Ik zal gelijk toegeven dat ik een robot in vertrouwen heb genomen.

Vorige week heb ik een uur lang geanimeerd gepraat met ChatGPT, op zoek naar advies voor een persoonlijk probleem waar ik al weken over aan het tobben was. Ik wilde mijn man en vrienden er niet weer mee vervelen.

Ik ben lang niet de enige die dit doet. Gebruikers van Reddit zeggen dat ze het AI-platform graag gebruiken voor coaching en het begrijpen van gedrag van andere mensen; TikTokers delen tips zoals “voice journaling” in ChatGPT of het veranderen van de instellingen zodat de AI-bot antwoordt met stemgeluid, waarbij het nog meer lijkt alsof je met een therapeut praat.

Sociaal therapeut Rachel Goldberg uit Los Angeles zegt dat het haar niet verbaast dat sommige mensen ChatGPT voor therapeutische doeleinden gebruiken. Ze bracht me zelfs in contact met een van haar cliënten, die onlangs onthulde dat ze het platform dagelijks gebruikt als aanvulling op persoonlijke sessies.

De cliënt, die we Emily zullen noemen (ze vroeg om anoniem te blijven), zei dat ze ChatGPT gebruikt om haar gedachten ergens kwijt te kunnen als ze zich gestrest voelt. Soms wil ze therapeut Goldberg niet voor een sessie sms'en of haar vrienden “lastig vallen”; ze moet gewoon snel iets verwerken. Binnen een paar seconden krijgt ze “geweldig levensadvies”, zegt ze.

“Het is een soort klein kompas dat me door mijn dag heen helpt,” vertelt de 28-jarige Emily aan Business Insider.

ChatGPT is een verleidelijk alternatief voor therapie. Het is gratis, altijd beschikbaar en biedt aangepast, diepgaand advies. De nadelen - zoals het feit dat OpenAI je persoonlijke gegevens gebruikt voor trainingsdoeleinden, of het hoge energieverbruik van AI - zijn gemakkelijk te negeren als ChatGPT rustig reageert op je problemen.

Hoewel sommige therapeuten zeggen dat het oké is, is het belangrijk om harde grenzen rond het gebruik van ChatGPT te stellen: de onbeperkte toegankelijkheid kan zoekgedrag gericht op geruststelling versterken en eenzaamheid verergeren. Het kan iemand angstiger maken - het tegenovergestelde van wat goede therapie beoogt.

Gratis therapie van ChatGPT

Emily, die al zo'n acht of negen jaar in therapie zit, gelooft niet dat ChatGPT beter is dan traditionele therapie of een vervanging voor gesprekken met haar vrienden.

Het is echter wel handig, vertelt ze. “Als ik dingen vertel aan ChatGPT waarbij ik niet erg zelfverzekerd klink, of waarbij ik iets voor iemand anders doe, dan pikt ChatGPT dat op en zegt iets als: 'Deze persoon is verantwoordelijk voor zijn eigen emoties'”, aldus Emily.

Hoewel therapeut Goldberg beaamt dat ChatGPT “behoorlijk goed werk doet met het valideren” van iemands emoties en kan helpen om meer zelfreflectie te bieden, schuilt het gevaar volgens haar in het te afhankelijk zijn van een second opinion. Er zijn nog steeds momenten waarop je in je eentje een beslissing moet nemen, zoals je stem laten horen in een vergadering of een onbeleefd gesprek afkappen.

Gedragsherapeut Ciara Bogdanovic zegt tegen Business Insider dat haar zorg is dat ChatGPT geen bredere patronen kan herkennen bij een cliënt, zoals een voortdurende behoefte aan bevestiging. ChatGPT kan de behoefte aan geruststelling bijvoorbeeld juist versterken, waar een competente therapeut de cliënt zou aanmoedigen zichzelf meer bloot te stellen. "AI gaat alleen maar geruststellen, wat gedrag versterkt dat schadelijk zou kunnen zijn”, aldus Bogdanovic.

Als je veel praat met ChatGPT, stel dan grenzen

Het grootste probleem met ChatGPT-therapie vond ik dat het kan worden aangepast om te antwoorden op een manier die jij het prettigst vindt. Als ik ChatGPT vroeg om een voorbeeld van een gesprek met een andere persoon te analyseren, gaf de AI-bot aan ik hard overkwam. Als ik ChatGPT vervolgens vroeg om tekenen van manipulatie te herkennen in de teksten van de andere persoon. werden die eruit gefilterd. Zonder die extra aanwijzing zou het antwoord van ChatGPT er anders uitzien.

Therapeuten en vrienden zijn ook nooit helemaal objectief. Maar de antwoorden van ChatGPT kunnen voortdurend naar wens worden aangepast.

“Als therapeut ben ik constant aan het beoordelen: wat is de diagnose van de cliënt, wat is de voorgeschiedenis, wat is de familiecontext?”, geeft therapeut Bogdanovic aan. Hoe ze op de ene cliënt reageert, kan heel anders zijn dan op een andere cliënt, zelfs als ze met hetzelfde probleem lijken te kampen. ChatGPT daarentegen “spuugt gewoon een antwoord uit”, zegt ze.

Zowel Bogdanovic als Goldberg verwachten dat meer mensen ChatGPT zullen gaan gebruiken voor therapie, in ieder geval in de nabije toekomst. Ze geven aan dat het belangrijk is om hierbij duidelijke grenzen te stellen.

Bogdanovic raadt aan om AI-bots alleen te gebruiken voor “gerichte vragen”, zoals hoe te reageren op een bericht van je baas, of voorbeelden van ademhalingstechnieken om te kalmeren.

LEES OOK: Een topexpert van OpenAI deelt 5 tips om meer uit ChatGPT te halen