Het universum is zó groot, het kan toch bijna niet dat we alleen zijn?
Van alle Nederlanders gelooft circa 41 procent dat er buiten de aarde ook leven bestaat, bleek uit een onderzoek vorig jaar. 28 procent van ons gelooft zelfs dat dat leven net als wij intelligent zal zijn.
De wetenschap zoekt dag in dag uit verder naar aliens. Of althans naar bacteriën die wellicht rondzwerven in een oceaan vele lichtjaren bij ons vandaan. Er bestaan miljarden sterrenstelsels in het zichtbare universum met honderden miljarden sterren per stelsel en daarmee bizarre hoeveelheden planeten waar leven zou kúnnen ontstaan.
Om te illustreren hoe onzeker en onwaarschijnlijk buitenaards leven is – of in elk geval onze ontdekking ervan – maken wetenschappers gebruik van de zogenoemde Drake-vergelijking. Hieronder een weergave van de ‘ladder’ die je als alien moet doorlopen om vindbaar te worden voor de aan de aarde gekluisterde mensheid:
Astrofysicus Frank Drake stelde deze formule op in 1961, zo ongeveer het begin van de georganiseerde wetenschappelijke zoektocht naar buitenaards leven. Zijn theorieën beïnvloeden deze zoektocht tot op de dag van vandaag.
Echt wiskundig is de vergelijking van Drake niet. Het is meer een redenering verpakt in zeven variabelen. Een vermenigvuldiging van deze variabelen levert een berekening op van de kans dat de mens ooit contact legt met een andere intelligente levensvorm.
"Hoewel er geen unieke oplossing is voor deze vergelijking, is het een veelgebruikt gereedschap voor de wetenschappelijke gemeenschap om deze factoren in te schatten", schrijft het SETI Institute over de formule van Drake.
Waarvoor staan de zeven variabelen?
De eerste letter in de vergelijking, aan de linkerzijde, is de oplossing 'N'. Dit staat voor het aantal aliensoorten dat binnen het universum signalen uitzendt die te ontvangen zijn op aarde.
Naarmate je de letters naar rechts afwerkt, wordt het steeds lastiger om het bijbehorende scenario in omvang te schatten of berekenen.
Het SETI Institute hanteert de volgende omschrijvingen:
- R* = Het aantal sterren dat zich vormt die geschikt zijn om intelligent leven te ondersteunen.
- fg = Het aandeel van sterren met planeten binnen het aantal sterren dat intelligent leven kan ondersteunen.
- ne = Het aantal planeten per zonnestelsel waar leven kan gedijen.
- fl = Het aandeel van planeten waar daadwerkelijk leven ontstaat.
- fi = Het aandeel van planeten waar het leven zich daadwerkelijk ontwikkelt tot een intelligente soort.
- fc = Het aandeel van intelligente beschavingen die technologie ontwikkelen om 'detecteerbare' signalen de ruimte in te sturen.
- L = De periode waarin die beschavingen hun signalen uitzenden.
Over de eerste twee variabelen, R* en fp zijn astrofysici het redelijk eens. Over de derde factor (ne) komt ook steeds meer duidelijkheid.
De overige punten betreffen allemaal onderwerpen waar we als mensheid alleen nog maar wilde hypotheses op los kunnen laten. Alle 'oplossingen' van de Drake-vergelijking zijn ze daarom bijzonder onzeker. Ze lopen ook enorm uiteen.
Zijn we alleen in de Melkweg?
De vele 'antwoorden' op de excercitie van Drake geven aan hoeveel nog onzeker is. Wetenschappers van het Future of Humanities Institute aan de Britse University of Oxford keken naar alle studies die Drake's werk centraal stellen.
Twee derde van de studies schat dat er ongeveer 100 intelligente buitenaardse soorten zouden kunnen bestaan binnen de Melkweg.
De crux is echter: de Melkweg beslaat maar een fractie van het zichtbare universum, dat naar schatting 100 tot 200 miljard Melkwegachtige stelsels kent.
De hoogste schattingen die de Oxford-onderzoekers aantroffen zitten rond de 100 miljoen beschavingen pér sterrenstelstel, terwijl de laagste het houden op drie beschavingen per tienduizend Melkwegachtige sterrenstelsels. Een marge van miljarden potentiële buitenaardse soorten.
"Het is niet ongebruikelijk dat zorgvuldige astrofysische schattingen ontsporen, als er ad hoc-giswerk bij komt kijken", schrijven de onderzoekers. "De uiteindelijke resultaten lijken vaak af te hangen van het pessimisme of optimisme van de auteurs."
UFO-spotters
Tot slot: databureau Statista maakte onlangs onderstaande opvallende grafiek, gebaseerd op tellingen van het Amerikaanse National UFO Reporting Center. Daar worden zowel meldingen van Amerikaanse als internationale observaties van ongebruikelijke objecten geregistreerd.
Opvallend is dat de grafiek, na decennialange gestage stijgingen van het aantal UFO-meldingen, plots een forse daling laat zien sinds 2014. Een verklaring is niet meteen voor handen...anders dan dat buitenaardse wezen ons kennelijk plots wat minder interessant vinden.
(klik voor uitvergroting)
