• In de coronacrisis hebben banken sommige klanten een betaalpauze aangeboden voor de hypotheek.
  • Veel hypotheken moeten binnen 30 jaar worden afgelost om in aanmerking te komen voor hypotheekrenteaftrek.
  • Met een betaalpauze loop je een achterstand op in het aflossingsschema, waarmee het recht op hypotheekrenteaftrek in gevaar komt.
  • Business Insider schetst de mogelijkheden waarmee je hypotheekrenteaftrek behoudt bij een betaalpauze.

Geldverstrekkers kunnen een betaalpauze voor huiseigenaren inlassen als die door de coronacrisis hun hypotheek tijdelijk niet kunnen betalen. Dat kan gevolgen hebben voor de fiscale hypotheekrenteaftrek.

Banken kondigden in maart vorig jaar aan dat ze getroffen klanten tegemoet wilden komen met een pauze voor de maandelijkse aflossing en rentebetaling van de hypotheek.

“Er waren natuurlijk ervaringen met de kredietcrisis waarin mensen hun maandelijkse lasten niet konden betalen. We zijn daarom in gesprek gegaan met banken en verzekeraars, om ervoor te zorgen dat dit bij voorbaat goed geregeld is”, vertelt Hans Andre de la Porte, woordvoerder van Vereniging Eigen Huis (VEH).

“Banken hebben hierop geanticipeerd”, zegt hij. De Consumentenbond publiceerde in december 2020 deze lijst van banken die een betaalpauze hebben aangeboden. Bij sommige geldverstrekkers is de regeling inmiddels beëindigd. Zo raden ABN Amro en Rabobank nu bijvoorbeeld aan om contact op te nemen bij betaalproblemen, om te kijken naar de mogelijkheden.

De betaalstop duurt in de meeste gevallen drie tot zes maanden en banken rekenen hiervoor geen extra kosten. Als de betaalpauze bijvoorbeeld tot stand is gebracht met een extra hypotheek, dan betalen huiseigenaren geen rente over die hypotheek.

In april 2020 hadden zo'n 14.000 huiseigenaren een betaalpauze gekregen van hun bank voor hun maandelijkse lasten. Dat aantal is volgens de Consumentenbond vorig jaar december opgelopen naar 37.000.

Bij een betaalpauze spelen onder meer twee vragen een rol:

  1. Behoud je het recht op hypotheekrenteaftrek?
  2. In welk jaar kun je de hypotheekrente aftrekken in de belastingaangifte?

Behoud je het recht op hypotheekrenteaftrek?

Met een betaalpauze doemt de vraag op of je recht hebt op hypotheekrenteaftrek. Vanaf 2013 geldt dat starters alleen recht hebt op dit belastingvoordeel als de lening binnen 30 jaar wordt afgelost, wat het geval is bij de lineaire en annuïteitenhypotheek.

Met een betaalpauze loop je een achterstand op in het aflossingsschema van de annuïtaire of lineaire hypotheek. Volgens de reguliere regels zou die achterstand uiterlijk 31 december 2021 met maandelijkse betalingen moeten worden ingehaald, om het recht op hypotheekrenteaftrek behouden.

Als dat niet lukt dan behoud je alleen onder voorwaarden hypotheekrenteaftrek behouden. "Volgens de hoofdregels mag je in bepaalde situaties, bijvoorbeeld als je niet genoeg betalingscapaciteit hebt, langer doen over de terugbetaling", zegt Tjalling Letterie, fiscalist bij VEH. "Je kunt dan een betalingsachterstand tot maximaal 5 jaar inlopen. Maar bij korte betalingsachterstanden van 1 of 2 jaar geldt dat de achterstand in één jaar moet worden ingehaald."

Echter, vanwege de coronacrisis heeft het kabinet het mogelijk gemaakt om, met behoud van hypotheekrenteaftrek, ook bij betalingsachterstanden van een jaar, langer over de terugbetaling te doen en deze over een langere periode uit te smeren.

"De meeste mensen hebben hooguit een jaar achterstand, maar het kan zwaar zijn om die binnen een jaar in te lopen. Waarschijnlijk heb je al genoeg kosten, denk bijvoorbeeld aan ondernemers die een zaak draaiende moeten houden. Meer gespreid terugbetalen kan dan lucht geven", licht Letterie toe.

