Wordt het allemaal wat minder in 2019?
Nederlandse consumenten toonden zich in januari een stuk somberder. Op zich niet verwonderlijk als je de dagelijkse nieuwsstroom volgt rond signalen van tragere groei bij de buren in Duitsland, de soap rond de Brexit en een mogelijke groeidip in China. Maar hoe zit dat met Nederland?
De groeiprognoses voor de Nederlandse economie voor 2019 zijn nog altijd heel redelijk. En als je kijkt naar zaken die je portemonnee raken, is de start van 2019 helemaal niet zo slecht.
Huiseigenaren zien woningprijzen nog altijd fors stijgen, de hypotheekrente blijft erg laag en de aandelenbeurs trekt voorzichtig bij.
Minpuntje is dat ook benzine- en dieselprijzen weer wat stijgen, maar daar staat tegenover dat er een kentering lijkt aan te komen bij de tarieven voor stroom en gas.
Business Insider houdt, in samenwerking met nieuwsapp Upday, elke maand zeven prijzen bij die van belang zijn voor de waarde van je bezittingen en die je maandelijkse uitgaven beïnvloeden.
Hoe staat het met de waarde van je huis, de hypotheekrente, energierekening, tankkosten, aandelen en je spaargeld? Bekijk hieronder de Blik op je Geld van januari 2019.
Download hier de app voor Upday Nieuws
De huizenprijs: €2.319 per maand erbij in een jaar tijd
Ook in het slotkwartaal van 2018 ging de gemiddelde huizenprijs razend hard omhoog: een plus van 10,3 procent vergeleken met het laatste kwartaal van 2017, zo bleek deze maand uit cijfers van makelaarsclub NVM.
De gemiddelde transactieprijs lag in het vierde kwartaal van 2018 op 298.000 euro, ofwel bijna 28 duizend euro hoger dan in dezelfde periode een jaar eerder. Per maand komt dat neer op een stijging van 2.319 euro.
Wel lijkt de sterkste toename van huizenprijzen voorbij in steden als Amsterdam, waar mensen met een middeninkomen nauwelijks meer terecht kunnen en er minder kopers zijn voor huizen.
Volgens NVM-voorzitter Ger Jaarsma is dit zichtbaar in het toenemende aanbod, zei hij eerder deze maand: "Het is niet voor niets dat in regio’s met een hoog prijsniveau, zoals Amsterdam, Haarlem en ’t Gooi, het aanbod het afgelopen jaar fors is toegenomen.”
De meest exotische prijsstijgingen zien we inmiddels buiten de Randstad: Zeeuws-Vlaanderen tikte bijvoorbeeld een plus van 19,9 procent aan in het vierde kwartaal van 2018.
Lees hier: Dit doet de huizenprijs bij jou in de buurt in het vier kwartaal van 2018
De hypotheekrente: laag, maar het kan nog iets lager
Hypotheekrentes staan voorlopig nog op extreem lage niveaus.
Op de korte termijn is de trend dat hypotheekrentes de komende weken gemiddeld iets verder kunnen dalen, mede omdat rentes zijn gezakt op de kapitaalmarkt waar banken zelf lenen.
Dat hypotheekrentes erg laag zijn, betekent overigens niet dat er geen concurrentie is tussen geldverstrekkers. De mogelijkheden om te ‘shoppen’ bij aanbiedingen van hypotheekrentes verschillen echter per rentevaste periode.
Zo zetten veel huiseigenaren de hypotheekrente voor zeer lange tijd vast, waarbij rentevaste periode van 20 jaar en zelfs 30 jaar zeer populair zijn. Maar juist bij de langere looptijden is er soms minder concurrentie tussen aanbieders dan op het eerste gezicht lijkt, omdat sommige geldverstrekkers zich met relatief hoge hypotheekrentes uit de markt prijzen.
Lees in dit verband ook: Hypotheekrente 10, 20 of 30 jaar vast: of je kan ‘shoppen’ tussen aanbiedingen verschilt nogal per looptijd
Sparen: het gat met de inflatie wordt nog groter door de hogere btw
Terwijl de inflatie al maanden rond de 2 procent schommelt, zien spaarders rentes niet meebewegen. Variabele spaarrentes dalen gestaag en ook in januari kreeg je maximaal 0,35 procent rente op een vrij opneembare spaarrekening, volgens gegevens van de site Spaarinformatie.nl.
Bovenstaande grafiek laat zien dat de kloof tussen de inflatie en de hoogste variabele spaarrente fors is toegenomen in 2018.
Spaargeld dat op vrij opneembare spaarrekeningen staat, wordt door de inflatie minder waard. Dat kan in 2019 nog een graadje erger worden: door de verhoging van het lage btw-tarief naar 9 procent, stijgen prijzen dit jaar naar verwachting nog wat harder, terwijl de spaarrente vooralsnog niet meebeweegt.
De situatie voor spaarders is behoorlijk dramatisch, omdat ook de spaarrentes voor deposito’s waarbij het spaargeld langer vaststaat, laag zijn.
Als je spaargeld minimaal 20 jaar vastzet, krijg je maximaal 1,9 procent per jaar. Ook dat is niet genoeg om de gemiddelde prijsstijging van inmiddels zo'n 2 procent te compenseren.
Lees in dit verband ook: Zo veel armer ben je als je de afgelopen 5 jaar €100.000 op je spaarrekening liet staan – en dit leverden aandelen en een huis op
Beurs: aardige start voor aandelen, ondanks 'doem' over Brexit en China
De economische nieuwsberichten van 2019 benadrukken vooral de gevaren voor beleggers: de ontwrichtende gevolgen van een eventuele no deal-Brexit en de groeivertraging in China.
Maar kijk je naar wat er werkelijk gebeurt op aandelenmarkten, dan gedraagt de beurs zich opvallend kalm. In Amsterdam heeft de AEX-index in de eerste 23 dagen van 2019 een plus van 5 procent op de borden gezet. Dat geeft een beetje lucht, want vergeleken met twaalf maanden eerder staat de Amsterdamse hoofdindex nog altijd zo'n 10 procent in de min.
Het blijft natuurlijk spannend: zo signaleert de Amerikaanse topeconoom Kenneth Rogoff dat er 3 risico's zijn die van 2019 een bloederig jaar kunnen maken voor beleggers.
De olieprijs stijgt weer een beetje en dat is voelbaar aan de pomp
Voor olie geldt iets vergelijkbaars als voor aandelen. Menig analist wijst op risico's van groeivertraging in China en het gevaar van een groeidip in West-Europa, met als gevolg een lager energieverbruik, minder vraag naar olie en dus mogelijk prijsdalingen.
Tegelijk laat de start van 2019 een lichte stijging van de olieprijs zien tot een niveau van 60 dollar voor een vat Noordzee-olie.
Gevolg is dat de prijzen van motorbrandstoffen zoals benzine en diesel ook weer iets zijn opgelopen.
Sinds eind december is de gemiddelde benzineprijs met 7 cent gestegen tot 1,56 euro per liter. En de dieselprijs is in dezelfde periode met 4 cent opgelopen tot gemiddeld 1,32 euro per liter.
Geen schokkende bedragen, maar voor benzine betekent 7 cent erbij op een volle tank van 50 liter toch 3,5 euro - ofwel een kop koffie op het terras.
De stroomprijs daalt... bij vaste prijs van 1 jaar
Wie een variabel stroomtarief heeft dat eens per halfjaar wordt aangepast, kijkt in januari 2019 hoogst waarschijnlijk aan tegen hogere prijzen. De meeste energieleveranciers hebben namelijk hun variabele tarieven verhoogd, terwijl ook een aantal belastingen is gestegen.
"Het variabele tarief voor stroom is 17 procent gestegen sinds vorige maand en maar liefst 36 procent sinds januari 2018", aldus online consumentenadviseur Pricewise.nl.
Let je op de ontwikkeling van vaste stroomprijzen, dan begint het plaatje er iets anders uit te zien. De grafiek hierboven toont een kentering voor het gemiddelde stroomtarief van 1 jaar vast: de kale prijs per kilowattuur is in januari met ongeveer 2 procent gedaald vergeleken met een maand eerder.
Het gaat hier om de gemiddelde prijs voor 1 jaar vast zonder de energiebelasting, de Opslag Duurzame Energie (ODE) en de btw. Belastingen zorgen voor extra kosten van ongeveer 15 cent per kilowattuur, bovenop de kale stroomprijs van ruim 7 cent per kilowattuur voor 1 jaar vast.
... en ook de gasprijs voor langere tijd vastzetten is iets minder duur
Het verhaal bij de gasprijs is vergelijkbaar. Op jaarbasis is de gemiddelde gasprijs per januari 2019 met 23 procent gestegen, zo berekende Pricewise. Maar kijk je naar het gemiddelde tarief voor 1 jaar vast dan is er op de korte termijn een kentering zichtbaar.
In januari 2019 ligt de kale gasprijs voor 1 jaar vast, exclusief belastingen, op 0,29 euro per kuub. Dat is 2 cent lager dan in de voorgaande maand.
Bij de kale gasprijs moet je nog ongeveer 40 cent optellen aan energiebelasting, de ODE-heffing en btw om op de prijs per kuub inclusief alle belastingen te komen.
Opvallend is dat bij gas inmiddels het gemiddelde variabele tarief van 0,31 per kuub zo'n 2 cent boven het gemiddelde tarief voor 1 jaar vast ligt. Voor 1 jaar de gasprijs vast zetten is dus iets goedkoper geworden dan kiezen voor een variabele gasprijs.