Britse pond onder druk: minister van Financiën moet oppassen

ANALYSE – Als er iets misgaat in het Verenigd Koninkrijk, zijn de tabloids er vaak als de kippen bij om de vinger op de zere plek te leggen. Deze week doen de sensatiekranten ruim verslag van hoeveel duurder het wel niet is om in het buitenland op vakantie te gaan.

Uit een onderzoek komt naar voren dat het pond minder waard werd op 51 van de 54 populairste reisbestemmingen sinds de Labour-regering in oktober de budgetplannen ontvouwde. De Britse munt verloor vooral terrein ten opzichte van de Costa Ricaanse colón en de Amerikaanse en Jamaicaanse dollar.

Het onderzoek komt op een gevoelig moment. Het pond staat de afgelopen dagen behoorlijk onder druk door wat onrust op de obligatiemarkt. De rente op Britse staatsleningen met een looptijd van tien jaar steeg tot bijna 5 procent.

Een hogere obligatierente is vaak een signaal dat financiële markten wat minder vertrouwen hebben in het vermogen van een land om aan de rente- en aflossingsverplichtingen van de staatsschuld te voldoen.

Zorgen over Britse staatsschuld

Het Verenigd Koninkrijk moet dus actie ondernemen om het vertrouwen van obligatiebeleggers te herstellen. Die rol is voornamelijk weggelegd voor minister van Financiën Rachel Reeves.

Voorlopig loopt Reeves echter meer weg, dan dat ze die rol omarmt. Dat weglopen kan zelfs letterlijk worden genomen. Toen de spanning op de obligatiemarkt afgelopen week opborrelde, vertrok ze ondanks toenemende kritiek gewoon op werkreis naar China.

Eerder speculeerde ze erop dat de begrotingsregels wat soepeler gehanteerd zouden kunnen worden, om ruimte te maken voor het aanwakkeren van de economische groei. Die woorden slikte ze daarna weer in, maar Reeves kon niet voorkomen dat het pond sinds de jaarwisseling met bijna 3 procent daalde ten opzichte van dollar en euro.

De terugval van het pond markeert overigens een behoorlijke trendbreuk. In de laatste maanden van het jaar was de munt behoorlijk in trek. Die opmars was voor een groot deel te danken aan de hoge beleidsrente van de Britse centrale bank.

De huidige Britse beleidsrente van 4,75 procent is het hoogste van de G10-landen. Daar komt bij dat de Britse economie beduidend minder afhankelijk is van de exportsector dan bijvoorbeeld die van Japan, China of de Europese Unie.

Het pond is dan ook een stuk minder gevoelig voor de dreigende taal van aankomend president Donald Trump over hogere Amerikaanse importtarieven dan bijvoorbeeld yen, renminbi of euro.

Britse minister van Financiën moet oppassen

De grote vraag is intussen of obligatiemarkten Reeves dwingen om in actie te komen met stringenter fiscaal beleid. Het zou niet de eerste keer zijn dat een Britse politicus een begrotingsrelletje volledig uit de hand laat lopen.

In het najaar van 2022 had de pas aangetreden premier Liz Truss een begroting opgesteld met flinke belastingverlagingen voor meer vermogende Britten. Omdat daar nauwelijks bezuinigingen tegenover stonden, dreigde het begrotingstekort flink op te lopen.

Beleggers deden indertijd massaal Britse staatsobligaties in de verkoop. Hierdoor werd het onmogelijk voor Truss om haar plannen te financieren. Ze moest op gênante wijze bakzeil halen en stapte enkele weken later op.

De les is duidelijk: als de onrust verder oplaait, kan Reeves het zich niet permitteren om opnieuw haar kop in het zand te steken. Voorlopig is dat nog niet het meest waarschijnlijke scenario. Er is geen grote uitstroom van buitenlandse beleggers uit Britse staatsleningen op gang gekomen.

De risicopremie voor Britse staatsleningen op de markt waar partijen zich kunnen verzekeren tegen wanbetaling, is bovendien ook nauwelijks toegenomen. Het lijkt erop dat obligatiehandelaren vooral positie kiezen voor een Britse rente die langer hoog blijft dan waar het aanvankelijk naar uitzag. Dat gaat met wat turbulentie gepaard, die op valutamarkten de wind uit de zeilen haalt bij het pond.

Tenzij Reeves het helemaal door de vingers laat glippen, is de valse start van de Britse munt geen voorbode voor een vrije val in 2025.

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Bekijk de video’s over ontwikkelingen binnen de valutawereld op het YouTube-kanaal van iBanFirst.