ANALYSE – Vrijdagavond 31 januari 2020 om middernacht is het eindelijk zover: het Verenigd Koninkrijk verlaat de Europese Unie. Dat is vooral een symbolisch moment. In het voorjaar begint het hele circus weer opnieuw – en deze keer staat er meer op het spel dan ooit.
Aan de overkant van de Noordzee vieren ze Brexit vrijdagavond als een overwinning. Op de ambtswoning van premier Boris Johnson wordt een klok geprojecteerd die aftelt tot het moment dat het VK officieel de EU verlaat. Om het vertrek te vieren, verkoopt de Conservatieve Partij zelfs speciale theedoeken met de afbeelding van Johnson en de Britse vlag.
Wie denkt dat er nu eindelijk een einde komt aan alle Brexit-onzekerheid, komt echter bedrogen uit. Voor het eind van dit jaar moeten goede handelsafspraken gemaakt worden met de EU. Als dat niet lukt, doemt op 31 december alsnog het rampscenario op dat de grens van de ene op de andere dag volledig op slot gaat.
Brexit: vis voor finance
Het wordt heel lastig om een akkoord te vinden, aangezien Johnson veel waarde hecht aan enkele symbolische zaken. Een voorbeeld daarvan is het sluiten van de Britse wateren.
Om Europese vissers te beschermen, hebben EU-onderhandelaars al laten doorschemeren dat ze de deur openhouden voor Britse banken en verzekeraars, als Johnson Europese vissers toegang blijft geven tot Britse wateren. Let wel: de waarde van de Britse financiële sector is 169 keer zo groot als die van de visserij. Er werken meer dan een miljoen mensen, tegenover ongeveer 8.000 vissers.
Toch heeft het er alle schijn van dat Johnson geen trek heeft in de uitruil ‘fish for finance’. Als hij vasthoudt aan het op slot zetten van de Britse viswateren, dreigen Nederlandse vissers 38 procent van hun opbrengst mis te lopen. De schade in het zakencentrum van Londen is dan natuurlijk nog veel groter.
Handelsakkoord na de Brexit: 30 juni belangrijke deadline
Volgens Europese onderhandelaars is de kans dat er vóór 31 december een compleet handelsakkoord ligt heel klein. Je zou dan ook verwachten dat beide partijen geen seconde willen verspelen en meteen met elkaar aan tafel schuiven. De eerste gesprekken staan echter pas gepland voor 3 maart. Als die niet vlot verlopen, neemt de druk op Johnson snel toe om de deadline naar achteren te schuiven.
Het Brexit-akkoord schrijft voor dat hij de beslissing voor uitstel van de transitieperiode eind juni moet nemen. Johnson zal echter alleen uitstel vragen als hij echt niet anders kan. Hij wil namelijk dolgraag nog dit jaar het hele Brexit-boek sluiten.
Aangezien de onderhandelingen pas in maart van start gaan, blijft het Britse pond de komende weken waarschijnlijk nog in rustiger vaarwater. Dat kan veranderen als in april of mei blijkt dat een akkoord nog heel ver weg is.
Vorig jaar daalde de munt in de lente met bijna 10 procent toen de vrees voor een no deal-Brexit toenam. Dat kan zomaar weer gebeuren.
Wie nog even zonder visumplicht een weekendje naar Londen wil, is mogelijk goedkoper uit als hij of zij het hotel in het voorjaar boekt in plaats van nu. Natuurlijk is er ook een (piepkleine) kans dat beide partijen er razendsnel uitkomen. Dan kan het pond - net als in de tweede helft van 2019 – met 10 procent opveren.
Dat de Brexit na bijna vier jaar steggelen op 31 januari echt plaatsvindt, bewijst in ieder geval dat wonderen de wereld nog niet uit zijn.
Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.