Hoe gaat het met jouw goede voornemens?
Niet zo goed waarschijnlijk.
Je gedrag veranderen is ontzettend moeilijk. Of dat nu om een slechte gewoonte gaat (volgende week ga je écht stoppen met roken) of om het veranderen van je stijl van leidinggeven.
Managementexpert Ben Tiggelaar houdt zich al ruim vijftien jaar bezig met gedragsverandering. “Ik zie dat mensen in hun privéleven, maar ook op hun werk vastlopen omdat het ze niet lukt om hun eigen gedrag te veranderen”, zegt hij tegen Business Insider.
“Managers hebben veel ideeën: ze willen de klant centraal stellen, innovatiever zijn, een nieuwe digitale strategie implementeren. Maar een week nadat ze hun bedrijf daarover hebben toegesproken, is er niets veranderd.”
Dat gedrag maar moeilijk te veranderen is, is volgens Tiggelaar ook een maatschappelijk probleem. “We geven ieder jaar bijna 100 miljard euro uit aan de gezondheidszorg. Onderzoek wijst uit dat meer dan de helft van de kosten wordt veroorzaakt door gedrag dat te veranderen zou zijn. Roken, te weinig bewegen, te veel stressen.”
Maar waarom veranderen we dan niet gewoon? Als we weten dat ander gedrag beter zou zijn, waar doen we dan moeilijk over?
“Een heel klein deel van ons gedrag wordt beïnvloed door rationele gedachten”, zegt Tiggelaar. “De rest van ons gedrag is verbonden aan de directe omgeving. We doen meestal niet wat we willen, maar wat direct wordt beloond. Dingen die gemakkelijk en leuk zijn, laat je automatisch en onbewust voorgaan.”
Dus hoe verander je gedrag dan wel? In zijn nieuwe boek De Ladder beschrijft Tiggelaar dat je dat in drie stappen moet doen. Hij licht ze hieronder toe.
1. Bepaal welk doel je wil bereiken
Om je gedrag te kunnen veranderen, is het ontzettend belangrijk dat je je doel goed formuleert. "Daar zijn een aantal handige spelregels voor", zegt Tiggelaar. "Maar het belangrijkste is dat je een ontwikkeldoel stelt en geen prestatiedoel. Als je dan een fout maakt, is het niet alsof je faalt, maar gewoon een stap in het proces."
Een voorbeeld: als je wil stoppen met roken en je stelt jezelf als doel om de komende week geen sigaret aan te raken, dan is de kans groot dat dat mislukt en dat je je daarover rot voelt.
Maar als je jezelf als doel stelt om manieren te vinden die je op moeilijke momenten helpen om van sigaretten af te blijven, zie je het stoppen met roken als een leerproces. Als je dan toch één keer een sigaret pakt, dan ervaar je dat als een leermoment en geef je niet meteen teleurgesteld op.
Als je een betere leidinggevende wil worden, dan is je doel niet dat je aan het eind van het jaar een 8 wil als beoordeling, maar dat je meer wil leren over hoe je een inspirerende leidinggevende kan zijn.
2. Bepaal met welk gedrag je dat doel bereikt
Maar om dat doel te bereiken, moet je natuurlijk wel aan de bak. Volgens Tiggelaar is het verstandig om van tevoren te bepalen met welk gedrag je het doel wil bereiken.
"Dat zijn hele concrete handelingen die je gaat verrichten", legt Tiggelaar uit. "Het probleem is dat veel bedrijven juist deze stap heel vaag houden. Ze willen de klant centraal stellen, wat pro-actiever zijn, maar wat doe je dan, wat betekent dat? Als je dat niet samen bedenkt, gebeurt er helemaal niets."
Het is het makkelijkst om gedrag te veranderen als die handeling leuk is om te doen, als je er energie van krijgt.
"Stel dat je in een ziekenhuis of winkel de klant centraal wil stellen, dan kun je de driemeterregel proberen aan te houden. Dat houdt in dat als iemand zich binnen een straal van drie meter van jou bevindt, je laat merken dat je hem of haar ziet. Dat is heel simpel om te onthouden en te doen, en de klant waardeert het."
Nog een tip van Tiggelaar: begin met kleine stapjes. Wil je bijvoorbeeld minder stress ervaren in de ochtend, dan kun je besluiten om een uur eerder op te staan, maar ook om iedere ochtend een minuut eerder op te staan. Zo weet je zeker dat je het gedrag ook echt kunt volhouden, schrijft hij in zijn boek.
3. Bepaal wat voor support je nodig hebt om dat gedrag vol te houden
Tot slot heb je nog iets nodig om te herinneren aan het gedrag dat je wil uitvoeren en dat je daarbij helpt: je support. "Daarmee maak je makkelijker een gewoonte van je nieuwe gedrag."
"Als je zelf iets wil veranderen, kun je bijvoorbeeld een reminder op je telefoon aanmaken of een post-it op je bureau plakken", zegt Tiggelaar.
"Vervolgens is het goed om bij te houden of het je lukt om dat gedrag uit te voeren." Dat kun je doen door jezelf iedere dag de vraag te stellen of het je is gelukt, en om dat ook ergens bij te houden, bijvoorbeeld op je telefoon.
Wil je dat je werknemers hun gedrag veranderen? "Het helpt om mensen daar regelmatig aan te herinneren, met bijvoorbeeld een dagstart tijdens de eerste weken, waarin je ze herinnert aan waar het om draait. Zo voorkom je dat de waan van de dag het meteen weer overneemt."
"Maar mensen hebben ook een positieve prikkel ná het gedrag nodig. Als je wil dat de klanttevredenheid omhoog gaat, is het goed om de progressie bij te houden, zodat je iedere dag kunt zeggen: het ging vandaag weer wat beter."
Volgens Tiggelaar zijn voor een gedragsverandering vaak meerdere pogingen nodig. Als je, terwijl je bezig bent, merkt dat je je doel niet goed hebt geformuleerd of je gedrag niet goed hebt uitgekozen, stel je je plan bij en ga je weer verder met je verandering.
"Het is moeilijk om vooraf precies te weten wat werkt en wat niet", zegt Tiggelaar. "Wees dus niet bang om onderweg bij te sturen."
[activecampaign form=20]