- Bedrijven die bitcoin delven, liften de afgelopen tijd mee met de koersstijgingen van ’s werelds belangrijkste cryptomunt.
- Deze aandelen bieden een alternatieve manier om blootstelling te verkrijgen aan cryptovaluta.
- Deze strategie is niet zonder risico: het verdienmodel van bitcoindelvers staat voor grote veranderingen.
Met de koersstijging van de bitcoin in de afgelopen maanden zijn ook aandelen van bedrijven die bitcoins ‘minen’ of daarvoor apparatuur leveren, hard gestegen.
De bekendste bedrijven die bitcoin delven zijn Riot Blockchain en Marathon Patent Group. Het Chinese Canaan, dat computerhardware aan miners levert, is een ander voorbeeld van ondernemingen die sterk afhankelijk zijn van de bitcoinkoers.
Een jaar geleden, toen lockdowns wereldwijd werden aangekondigd, waren Riot en Marathon nog weinig waard.
Sindsdien krijgt de cryptomunt een steeds bredere acceptatie. Professionele beleggers zoals BlackRock zijn ingestapt en de maker van elektrische auto’s Tesla heeft recentelijk 1,5 miljard dollar aan bitcoins gekocht.
De aandelenkoersen van miners volgen die van de bitcoin
Dat allemaal zorgde ervoor dat de aandelenkoersen van Riot en Marathon in het afgelopen jaar met respectievelijk 3.042 procent en 3.569 procent omhoog zijn geschoten. Canaan werd in dezelfde periode 329 procent meer waard.
Een blik op het koersverloop laat zien hoe nauw de waarde van Marathon samenhangt met die van de bitcoin:
Te zien is dat de koers van Marathon sinds maart vorig jaar tot en met oktober rond de 1 à 2 dollar schommelde. Ook de bitcoin bewoog in die periode rond de 10.000 dollar.
Maar in november namen de twee financiële producten tegelijkertijd snel in waarde toe. In februari bereikten de koersen van Marathon en de bitcoin nieuwe hoogtepunten.
Omdat de bitcoin en andere cryptovaluta een nieuwe categorie van financiële producten vormen, zijn de waarderingen van bedrijven zoals Marathon nog erg afhankelijk van de vraag naar de digimunt.
Beleggers kijken minder naar andere belangrijke bedrijfseigenschappen, zoals de kwaliteit van het bestuur. Ze volgen een simpele logica: als de bitcoin in prijs stijgt, betekent dat een hogere winstmarge voor bitcoinminers en dus een hogere beurswaarde.
Om de waarderingen van bitcoin-gerelateerde aandelen beter te begrijpen, is het zinvol om te weten hoe het minen van de cryptomunt precies werkt.
Zo werkt het minen van bitcoin
De belangrijkste taak van bitcoinminers is het controleren van transacties op de blockchain, de ruggengraat van de bitcoin. Dit is een openbaar en decentraal register waarin alle transacties staan die ooit zijn gedaan. Daarmee wordt de integriteit van het netwerk gewaarborgd.
De bitcoinminers voorkomen dat een bitcoineigenaar stiekem dezelfde munt twee keer kan uitgeven door duplicatie of vervalsing.
Het register is opgedeeld in losse blokken; elke tien minuten wordt er een nieuwe batch met transacties goedgekeurd en aan het overzicht toegevoegd.
Miners werken niet als één team, maar concurreren met elkaar om de volgende 'block' aan de keten toe te voegen. De winnende bitcoindelver is degene die als eerste een cijfermatig probleem, ook wel proof of work genoemd, kan oplossen. Dat klinkt als een puzzel, maar in werkelijkheid is het meer een loterij waarbij de hoeveelheid rekenkracht een grote rol speelt.
Krachtige computers rekenen talloze getallencombinaties door totdat er een code van 64 karakters gevonden wordt die de juiste oplossing vormt. De code van dit winnende blok wordt vervolgens gebruikt om de blockchain veilig te houden.
Na tien minuten begint de loterij weer van voren af aan: aangeboden transacties worden samen in een virtuele kist gestopt en computers gaan rekenen om de juiste sleutel voor het slot te vinden. Als dat lukt zijn de transacties goedgekeurd en worden ze toegevoegd aan het collectieve register.
Dit is hoe miners geld verdienen
In januari 2021 verdienden zo'n 1 miljoen bitcoindelvers samen 1,1 miljard dollar. De omzet kwam daarmee 62 procent hoger uit dan in december, dankzij de fenomenale koersstijging van 's werelds belangrijkste cryptomunt.
Het verdienmodel van bitcoinminers is tweeledig: ze krijgen enerzijds een beloning voor oplossen van de puzzel en het verifiëren van transacties op de blockchain. Anderzijds kunnen ze transactiekosten in rekening brengen.
Beloning voor bitcoins minen
Miners verdienen geld met het goedkeuren van transacties op de blockchain, maar de hoeveelheid bitcoin waarmee ze beloond worden neemt mettertijd af.
In 2009, toen de bitcoin voor het eerst gedolven werd, kregen de miners een vergoeding van 50 bitcoin voor één block. Maar sindsdien wordt de beloning elke vier jaar gehalveerd: 25 bitcoin in 2012 en 12,5 bitcoin in 2016.
Vanaf februari 2020 krijgen de bitcoindelvers 6,25 bitcoin voor elk nieuw block. In maart 2024 gaat de beloning opnieuw door de helft.
Dit mechanisme betekent dat er een theoretisch maximum zit aan het aantal bitcoins. De mysterieuze bedenker van bitcoin, Satoshi Nakamoto, heeft bepaald dat er in de komende 120 jaar 21 miljoen bitcoinmunten zullen worden uitgegeven. Momenteel zijn er zo’n 18,6 miljoen bitcoins in omloop.
