Bij de parlementsverkiezingen zaterdag kan de centrumlinkse coalitie rekenen
op vrijwel een halvering van het aantal zetels.

Met 26 procent van de stemmen in de jongste peiling van de krant Fréttabladid
zou de 38-jarige voorman van de Progressieve Partij, Sigmundur Gunnlaugsonn,
wel eens de volgende regeringsleider kunnen zijn. Een coalitie met de
conservatieve Onafhankelijksheidspartij behoort dan tot de mogelijkheden.
Deze traditioneel grootste partij volgt de progressieven op 24 procent. In
een eindsprint zou hun partijleider Bjarni Benediktsson ook nog hoge ogen
kunnen gooien voor het hoogste ambt in de regering.

De dagen dat de mensen op het Atlantische eiland genoten van goedkoop krediet,
luxe auto’s en gestaag stijgende huizenprijzen zijn voorbij. Sinds de
economie van IJsland instortte, is de middenklasse opgezadeld met schulden
en oude auto’s. Ongeveer 40 procent van de mensen worstelt om rond te komen
en 10 procent heeft een achterstand bij de aflossing van de hypotheek.

Opiniepeilingen tonen dat de kiezers de sociaaldemocraten en de condities
waaronder het land financiële steun kreeg van het IMF, verwerpen. De
progressieve en conservatieve krachten beloven nu belastingverlagingen,
schuldverlichting voor huishoudens en beëindiging van kapitaalcontroles die
investeringen hebben gesmoord. Maar critici zeggen dat zij het risico
creëren van onrealistische verwachtingen voor een sneller herstel.

Het land met 320.000 inwoners dat van oudsher leefde van de visserij en de
visverwerkende industrie, ontpopte zich na de eeuwwisseling als een
financieel centrum. De geliberaliseerde banken leenden veel goedkoop geld op
de kredietmarkten in Europa en trokken miljarden euro’s aan spaargeld aan
uit landen als Groot-Brittannië en Nederland.

Toen de zeepbel in 2008 barstte, vielen IJslands drie grootste banken om. Op
dat moment hadden ze activa vergaard ter waarde van 180 miljard dollar,
ofwel meer dan 10 keer het jaarlijkse bruto binnenlands product.
Vastgoedprijzen stortten in en het land was nagenoeg failliet. Het was een
voorbode van wat komen ging in Europa.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl