Brussel heeft ingestemd met de overname van de mobieltjestak van Nokia door Microsoft. Daarbij had het wel een waarschuwing in petto voor Nokia.

Microsoft mag de Nokia-divisie die mobiele telefoons bouwt overnemen, oordeelde de Europese Commissie vrijdag. Brussel ziet geen gevolgen van de overname die nadelig zouden zijn voor de Europese markt.

De Finse mobieltjes gaan voor ruim 5,4 miljard euro naar de Amerikanen.

Nokia en de patentenportfolio

Eurocommissaris Joaquin Almunia van Mededinging had maandag nog wel een waarschuwing voor Nokia in petto. “Als Nokia in de toekomst illegaal voordeel haalt uit zijn patentenportfolio, dan zullen we een rechtszaak starten”, zei hij in een toespraak. “Maar ik hoop oprecht dat we dat niet hoeven te doen.” Waar hij precies op duidde met het woord ‘illegaal’ is overigens niet duidelijk. Geld verdienen met patenten is op zichzelf niet strafbaar.

Licentie van patenten is zelfs één van de manieren waarop het nieuwe Nokia (zonder mobieltjestak) geld wil verdienen. In de tientallen jaren dat Nokia mobiele telefoons maakt, heeft het veel technologische innovaties bedacht, zowel op hardware- als softwaregebied. Daardoor bezit het Finse concern een groot portfolio van zo’n 40.000 patenten, waarmee het geld zou kunnen verdienen, ofwel door het verstrekken van licenties of door andere bedrijven voor de rechter te slepen die de patenten schenden.

Nauwelijks actief als patenttrol

Tot nu toe deed Nokia dat mondjesmaat. In 2011 boekte het een overwinning op Apple; de bedrijven schikten voor een onbekend bedrag en Apple betaalt sindsdien doorlopende royaltyvergoedingen voor de betreffende Nokia-patenten. Maar dat was één van de weinige keren dat de Finnen zich lieten gelden op patentgebied.

De reden daarvoor is simpel: Nokia was actief op dezelfde markt als de telefoonmakers die ze aanklaagden. Een aantijging tegen een andere smartphonemaker betekende minstens zoveel aanklachten terug tegen de telefoons van Nokia. En dat levert een juridische loopgravenoorlog op die jaren kan duren. Zie de huidige strijd tussen Apple en Samsung. Het geschil tussen Apple en Nokia duurde zo’n twee jaar, totdat de Amerikanen schikten met de Finnen.

Nu Nokia geen mobiele telefoons meer maakt, kan het zonder zorgen andere bedrijven pakken op patentschending. Voor de telefoons moet je nu immers bij Microsoft zijn. Die heeft op zijn beurt – heel slim – een tienjarige licentiedeal gesloten voor de Nokia-patenten. Nokia kan nu de concurrenten van Microsoft onder vuur nemen.

EU wil geen Amerikaanse toestanden

Of Nokia dat ook gaat doen, heeft de Europese Commissie niet onderzocht, aldus eurocommissaris Almunia. "Dat viel buiten de strekking van ons onderzoek. Als we een overname onderzoeken, kijken we alleen naar de mogelijke anti-competitieve aspecten."

Hij roept Nokia wel op om zich niet te ontpoppen tot 'patenttrol'. Dergelijke commerciële organisaties kopen patenten op, spannen rechtszaken aan om geld te innen maar produceren zelf niets.

Volgens Almunia is afpersing met patenten een steeds groter wordend probleem. "Volgens sommige onderzoeken zijn 40 tot 60 procent van alle patentzaken in de VS aangespannen door patenttrollen." In Europa is het wat dat betreft rustiger, en Almunia wil erop toezien dat dat zo blijft.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl