De benzineprijs tikt de 2 euro aan. Maar brandstof is niet de enige grondstof die flink duurder wordt.

Bijna nergens is het effect van stijgende prijzen zo sterk aanwezig als in het Verenigd Koninkrijk.

Snijden de Britten zich met de Brexit dan toch in de eigen vingers, vraagt valuta-expert Joost Derks van iBanFirst zich af.

ANALYSE – Het doet al wekenlang steeds meer pijn in de portemonnee als je af moet rekenen na een tankbeurt. Maar straks neemt de betalingspijn mogelijk ook in de supermarkten toe. Dat heeft alles te maken met de flinke prijsstijgingen op grondstofmarkten.

Een alledaags product zoals een blikje tomatenpuree kan zomaar met een kwart in prijs stijgen, becijferde consultancyfirma Mintec. Tomaten zijn 30 procent duurder geworden, het metaal van het blikje is flink in prijs gestegen en zelfs het papier voor het etiket werd meer waard.

Als een product van ver moet komen, is de prijsstijging helemaal niet mals. De kosten om een container vanuit Azië hier naartoe te verschepen, zijn in iets meer dan een jaar ruimschoots verdrievoudigd. Nergens in Europa laat het effect van hogere prijzen zich zo sterk voelen als in Groot-Brittannië.

Brexit: duurder, tijdrovender en lastiger

Het is door grenscontroles na de Brexit tijdrovender en duurder om goederen uit Europa het land in te voeren. En als het daar eenmaal is, moet het ook nog op de plaats van bestemming komen. Dat wordt steeds meer een uitdaging. Het Verenigd Koninkrijk kampt namelijk met een enorm tekort aan vrachtwagenchauffeurs. De Britse krant The Guardian meldde dat er ongeveer 100.000 chauffeurs minder zij dan vóór de coronapandemie.

Van die groep is een deel overgestapt naar een ander vak. Veel Oost-Europese chauffeurs kiezen er bovendien voor om door de Brexit-maatregelen en belastingeisen terug te keren naar het Europese vasteland. De gevolgen daarvan worden steeds meer zichtbaar. Supermarktketen Tesco berichtte al dat er elke week 48 ton aan versproducten verloren gaat door het chauffeurstekort.

Lege schappen in de Britse supermarkten

Sommige Britse supermarktketens waarschuwen al voor lege schappen. Daarbij gebruiken ze het scenario van de hamsterwoede tijdens het begin van de coronapandemie als schrikbeeld. Het zijn bovendien niet alleen chauffeurs waar het land er wel wat meer van kan gebruiken. Ook in andere sectoren dreigt personeelstekort.

Er reizen bijvoorbeeld veel minder seizoenarbeiders naar het land dan anders. Dat is te merken bij lokale groente- en fruittelers. Dit tekort kan de prijzen van sommige levensmiddelen nog verder opdrijven.

Het risico van die prijsstijgingen staat nu ook op de radar van de Bank of England (BoE). De inflatieverwachting voor eind 2021 werd in een maand tijd verhoogd van mogelijk 2,5 procent tot meer dan 3 procent.  

Niks aan de hand. Of toch?

De Britse centrale bank maakt zich echter weinig zorgen om die bijstelling. De toename wordt afgedaan als een eenmalig effect in de nasleep van de lockdown. Voorlopig koopt de bank nog voor 3,4 miljard pond aan staatsobligaties om de economie te ondersteunen. Andy Haldane waarschuwde onlangs al dat het lastig wordt om inflatie onder controle te krijgen als deze eenmaal te snel oploopt.

Dat was overigens ook het laatste wat Haldane in die rol deed. Zijn termijn liep namelijk afgelopen woensdag af. Door zijn vertrek nam de kans weer wat af dat de Britse centrale bank straks op tijd op de inflatierem trapt. Zolang het gevaar bestaat dat de rente te laat omhoog gaat, wordt het behoorlijk lastig voor het pond om de opmars uit de eerste jaarhelft door te zetten.

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld.