ANALYSE – De Britse premier Boris Johnson bezocht donderdag Noord-Ierland. Daar betoogde hij hoe goed Noord-Ierland af is met de Brexit-overeenkomst die hij heeft gesloten met de Europese Unie. Hiermee gaf Johnson impliciet een ijzersterk argument tegen zijn eigen deal.
Op een bijeenkomst van de Conservatieve Partij in Noord-Ierland zei Johnson: “Als je het goed bekijkt, is dit een geweldige deal voor Noord-Ierland. Het vrije verkeer (van personen en goederen, red.) blijft bestaan, net als de toegang tot de interne Europese markt. Tegelijk geeft deze overeenkomst Noord-Ierland ongehinderd toegang tot het Verenigd Koninkrijk.”
Als het behoud van het vrije verkeer van goederen en personen én de toegang tot de interne, Europese markt zo ‘geweldig’ is voor Noord-Ierland, dan roept dat een voor de hand liggende vraag op. Waarom heeft Johnson een deal gesloten waarbij de rest van het Verenigd Koninkrijk géén toegang houdt tot de interne markt en niet meer gebruik kan maken van het vrije verkeer van personen en goederen?
Liberaal-democraat Tom Brake was er vrijdag snel bij om dit uit te lichten: “De interne, Europese markt en de vrijheid van personenverkeer zijn heel gunstig. Zelfs Boris Johnson erkent dit. Waarom houdt hij daar dan niet aan vast voor het VK als geheel?”
Met zijn opmerking geeft Johnson ook de Schotse nationalisten een kans om voor open doel te scoren. De Schotse premier Nicola Sturgeon kan eenvoudig stellen dat het vreemd is dat Schotland niet de mogelijkheid krijgt om nauw verbonden te blijven met de EU, als dat kennelijk zo goed is voor Noord-Ierland.
“Northern Ireland has got a great deal. You keep free movement. You keep access to the single market.” pic.twitter.com/GMFvbJvJ5n
— Adam Bienkov (@AdamBienkov) November 8, 2019
Brexit-deal van Johnson pakt economisch negatief uit voor het VK
Volgens de Brexit-overeenkomst die Johnson met de EU sloot, stapt het VK uit de interne, Europese markt én de douane-unie. Ook het vrije verkeer van personen en goederen wordt beëindigd. In plaats daarvan komt er voor migranten een puntensysteem dat lijkt op dat van Australië. Dit zorgt er volgens de premier voor dat het VK weer zelf kan beslissen over z'n geld, wetten en grenzen.
Noord-Ierland blijft daarentegen in de praktijk onderdeel van de Europese douane-unie en de regels van de interne markt. Hierdoor is het mogelijk om een harde grens tussen Noord-Ierland en de Republiek Ierland te vermijden.
Volgens onderzoeksinstituut NIESR maakt de deal van Johnson inwoners van het VK gemiddeld 1.100 pond per jaar armer. In de komende tien jaar zorgt Johnsons Brexit-deal ervoor dat de Britse economie zo'n 4 procent kleiner wordt dan anders het geval was geweest. Het verlies aan economische waarde komt grotendeels voort uit de handelsbelemmeringen die ontstaan door het vertrek van het VK uit de interne markt en de Europese douane-unie.