Vanaf september moeten Nederlandse studenten hun basisbeurs lenen. Belgische universiteiten vrezen dat het daardoor nóg aantrekkelijker wordt om in Vlaanderen te gaan studeren.

Ook de Eerste Kamer stemde deze week in met de invoering van het sociaal leenstelsel. Komend collegejaar krijgen studenten geen basisbeurs meer van de overheid, maar moeten ze het bedrag lenen of bij hun ouders aankloppen. Het gaat om 286 euro per maand voor uitwonende studenten en ruim 100 euro per maand studenten die thuiswonen.

Alleen studenten wiens ouders minder dan 46 duizend euro per jaar verdienen, kunnen rekenen op een zakcentje van de staat.

Doordat de studiekosten toenemen, zullen studenten extra goed hun opties afwegen. Eén van de mogelijkheden is uitwijken naar België, een keuze die de laatste jaren aan populariteit heeft gewonnen. Ruim 7.600 Nederlandse studenten volgen dit studiejaar een opleiding aan een Vlaamse universiteit, tegenover 2.075 in 2002. Wat beweegt hen om bij de zuiderburen in de collegebanken plaats te nemen?

Geen loting, lager collegegeld

Naast de taal en nabijheid, is het lotingsysteem één van de redenen om voor België te kiezen. Een studie als geneeskunde kent in België een toelatingsexamen, waar je in Nederland eerst ingeloot moet zien te worden. Daarnaast zijn de toelatingseisen bij sommige masteropleidingen iets soepeler.

Qua kosten is een kamer huren in een doorsnee Vlaamse stad een stuk goedkoper dan in een grote studentenstad als Amsterdam of Utrecht. Maar belangrijker: het collegegeld is drie keer zo laag. Waar je in Nederland tot 1.700 euro per jaar kwijt bent aan instellingsgeld, betaal je in België maar 570 euro. Dat geldt ook een tweede master, die in Nederland soms wel tienduizenden euro's kost.

Stortvloed Nederlandse studenten

Belgische universiteiten zien de bui al hangen. Ze vrezen dat het afschaffen van de basisbeurs zal leiden tot een stortvloed aan Nederlandse studenten. Aan de Universiteit van Antwerpen is nu één op de tien studenten Nederlands, en dat aantal zal volgens rector Alain Verschoren alleen maar toenemen.

"Ik maak me echt zorgen", zegt hij tegenover De Standaard. "Zelfs met de verhoging van het inschrijvingsgeld vanaf volgend academiejaar zijn we nog altijd de helft goedkoper."

Verschoren denkt niet dat zijn universiteit de toestroom aankan. "De aula’s zitten nu al vol. Vergeet niet dat we ook in een context van besparingen zitten. De kwaliteit van het onderwijs zal er onvermijdelijk onder lijden."

Kosten voor Vlaamse samenleving

Ook de Katholieke Universiteit Leuven denkt dat meer Nederlandse studenten over de grens zullen trekken. "Een grote instroom kan natuurlijk druk zetten op het Vlaamse financieringsmodel", zegt vice-rector onderwijsbeleid Didier Pollefeyt tegenover De Morgen.

De Vlaamse belastingbetaler betaalt namelijk voor het onderwijs dat de Nederlandse student geniet. Maar als de Nederlander na het afronden van zijn studie weer vertrekt, draagt hij niet bij aan de samenleving die zijn studie heeft betaald. Pollefeyt: "De overheid zal daar wellicht over moeten spreken met Nederland."

Dat gaat de Vlaamse minister van Onderwijs Hilde Crevits maandag doen. Dan overlegt ze met haar Nederlandse collega Jet Bussemaker over de afschaffing van de basisbeurs in Nederland en de gevolgen voor Vlaanderen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl