De Brexit-deal van Theresa May is ook bij de tweede poging massaal weggestemd door het Britse Lagerhuis. Er stemden 391 parlementariërs tegen en 242 voor.
Bij de eerdere stemming over de deal in januari stemde een nog grotere meerderheid van maar liefst 432 parlementsleden tegen en slechts 202 voor, maar ook dit is weer een vernietigende nederlaag voor de Britse premier. Ze kreeg wel iets meer steun uit haar eigen Conservatieve Partij dan de vorige keer, maar nog steeds zijn tientallen Tories tegen haar deal en er schaarden zich ook maar drie parlementariërs van oppositiepartij Labour achter de overeenkomst.
Met schorre stem zei Theresa May direct na afloop van de stemming het besluit te betreuren. Ze herhaalde dat deze deal de enige mogelijkheid is voor het regelen van een ordelijke Brexit. Maar Labour-leider Jeremy Corbyn zei dat de deal nu duidelijk ‘dood’ is en de tijd rijp lijkt voor nieuwe verkiezingen.
‘Economische schok dreigt’
Groot-Brittannië heeft nog zeventien dagen te gaan tot het voorgenomen vertrek uit de Europese Unie. May deed er in het debat voorafgaand aan de cruciale stemming nog alles aan het parlement te overtuigen vóór de overeenkomst te stemmen, waarvoor ze maandagavond nog nieuwe garanties kreeg van de EU over de Noord-Ierse grens: “Als deze deal niet wordt goedgekeurd, dan kan de Brexit verloren gaan”, zei ze. Ook waarschuwde May dat een Brexit zonder deal een “aanzienlijke economische schok” teweeg kan brengen.
Volgens topjurist Geoffrey Cox zijn de toezeggingen die May op de valreep nog kreeg van Jean-Claude Juncker niet genoeg. Hij concludeerde na het bestuderen van de aanpassingen dat “het juridische risico niet verandert”. Het blijft onmogelijk om de backstop op te zeggen, anders dan is vastgelegd in de oorspronkelijke Brexit-deal van May. Daarbij moeten de Britten via een arbitrageprocedure aantonen dat de EU niet te goeder trouw handelt.
Nog twee belangrijke stemmingen
Nu de deal van May is afgewezen volgen morgen en overmorgen nog twee andere belangrijke stemmingen. De inzet van de eerste stemming is steun voor een no deal-Brexit. De tweede stemming gaat over wel of geen uitstel van de Brexit.
“Laat me duidelijk zijn: stemmen tegen een vertrek zonder deal en voor uitstel lost het probleem waar we voor staan niet op”, zei May direct nadat haar deal opnieuw werd verworpen. “We moeten nu echt keuzes gaan maken”.
Het Britse parlement gaf eerder aan in meerderheid tegen een no-deal gekant te zijn. Als dat nog steeds het geval is, dan zal May zich waarschijnlijk gedwongen voelen om deze optie van tafel te vegen.
May zou zich met haar verworpen eigen deal en de verwachte afwijzing van de no deal-Brexit, gedwongen kunnen zien de zaken uit handen te geven aan het Britse parlement. Dan komt een zachte Brexit weer in beeld, mogelijk inclusief een permanent lidmaatschap van de Europese douane-unie.
Ook valt dan niet uit te sluiten dat de premier weer onder grote druk komt te staan om af te treden. Zowel Brexiteers als Remainers sturen daar mogelijk op aan.
EU reageert teleurgesteld
De EU “betreurt” het resultaat van de stemming in het Britse Lagerhuis en is “teleurgesteld dat de Britse regering er niet in is geslaagd een meerderheid te krijgen voor het terugtrekkingsakkoord van november.” Dat verklaart de woordvoerder van EU-president Donald Tusk in een reactie op de nederlaag van premier Theresa May.
“De EU van haar zijde heeft er al het mogelijke aan gedaan. Gezien alle extra garanties die we in december, januari en gisteren hebben gegeven, is moeilijk te zien wat we nog kunnen doen. Als er een oplossing is, kan die alleen in Londen worden gevonden.”
De EU is volgens bronnen in Brussel bereid om een verlenging van de Brexit-deadline op 29 maart om 23.00 uur (middernacht 30 maart in Brussel) te overwegen als May daarom zou vragen. Maar de 27 EU-leiders, die volgende week voor een al lang geplande top bijeenkomen, moeten daar unaniem mee instemmen en willen niet een verlenging toestaan zonder zicht op een oplossing.