Is de bitcoin en de achterliggende technologie geschikt om betalingen mee te doen? Analisten van Bank of America Merrill Lynch hebben daar serieuze twijfels over.
De bitcoin mag dan van record naar record gaan, de kans dat consumenten er binnenkort massaal de boodschappen mee afrekenen bij de supermarkt is klein, schrijven de marktvorsers in een rapport.
“Het belangrijkste probleem is de moeilijkheid om de achterliggende technologie op te schalen”, aldus de analisten. Bitcoin is traag en duur vergeleken met bestaande betalingssystemen, zoals Visa, Mastercard of het Europese equensWorldonline.
Hoge transactiekosten
Kijk ten eerste maar eens naar de kosten die bitcoinminers in rekening brengen voor het rekenwerk dat nodig is om transacties te verwerken. Die schommelden in oktober tussen de 2 en 5 euro per transactie. Dat is ongeveer tien keer zoveel als eind vorig jaar.
“Als je niet betaalt, bestaat het risico dat een miner de betaling niet verwerkt”, aldus de Amerikaanse bank. “De fees zijn nu eenmaal nodig, omdat het langer duurt en meer energie kost om grotere batches met transacties te valideren.”
Visa en Mastercard brengen volgens Bank of America Merrill Lynch 0,2 tot 5 procent transactiekosten in rekening, afhankelijk van onder meer de grootte van een bedrijf en de locatie. Daartegen kan bitcoin nu niet concurreren.
Stel dat miners gemiddeld 2 dollar per transactie aan commissie rekenen. Als dat overeenkomt met het tarief van 0,2 procent dat Visa en Mastercard minimaal rekenen, dan kan het verwerken van een transactie pas uit bij een bedrag vanaf 1.000 dollar. Dat betekent dat een miner verliest draait om geld voor jouw kop koffie over te maken.
Onderliggende kosten nog hoger
De transactiekosten zouden vermoedelijk nog hoger liggen als het bitcoinsysteem niet op zo'n bijzondere manier in elkaar zou zitten. Miners krijgen namelijk een beloning als ze een block 'vinden'. Dit is hun drijfveer om transacties te blijven verwerken.
Voor elk opgelost block ontvangen de miners op dit moment 12,5 nieuwe bitcoin. Tegen de huidige koers is dat zo'n 75.000 dollar waard. Volgens de bank zitten er in een block zo'n 2.000 transacties. Een transactie levert een miner dus 75.000/2.000 = 37,50 dollar aan beloning op.
Zouden ze dit niet krijgen, dan brengen ze waarschijnlijk meer transactiekosten in rekening om hun energierekening te betalen. Want al die computers verbruiken veel stroom.
"We weten dat naar schatting zestig procent van de omzet van miners verdwijnt door energiekosten", zei Alex de Vries van Digiconomist onlangs tegenover vakblad De Ingenieur. "Andere uitgaven, zoals personeel of apparatuur, vallen daarbij in het niet, dus je kunt ervan uitgaan dat het vooral energie is."
In juni 2020 gaat de beloning die miners ontvangen opnieuw door de helft. Mogelijk stijgen dan de transactiekosten, omdat het valideren van een block anders niet uit kan.
Snelheid van transactieverwerking
Dan is er nog de snelheid waarmee miners bitcointransacties verwerken. De technologie zit zo in elkaar dat er grofweg elke 10 minuten een nieuw block wordt gevonden. In totaal worden er nu zo'n 300.000 transacties per dag verwerkt:
Ter vergelijking: het betalingssysteem van Visa verwerkt gemiddeld 2.000 transacties per seconde en kan in theorie 56.000 transacties per seconde aan.
“Als je ervan uitgaat dat er elke seconde 20.000 keer wordt afgerekend in Amerikaanse winkels, dan zou het met de blockchaintechnologie achter bitcoin zo'n 100 minuten duren om alle betalingen in die ene seconde af te handelen", aldus de analisten.
Wil bitcoin ooit een betaalmiddel voor de massa worden, dan moet de capaciteit van het netwerk dus flink omhoog.
"Bitcoin is een prachtig bewijs dat zoiets als de blockchain kan werken", schrijven de analisten. "Maar tot dusver heeft het nog te weinig stappen gezet om het uiteindelijke doel te bereiken: een digitale vorm van cash creëren gebaseerd op een volledig gedecentraliseerd netwerk."