Het gaat niet goed met de hommels. Vooral intensieve landbouw is net als bij de bijen de grote boosdoener.

Een kwart van alle hommelsoorten wordt met uitsterven bedreigd, zo blijkt uit een rapport dat woensdag bekend is gemaakt door IUCN, de wereldwijde koepel van natuurorganisaties.

Hommels en bijen zorgen voor bestuiving van groente en fruit. De dieren zijn onontbeerlijk voor de Nederlandse landbouw door de bestuiving van gewassen. Bijen vertegenwoordigen volgens de Wageningen Universiteit een economische waarde van 1,1 miljard euro.

Exacte oorzaak bijensterfte onbekend

In Nederland komen ongeveer 20 hommelsoorten voor. Er vliegen ruim 300 soorten bijen, maar daarvan is 60 procent bedreigd. Wetenschappers zijn al jaren aan het zoeken naar de exacte oorzaak van de achteruitgang van bijensoorten, maar ze zijn het er nog niet over eens.

Eén van de mogelijke oorzaken is het gebruik van pesticiden. Nederland gebruikt volgens IUCN de grootste hoeveelheid bestrijdingsmiddelen per hectare van alle Europese landen. De IUCN pleit voor een verbod op bepaalde bestrijdingsmiddelen en scherpere controle in de landbouw.

De Tweede Kamer wil gehoor geven aan die wens. De Kamer steunde vorige maand een verzoek van de Partij voor de Dieren om te beginnen met het traject voor een "nationaal moratorium" op alle gewasbeschermingsmiddelen met neonicotinoiden en fipronil. Volgens de Kamer moet het gebruik van deze middelen worden opgeschort, omdat geen enkele toepassing ervan veilig is gebleken.

Te weinig leefruimte voor bijen

Een andere reden waarom bijen en hommels het moeilijk hebben is gronduitbreiding in de intensieve landbouw en verstedelijking.

De insecten hebben simpelweg minder leefruimte. Daarom is het volgens IUCN nodig om wegbermen, akkerranden en weilanden in te zaaien met bloemrijke mengsels, zodat bijen en hommels makkelijker voedsel kunnen vinden.

De bijenmakelaar

Staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken heeft eerder al aangegeven de bijensterfte aan te willen pakken. Dijksma geeft de komende vier jaar in totaal 600.000 euro voor onderzoek daarnaar.

De bewindsvrouw steunde eind vorig jaar de komst van een zogenoemde bijenmakelaar om de kennis van imkers vergroten. Hij gaat ervoor zorgen dat wetenschappelijke kennis over bijengezondheid bij trainers van cursussen voor imkeropleidingen komt. Ook probeert de makelaar voor elkaar te krijgen dat er in het groene onderwijs in lessen meer aandacht wordt besteed aan bijen.

Dijksma is bereid de komende 3 jaar de helft van de kosten te betalen (tot hooguit 300.000 euro) van de bijenmakelaar. "Bijen zijn onmisbaar in onze natuur, voor de bestuiving van onze gewassen en voor de voedselproductie. Samen kunnen we iets betekenen om de bijensterfte een halt toe te roepen", aldus Dijksma.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl