Het bezit van aandelen en obligaties onder particuliere beleggers heeft na de beurscrisis van 2008 een flinke knauw gekregen. Maar daarna is de beurs weer aardig opgekrabbeld. Alleen zijn er wel grote verschillen in het effectenbezit tussen generaties onder Nederlandse particuliere beleggers.
Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat het belegde vermogen onder particulieren begin 2008 nog in totaal 157 miljard euro bedroeg. Na de grote beurscrash van dat jaar was dat saldo begin 2009 gedaald tot 106 miljard euro. Sindsdien is er sprake van gestaag herstel. In 2017, de meest recente peildatum, hadden particuliere beleggers bij elkaar weer 127 miljard euro aan aandelen en obligaties.
Kijk je naar de ontwikkeling van aandelenbeurzen in de afgelopen twee jaar, dan is bijvoorbeeld de Amsterdamse AEX-index nog zo’n 10 procent gestegen sinds begin 2017. De huidige waarde van de beleggingen van particulieren ligt waarschijnlijk dus nog iets hoger dan 127 miljard uit 2017, maar zal daar niet heel sterk van afwijken.
Hoeveel de doorsnee Nederlander aan beleggingen heeft, hangt echter niet alleen af van de kortetermijnontwikkeling van beurskoersen. Uiteindelijk is het natuurlijk ook belangrijk hoeveel geld je voor langere tijd opzij kunt zetten – en dus voor niet direct nodig hebt als spaarbuffer – om te laten renderen als belegging. Oudere beleggers die vroeg zijn begonnen, maken dus meer kans op een groter vermogen, als ze verstandig hebben belegd.
Verder is het simpelweg zo dat rijkere Nederlanders meer financiële ruimte hebben om te beleggen. Uit een analyse die het CBS uitvoerde op verzoek van Van Lanschot bankiers blijkt dat maar liefst twee derde van de Nederlandse miljonairs aandelen of obligaties heeft. Van de niet-miljonairs is maar 15 procent actief op de beurs.
De gemiddelde waarde van het aandelenbezit van miljonairs? Volgens het statistiekbureau is dat een slordige 900 duizend euro.
Bezit aandelen en obligaties per generatie
Miljonairs vormen dus een categorie apart. Maar je kunt ook op een andere manier naar het effectenbezit kijken. Uit de cijfers van het CBS blijkt dat Nederland 7,7 miljoen huishoudens telt, maar dat daarvan afgerond 1,2 miljoen als particulier aandelen en obligaties bezitten.
Splits je het effectenbezit op in generaties van tien jaar dan blijkt dat huishoudens waarvan de hoofdkostwinner tussen de 45 en 75 jaar oud is, goed zijn voor twee derde van de 1,2 miljoen particuliere beleggers.
Onderstaande tabel laat zien hoe groot het aantal huishoudens met aandelen en obligaties is per generatie.
Als je vervolgens wil kijken hoe groot het gemiddelde effectenbezit is, dan kun je het beste naar het mediane vermogen kijken. Dat geeft vaak een eerlijker beeld, omdat het je een idee geeft van het bezit van een doorsnee Nederlands huishouden. De mediaan is de middelste meting in een rij die van klein naar groot gaat. Dus de helft van de groep heeft minder en de helft meer.
Stel dat je zelf belegt, hebben jouw leeftijdsgenoten dan een groter of kleiner vermogen in aandelen en obligaties dan jijzelf?
Business Insider zet hieronder voor je op een rij wat de doorsnee waarde is van effecten per generatie. Let wel: de data stammen uit 2017, dus de actuele waarden kunnen afwijken. Maar gelet op de beursontwikkeling van de afgelopen twee jaar, geeft dit wel een aardig beeld.
We zien duidelijk dat de doorsnee waarde van het aandelenbezit per huishouden per generatie gestaag oploopt. Wat opvalt is dat er een kleine dip is in de waarde van het belegde vermogen in de groep van 25 tot 35 jaar.
Jongere mensen zitten nog vaak beleggingsclubs voor studenten en wanneer je zo tegen de 30 loopt, komen ook de eerste grote uitgaven er vaak aan, zoals de lasten van een eigen woning en wellicht kosten voor kinderen. In de oudere leeftijdsgroepen zien we het belegde vermogen weer gestaag toenemen.
Je moet bij de cijfers van het doorsnee belegde vermogen dus ook in de gaten houden dat het bedrag van 4.600 euro voor de generatie tot 25 jaar betrekking heeft op maar 16.500 huishoudens. Het bedrag van 15.500 euro van de groep tussen de 45 en 55 jaar heeft daarentegen betrekking op 296 duizend huishoudens.
Hoe goed moet jij het doen op de beurs?
Aardig is nog om te kijken hoeveel rendement je per jaar moet maken als jongere belegger om op je 65e evenveel geld hebben als een doorsnee pensionado. Op basis van de cijfers hebben we dat voor een aantal leeftijdsgroepen ook even op een rijtje gezet.
Het idee is dus dat wanneer je als 25-jarige 3.900 euro aan beleggingen hebt, je jaarlijks een rendement van 5,39 procent moet boeken om op je 65e uit te komen op ongeveer 31.800 euro.
Of je moet een jaarlijks rendement boeken van 9,76 procent om op je 35e uit te komen op 9.900 euro.
In bovenstaande grafiek kijken we alleen naar het rendement dat je nodig zou hebben zonder dat je geld bijstort. De benodigde percentages lijken voor de langere termijn niet heel onrealistisch.
Enige duidelijke uitschieter is de bijna 10 procent rendement per jaar die je nodig hebt om van 3.900 euro naar 9.900 euro te komen tussen je 25e en 35e.
Waarom zou je beleggen?
De grote vraag waar veel jongeren voor staan blijft toch: moet ik nu wel gaan beleggen? Veel mensen kiezen er uiteindelijk voor een deel van hun vermogen te beleggen. Met de huidige spaarrentes lijkt dat ook niet gek.
Een algemene vuistregel is dat je alleen moet beleggen met geld dat je voor lange tijd kunt missen. Op de korte termijn kunnen aandelen flink schommelen op de beurs, en dan is het niet handig als je bij een beursdip aanspraak moet doen op aandelenbeleggingen om bijvoorbeeld een dakreparatie te betalen. Daarvoor is een vaste spaarbuffer onontbeerlijk.
Verder hangt veel af van je beleggingsdoel. Vooral voor zzp'ers en anderen die geen of weinig pensioen opbouwen via een werkgever, kan het simpelweg noodzakelijk zijn om een aanvullend pensioen op te bouwen met een eigen vermogenspot. En dan moet je structureel geld opzij gaan zetten.
Lees in dit verband: Zelf sparen en beleggen voor je pensioen? 3 dingen die je makkelijk vergeet… en die later tienduizenden euro’s kunnen schelen