisch op Oekraïne en willen, in weerwil van EU-beleid, juist meer zakendoen met China.
Ook lijkt het Aziatische land erop gebrand om Europa en de VS uit elkaar te drijven. De vraag is in hoeverre China slaagt om een verdeel-en-heers politiek te blijven voeren. Een ingewijde rondom de G7-gesprekken zei tegen de Financial Times: "Het tijdperk van naïviteit over Beijing is zonder meer voorbij en China heeft dat eerlijk gezegd aan zichzelf te danken."