Met de koers op donderdag 25 februari van 51.461 dollar per bitcoin levert een vergoeding van 6,5 bitcoin een miner 321.350 dollar op per winnend block. De winstgevendheid van de delvers is dus direct verbonden aan het koersniveau van de bitcoin: hoe hoger de koers van de cryptomunt, hoe hoger de winstmarge bij de beloning in nieuwe bitcoins.
Bij een zeer lage waarde wordt het minen van bitcoins een verliesgevende activiteit. Daarnaast kost het valideren van transacties in de loop van de tijd steeds meer computerrekenkracht, wat hogere elektriciteitskosten met zich mee brengt.
Dit werkt schaalvergroting in de hand. Grote bedrijven zoals Riot en Marathon kunnen hun vaste kosten beperken door de nodige apparatuur tegen lagere tarieven in te kopen. Ook kunnen deze ondernemingen dankzij hun omvang op elektriciteitskosten besparen.
Deze financiële voordelen helpen grote bitcoindelvers om te overleven wanneer de koers van de bitcoin lang laag blijft. Omgekeerd zien ze hun winsten sneller stijgen in tijden dat de prijs van de bitcoin met een opmars bezig is.
Transactievergoeding
Bitcoindelvers mogen ook de transactiekosten houden van elke transactie die op het block dat ze hebben toegevoegd wordt uitgevoerd.
De transactievergoeding verandert met de tijd en is afhankelijk van hoe druk het is op het netwerk. Op donderdag bedroeg de gemiddelde transactievergoeding 26 dollar.
Momenteel vormen de transactievergoedingen nog slechts een klein deel van de totale omzet van bitcoindelvers.
Dit is hoe de totale omzet van miners eruitzag in het afgelopen jaar:
En dit was de omzet op basis van transactievergoedingen:
Doordat de beloning in bitcoins elke vier jaar wordt gehalveerd, wordt de rol van de transactievergoeding steeds belangrijker. In de toekomst, als alle 21 miljoen bitcoins uitgegeven worden, blijft de transactievergoeding als enige inkomstenbron over.
Nu het duidelijk is hoe bitcoinminers hun brood verdienen, kijken we naar de kansen en de risico's van beleggen in de aandelen van dit soort bedrijven.
Kansen
De aandelen van Riot, Marathon en Canaan zijn interessante alternatieven voor het direct beleggen in bitcoin. Met deze effecten in je portefeuille kun je meeliften met de koersschommelingen van de digitale munt zonder deze daadwerkelijk aan te schaffen.
Dat kan om praktische redenen interessant zijn, bijvoorbeeld omdat het makkelijker is om aan aandelen te komen. Niet elke bank of broker biedt beleggen in cryptovaluta aan.
Lees meer over waar je bitcoin kunt kopen: Bitcoin kopen? Zo doe je dat op een veilige manier als je nu toe wilt slaan
Daarnaast moet je de gekochte bitcoins ergens veilig kunnen opslaan. Daarvoor is een digitale portemonnee nodig met een wachtwoord. Raak je dat wachtwoord kwijt, dan kun je niet meer bij je bitcoins.
Dat onprettige scenario is al veel bezitters van de bitcoin overkomen. Zo'n 20 procent van de bestaande bitcoins zat begin dit jaar in portemonnees die niet meer toegankelijk zijn, meldde cryptodatabedrijf Chainalysis.
Risico's
Bitcoinkoers kan instorten
Juist omdat de aandelen van bitcoindelvers zo nauw verbonden zijn aan de koers van bitcoin moet er rekening gehouden worden met het risico dat koersen kunnen instorten als de prijs van de digitale munt keldert.
Sommige prominente critici zien in de opmars van de bitcoin niets meer dan een zeepbel. Topeconoom Nouriel Roubini, ook wel bekend als Dr. Doom, behoort tot dit kamp. Hij vindt dat het geldsysteem van The Flintstones beter in elkaar zat dan de bitcoin.
De Amerikaanse minister van Financiën Janet Yellen, die voorheen de baas was van de Amerikaanse centrale bank, waarschuwde onlangs ook voor de enorme bewegelijkheid van de cryptomunt en de verliezen die daarmee gepaard kunnen gaan.
Veranderingen in verdienmodel miners
Het verdienmodel van de miners, dat momenteel zwaar leunt op het minen van bitcoin, staat voor grote veranderingen. Vanwege het gelimiteerde aanbod moeten de delvers op een gegeven moment de omzet uit andere bronnen dan minen halen, zoals de transactievergoedingen.
De beperking in het aanbod van bitcoin komt volgens schattingen al over drie tot vier jaar in zicht. Tegen 2024 zijn al bijna 94 procent van de 21 miljoen bitcoins uitgegeven.
De grote vraag is hoe soepel de overstap naar het nieuwe verdienmodel zal verlopen en hoe dat de grote bitcoindelvers zal raken.
Slecht management of bedrijfspecifieke tegenvallers
Aandelen die aan de bitcoin gerelateerd zijn, zijn uitgegeven door bedrijven met eigen bestuur, management en specifieke risico's. Het kan gebeuren dat zo'n bedrijf slechte beslissingen neemt of gewoon pech heeft, met koersverliezen tot gevolg.
Een voorbeeld hiervan is de sterke daling in de koers van Canaan vorig jaar, nadat de maker van hardware zijn omzet in het derde kwartaal met 75 procent zag kelderen. Het bedrijf verkocht destijds zijn apparatuur tegen een lagere prijs dan verwacht.
Dit is het derde artikel in de Maand van het vertrouwen in crypto. Deze serie wordt mogelijk gemaakt door LiteBit. LiteBit is de plek waar je veilig, simpel en persoonlijk kunt handelen in crypto.