- De Amerikaanse president Joe Biden bezoekt dinsdag Brussel voor een topontmoeting met hoge functionarissen uit de Europese Unie.
- Belangrijke onderwerpen zijn herstel van de economie na de coronacrisis, handelsafspraken en de relatie met China en Rusland.
- Opvallende afwezige: eurocommissaris Frans Timmermans, de man van de Europese ‘Green Deal’.
Voor het eerst sinds zeven jaar is er dinsdag weer op het hoogste niveau overleg tussen Washington en Brussel. De Amerikaanse president Joe Biden vindt, anders dan zijn voorganger Donald Trump, samenwerking met de Europese Unie van groot belang.
De EU snakt naar het herstellen van de trans-Atlantische banden, waaronder het oplossen van een aantal (handels-)conflicten die onder Trump zijn opgelopen.
De voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders en staatshoofden, Charles Michel, heeft de rode loper in het Europagebouw in Brussel al uitgerold.
Ook de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen is bij de vergadering, die zal worden afgesloten met een gezamenlijke verklaring. Daarin staan de onderwerpen waar de bestaande samenwerking zal worden verdiept, welke nieuwe initiatieven worden genomen en welke ambitieuze voornemens er zijn.
Von der Leyen brengt twee vicepresidenten uit de Commissie mee. Dat zijn Margrethe Vestager (Mededinging en Digitale Zaken) en Valdis Dombrovskis (Buitenlandse Handel).
Daarmee is er volgens de nieuwssite Politico één opvallende afwezige: Franse Timmermans. De derde vicepresident uit de Commissie, verantwoordelijk voor de Europese 'Green Deal', zit niet bij het Europese gezelschap dat Biden ontvangt. Klimaat hoort bij deze ontmoeting kennelijk niet tot de allerhoogste prioriteiten.
Wel aanwezig bij de besprekingen: EU-buitenlandchef Josep Borrell. Hij zal vast willen horen wat Biden woensdag tegen de Russische president Vladimir Poetin gaat zeggen, bij hun ontmoeting in de Zwitserse stad Genève.
Herstel economie na corona en relatie met China en Rusland
Volgens EU-bronnen staan de aanpak van de coronapandemie en het herstel van de economie centraal, maar de twee grootmachten zitten niet overal precies op één lijn.
Zo is de EU er anders dan Biden niet voor om de patenten op vaccins vrij te geven en wil Brussel dat de VS meer prikken wereldwijd exporteren. Voor de EU is het ook belangrijk dat de bevoorradingsketen open blijft voor zaken als halfgeleiders. Er is in Europa een toenemend gebrek aan chips voor bijvoorbeeld de auto-industrie en grondstoffen.
Op het vlak van het bestrijden van zaken die de democratie ontregelen, zoals desinformatie, buitenlandse inmenging of cyberaanvallen - vaak door vooral Rusland en China - zullen de VS en EU waarschijnlijk intensiever gaan samenwerken.
"Maar we moeten China wel aan boord houden", aldus een diplomaat. De deur moet open blijven omdat het land nodig is bij de aanhoudende strijd tegen klimaatverandering bijvoorbeeld.
Conflict over staatssteun aan vliegtuigbouwers Boeing en Airbus
Verder staan de Europese Unie en de Verenigde Staten op het punt om hun conflict over wederzijdse subsidies aan hun luchtvaartindustrie bij te leggen. Ingewijden verwachten dinsdag, als Biden de Europese kopstukken bezoekt, een akkoord. Een oplossing voor de ruzie over staal is verder weg, zeggen Brusselse bronnen.
De EU en de VS beschuldigen elkaar al zeventien jaar over en weer van het oneerlijk bevoordelen van hun vliegtuigfabrikanten. Ze hebben elkaar strafmaatregelen opgelegd omdat Washington Boeing steunt en Brussel Airbus.
De EU-landen waar Airbus is gevestigd, Frankrijk, Duitsland en Spanje, buigen zich nog over het vergelijk over de luchtvaartsubsidies, dat voor meerdere jaren grenzen zou stellen aan de staatssteun. Maar het is onwaarschijnlijk dat zij het zullen tegenhouden, schatten de bronnen in. Ze wijzen erop dat de lidstaten zelf alle belang hebben bij een akkoord.
Als Brussel en Washington er niet uit zouden komen, dreigden nieuwe handelssancties over en weer. Die werden in maart opgeschort in de hoop dat de twee economische grootmachten het op korte termijn eens zouden worden.