En opnieuw heeft Boris Johnson het Verenigd Koninkrijk een stukje in de richting van een Brexit zonder deal geduwd. Tijdens een bijeenkomst op maandag liet hij zich ontvallen dat hij geen compromisovereenkomst van de Europese Unie accepteert.
Theresa May moest noodgedwongen opstappen nadat de Brexitdeal die ze met de EU sloot keer op keer door haar achterban naar de vuilcontainer was verwezen. Met als grootste steen des aanstoots de door de Conservatieven zo verfoeide backstop als integraal deel van die deal. De backstop is ontworpen om een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland te voorkomen – en daarmee het Ierse Paasakkoord intact te houden en sektarisch Iers geweld te voorkomen.
Lees meer: Waarom de grens met Noord-Ierland zo’n probleem is in de Brexit-onderhandelingen
Veel Conservatieve parlementariërs hekelen de backstop, omdat ze daarmee toch binnen de Europese douane-unie blijven – en zich dus aan EU-regels en -procedures moeten houden. Sommige van die parlementsleden hinten er echter op dat een compromis, met daarin een tijdslimiet aan de backstop of een eenzijdig exitmechanisme voor het Verenigd Koninkrijk, mogelijk op een meerderheid in het Lagerhuis kan rekenen.
Op maandagavond verklaarde Boris Johnson echter tegen The Sun dat hij dergelijke compromissen niet zal accepteren en dat hij als premier zal eisen dat de backstop van tafel gaat.
Gevraagd of hij een tijdlimiet of een unilateraal exitmechanisme zou accepteren zei hij: "Het antwoord is nee."
De oud-minister van Buitenlandse Zaken voegde daar nog het volgende aan toe: "Nee tegen tijdslimieten of universele ontsnappingsluiken, tegen al die ingewikkelde constructies, clausules en weet ik wat al niet meer je zou kunnen toepassen op de backstop. Ik denk dat het een zeer fundamenteel probleem is."
Johnson heeft de afgelopen weken verschillende signalen met betrekking tot de Brexit afgegeven. Toen hij campagne voerde voor het premierschap zei hij dat het Verenigd Koninkrijk de EU op 31 oktober zal verlaten "wat er ook gebeurt", terwijl hij tegelijkertijd claimt dat de kans op een no deal-Brexit er een is van "een op de miljoen".
Zijn uitlatingen doen veel Johnson-aanhangers uit het Brexit-kamp geloven dat hij op een no deal afkoerst, terwijl zijn supporters uit het Remain-kamp denken dat zijn uitspraken een tactiek zijn om zowel de EU als het Verenigd Koninkrijk te dwingen in te stemmen met zijn voorwaarden.
Op weg naar de no deal-Brexit?
Zowel Johnson als Hunt heeft gezegd dat ze May's Brexitdeal zullen heronderhandelen zodra ze tot premier zijn verkozen. Hun uitspraken over de backstop zet het Verenigd Koninkrijk echter op nóg meer afstand van de EU dan toen May de onderhandelingen voerde. Althans, als de EU überhaupt de onderhandelingen wil heropenen.
De EU-onderhandelaars zijn met reces, hebben Brussel achter zich gelaten en zijn ogenschijnlijk niet van plan de overeenkomst met de Britten te herzien.
Zo wordt onderhandelaar Sabine Weyand, die een sleutelrol speelde tijdens de Brexitgesprekken, de nieuwe directeur-generaal Handel voor de EU. Ook de douane- en transportexperts die de EU had ingeschakeld zijn inmiddels vertrokken, zeggen bronnen tegen Business Insider. Officieel zijn de onderhandelingen voorbij, wat Brussel betreft.
Zouden de onderhandelingen toch worden heropend, dan maakt de hardere Britse opstelling een deal nog onwaarschijnlijker. En dat betekent dat het Verenigd Koninkrijk afsnelt op een no deal-Brexit op 31 oktober, tenzij Britse parlementariërs daar een stokje voor steken.