De achterstand die is ontstaan door de betaalpauze, kun je op twee manieren inlopen.

  • Je spreekt met de geldverstrekker een aflossingsschema af waarbij de achterstand wordt uitgesmeerd over de resterende looptijd van de hypotheek. Dit aflossingsschema gaat zo snel mogelijk na afloop van de betaalpauze in en uiterlijk op 1 januari 2022. Of uiterlijk op 1 januari 2023 als de eerste termijn van de betaalpauze in 2021 was.
  • Een andere optie is het splitsen van de resterende lening. Dit houdt dat in dat de achterstand in een aparte hypotheek wordt ondergebracht. Deze lening kan in een kortere tijd, bijvoorbeeld 5 jaar, worden afgelost. Hij mag echter dezelfde resterende looptijd hebben als de oorspronkelijke hypotheek. Wel moet de nieuwe hypotheek zo snel mogelijk na afloop van de betaalpauze ingaan en uiterlijk op 1 januari 2022. Of 1 januari 2023 als de eerste termijn van de betaalpauze van toepassing is op 2021.

Huiseigenaren moeten aan een aantal voorwaarden voldoen om hiervoor in aanmerking te komen.

  • Je moet je in de periode van 12 maart 2020 tot en met 30 juni 2021 gemeld hebben bij de geldverstrekker.
  • De betaalpauze moet uiterlijk ingaan op 1 juli 2021
  • De betaalpauze duurt niet langer dan 12 maanden.
  • De geldverstrekker heeft de betaalpauze schriftelijk bevestigd.

Er gelden extra voorwaarden als de hypotheek bij een familielid, de eigen bv of een buitenlandse bank loopt.

  • Door de coronacrisis moet je een inkomensterugval hebben of verwachten van tenminste 20 procent.
  • De inkomensterugval moet in de periode vanaf 1 maart 2020 tot en met 1 juli 2021 zijn begonnen en drie aaneengesloten kalendermaanden hebben aangehouden.

Let wel: dat de fiscus het mogelijk maakt voor banken om hun klanten een betaalpauze te bieden met meer betalingsmogelijkheden met behoud van de hypotheekrenteaftrek, betekent niet dat banken hier ook in meegaan. Het hangt van de geldverstrekker of en hoe die een betaalpauze biedt.

Betaalpauze in de belastingaangifte

Heb je een betaalpauze gekregen, dan is het de vraag wanneer je de niet betaalde hypotheekrente kunt aftrekken. In het algemeen geldt dat je de rente pas mag aftrekken in het jaar waarin je de rente daadwerkelijk betaalt. Wie in 2020 een betaalpauze kreeg, mag dus in principe geen hypotheekrente aftrekken in de aangifte van 2020. Maar in sommige gevallen mag je de niet betaalde rente wel aftrekken.

De Belastingdienst raadt op zijn website aan om contact op te nemen met je geldverstrekker om erachter te komen of je de hypotheekrente van een betaalpauze kunt aftrekken. In sommige gevallen zal de bank verwijzen naar een belastingadviseur, zoals ABN Amro doet op zijn website.

"De hypotheekrente is alleen aftrekbaar als je de rente betaalt of deze wordt verrekend", zegt fiscalist Letterie. "Wat ook nog kan, is dat de achterstallige rente wordt bijgeschreven bij een andere schuld. Daarmee wordt de rente op het moment van bijschrijving weer aftrekbaar."

Volgens Letterie hangt het helemaal af van de afspraken met de geldverstrekker wanneer je de hypotheekrente van een betaalpauze kunt aftrekken. "Als de bank zegt: je betaalt renteloos in stukjes over de looptijd, dan is dat niet echt een schuld maar een betalingsafspraak. In dat geval zal de rente pas aftrekbaar zijn in het jaar waarin deze wordt betaald."

Heb je een betaalpauze of andere betalingsregeling getroffen, dan is het dus zaak om daarbij stil te staan bij het invullen de aangifte 2020 of de voorlopige aanslag in 2021. Wellicht moet je de gegevens aanpassen om te voorkomen dat je te veel belasting terugkrijgt en geconfronteerd wordt met een naheffing.

Lees meer over de belastingaangifte 2020: