Beleggen in grondstoffen als bescherming tegen inflatie: zo doe je dat

Stijgende grondstofprijzen vormen momenteel de drijvende kracht achter de hoge inflatie.
Voor beleggers biedt investeren in grondstoffen een mogelijke bescherming tegen inflatie.
Business Insider bespreekt hoe je met ETF’s of ETC’s kunt beleggen in grondstoffen.
Lees ook: Voor een tientje in Amazon of Tesla beleggen door stukjes van aandelen te kopen: slim idee?

Dure boodschappen, hoge prijzen aan de pomp, een forse verhoging van de energierekening…dat de inflatie steeds verder oploopt, beginnen we inmiddels in ons dagelijks leven te voelen.

Door het snelle economische herstel na de coronacrisis en problemen in toeleveringsketens is schaarste ontstaan van diverse grondstoffen en personeel. Daar kwam de oorlog in Oekraïne nog bovenop.

In maart bereikte de inflatie in Nederland met 9,7 procent het hoogste niveau in bijna 46 jaar. Volgens de Europese rekenmethode is zelfs sprake van een stijging van de consumentenprijzen van bijna 12 procent.

Goud wordt vaak beschouwd als ultieme bescherming tegen inflatie en economische tegenwind. Dit edelmetaal wordt wereldwijd geaccepteerd als betaalmiddel, kan bij een crisis niet in rook opgaan en is bovenal zeldzaam: je kunt het niet zomaar bijdrukken, zoals geld.

Het is dan ook niet zo verwonderlijk dat de vraag naar goud in het eerste kwartaal van 2022 met 34 procent is gestegen, aldus de World Gold Council.

Ook veel andere grondstoffen, zoals zilver, koper, nikkel, lithium, olie, graan, maïs, cacao en koffie, staan bij beleggers op de radar als bescherming tegen inflatie.

Voorheen was direct beleggen in grondstoffen vooral voorbehouden aan professionele beleggers. Maar met de komst van makkelijk verhandelbare beursgenoteerde beleggingsproducten zoals ETF's en ETC's kunnen ook particuliere beleggers eenvoudig en met kleine bedragen instappen. Maar hoe pak je dat aan? En waar moet je zoal op letten?

Hoe kan ik in grondstoffen beleggen?

De meest directe manier om in grondstoffen te beleggen is door deze fysiek aan te kopen. Van de meeste grondstoffen, zoals olie en maïs, is dit voor particuliere beleggers geen optie. Maar bij bijvoorbeeld zilver of goud kan dit wel. Je kunt baren en munten kopen en thuis bewaren. Hieraan zijn wel kosten verbonden: je moet ze in een kluis leggen en verzekerd laten verzenden.

Wil je beleggen in grondstoffen zonder dat je ze zelf hoeft te kopen en op te slaan, dan kun je kiezen voor ETF’s (exchange traded funds) of ETC’s (exchange traded commodity): beleggingsfondsen die de prijsontwikkeling van een specifieke grondstof of een mandje van verschillende grondstoffen volgen. Bij een dalende prijs maak je verlies, maar gaat de prijs stijgen, dan profiteer je daarvan.

Meer ervaren beleggers kunnen ook kiezen voor turbo’s, waarbij je met een hefboom speculeert op een koersstijging of -daling. Dit heeft als voordeel dat je met een relatief kleine inleg een hoog rendement kunt behalen, omdat koersbewegingen versterkt doorwerken. Maar gok je verkeerd, dan kunnen de verliezen ook forser oplopen dan bij een directe belegging in de onderliggende waarde.

Verder kun je ervoor kiezen om aandelen te kopen van bedrijven die grondstoffen winnen. Denk bijvoorbeeld aan mijnbouwbedrijven. Dit kan ook via beleggingsfondsen of ETF’s, zodat je een bredere spreiding hebt over verschillende bedrijven.

Bedenk wel dat beleggen in beursgenoteerde grondstofbedrijven een grotere correlatie heeft met de aandelenbeurzen dan grondstof-ETF's, turbo's of goudstaven. Als de beurzen onderuit gaan, is de kans groot dat deze aandelen mee omlaag worden getrokken.

Bovendien spelen bij de waardering meer elementen een rol dan alleen de grondstoffenprijzen, zoals de kwaliteit van de bedrijfsvoering, de solvabiliteit en concurrentiepositie van de onderneming.

Wat is het verschil tussen een ETF en een ETC?

ETC is een afkorting voor Exchange Traded Commodities en ETF staat voor Exchange Traded Fund.
Beide producten hebben hetzelfde doel: de prijsontwikkeling van een grondstof (of een mandje van verschillende grondstoffen) volgen. Alleen is de constructie net iets anders.

Bij een ETF word je voor een deel eigenaar van de onderliggende waarde, zoals een bepaalde grondstof. Bij ETC’s is dat niet het geval. Dit zijn namelijk schuldbewijzen, waarbij de inleg wordt gebruikt om direct of indirect blootstelling te krijgen aan een onderliggende grondstof. De beheerder koopt soms fysieke grondstoffen als onderpand voor het schuldpapier. Dit onderpand kan dienen als zekerheid voor het geval de uitgever van de ETC failliet gaat.

Wat zijn de voordelen van een grondstoffen-ETF of ETC?

Zoals gezegd kan een belegging in grondstoffen bescherming bieden tegen inflatie. Let wel op het woordje ‘kan’. Dit hoeft niet het geval te zijn. Bovendien beweegt de ene grondstof sterker mee met de gemiddelde stijging van prijzen van goederen en diensten dan de andere.

Een tweede pluspunt is dat je met grondstoffen extra spreiding in je portefeuille kunt aanbrengen. Grondstoffenprijzen hangen niet direct samen met de aandelenkoersen. Als de beurzen in een dip terecht komen, kunnen grondstoffenprijzen stijgen en vice versa.

ETF's en ETC's zijn bovendien eenvoudige producten: je kunt er met één druk op de knop en met relatief lage bedragen in beleggen.

Wat zijn de nadelen?

In tegenstelling tot bedrijven zijn grondstoffen geen bron van waardecreatie. Aandelen kunnen winstuitkeringen opleveren in de vorm van dividend en obligatieleningen leveren rente op. Bij olie, goud en andere grondstoffen hangt de koersontwikkeling volledig af van vraag en aanbod.

Houd er ook rekening mee dat de prijzen van grondstoffen behoorlijk grillig kunnen zijn. Ze zijn afhankelijk van veel factoren waarop je als belegger geen invloed hebt, zoals veranderingen in de vraag of het aanbod, weersomstandigheden, geopolitieke spanningen, natuurrampen en wijzigingen in regelgeving.

Bovendien laten de prijzen van veel grondstoffen vaak een golfbeweging zien. Als de prijzen stijgen, neemt na verloop van tijd de vraag af, waardoor de prijzen na een tijd weer wat zakken. In reactie op de prijsdaling, trekt de vraag vaak weer wat aan, waardoor de prijzen weer omhoog gaan, enzovoorts. Hierdoor moet je rekening houden met forse tussentijds prijsschommelingen.

Verder loop je in veel gevallen een dollarrisico, omdat veel grondstoffen internationaal in dollars worden verhandeld. Een oplopende dollarkoers zet de grondstoffenprijzen onder druk. Dit alles maakt een belegging in grondstoffen vrij riskant.

Waarop moet ik letten als ik een ETF of ETC wil kopen?

Om je risico’s te spreiden is het verstandig om niet je hele vermogen in één grondstof te investeren, maar te kiezen voor een fonds dat een breder mandje van grondstoffen volgt, zoals goud, zilver, ijzererts, soja, koffie, granen, koffie en lithium.

Bedenk ook in welke grondstoffen je wilt beleggen. De ene grondstof is meer cyclisch dan de andere. Denk bijvoorbeeld aan metalen die voor industriële toepassingen worden gebruikt. Krabbelt de economie op, dan kun je daar flink van profiteren. Maar stort de wereldeconomie in, dan kunnen de prijzen in een vrije val belanden, met alle gevolgen van dien.

Check verder of de uitgevende instelling daadwerkelijk grondstoffen inkoopt. Je hebt dan een extra zekerheid bij een eventueel faillissement.

Uiteraard zijn ook de kosten van belang, omdat deze ten koste gaan van je rendement. Een veel gebruikte maatstaf hiervoor is de total expense ratio (TER). Dit zijn de kosten die het fonds jaarlijks inhoudt voor geleverde diensten, zoals handels-, bewaar- en marketingkosten. Hierin zitten grote verschillen, dus het loont de moeite om ETF’s met elkaar te vergelijken.