Beursveteraan Jeremy Grantham is een expert op het gebied van historische zeepbellen op de beurs. Hoewel hij bij vermogensbeheerder GMO al 15 jaar niet meer direct beleggingsportefeuilles beheert, blijft hij scherp oog houden voor grote thema’s die belangrijk zijn op de lange termijn, maar toch onderschat worden. Daarvoor moet je volgens Grantham ‘out-of-the-box’ denken.

Tijdens een webinar van Rosenberg Research in de VS van deze week voelde stemming haast apocalyptisch aan, toen Graham de grote problemen behandelde waar de wereld mee te maken heeft.

Daaronder horen het vraagstuk van de vergrijzing in ontwikkelde landen als Japan en Zuid-Korea, vanwege de dalende vruchtbaarheidscijfers, en ook in China. Dat zal uiteindelijk leiden tot druk op de economie, omdat een kleinere groep werkenden een grote groep ouderen moet ondersteunen.

Graham sprak ook over de klimaatverandering en de gevolgen daarvan op samenlevingen en de economie.

Daarnaast waarschuwde hij opnieuw dat de Amerikaanse aandelenmarkten overgewaardeerd zijn en dat de zeepbel op de beurs snel gaat barsten. Grantham definieert een zeepbel in technische termen en spreekt van "een twee-sigma-gebeurtenis", hetgeen betekent dat de waarderingen van aandelen of andere beleggingen statistisch gezien twee standaarddeviaties verwijderd zijn van het historische gemiddelde.

Dat zou statistisch eens in de 44 jaar moeten gebeuren, maar ik werkelijkheid gebeurt het volgens Graham elke 35 jaar. Hij heeft vrijwel elk type beleggingen bekeken, waaronder grondstoffen, obligaties, vastgoed en zelfs de Indiase aandelenmarkt om vast te stellen welke delen van de markten overgewaardeerd zijn.

Tegelijk geeft Grantham toe dat hij niet precies kan voorspellen wanneer de bubbel barst. In sommige gevallen kan er sprake zijn van een afwijking van de historische waardering met drie standaarddeviaties, voordat dat de markt in elkaar stort.

Toen de waarde van de aandelenmarkten in december 2021 piekte zei Graham dat alle tekenen wijzen op een snelle instorting gevolgd door een 'bear market'. Maar in november 2022 werd ChatGPT gelanceerd voor het grote publiek en dat trok vanwege het disruptieve karakter van artificial intelligence heel veel geld aan.

"De rally kan nog een jaar voortduren en daarom is het lastig om de markt te timen", zei Grantham tijdens het webinar. "Maar wat betreft de lange termijn kunnen we met vrij grote zekerheid stellen dat dit geen goed moment is om te gaan beleggen en dat er hoogstwaarschijnlijk een tamelijk rampzalige achteruitgang zal plaatsvinden in de nabije toekomst."

Hij vergelijkt het huidige moment met de internetbubbel tussen 1997 en begin 2000, waarbij het opkomende internet veel geld van beleggers aantrok, voordat de techaandelen zwaar crashten. Zo verloor internetreus Amazon bijvoorbeeld 92 procent van zijn waarde, voordat het een megabedrijf werd.

Graham erkent dat AI nog groter en belangrijker kan worden dan internet, maar dat betekent niet dat er tijdens die ontwikkeling geen sprake kan zijn van grote verliezen op de beurs.

Hoewel Grantham het barsten van de internetbubbel en de financiële crisis van 2008 juist voorspeld heeft, zijn zijn sombere voorspellingen van de laatste jaren vooalsnog niet uitgekomen.

Begin 2023 en in een interview met Business Insider in december 2023 voorspelde hij dat aandelen tot 50 procent zouden kunnen gaan verliezen, maar sindsdien heeft de S&P 500-index in de VS juist bijna 50 procent gewonnen.

Kansrijke beleggingsopties voor de lange termijn

Het goede nieuws is volgens Grantham dat aantrekkelijke beleggingsopties op dit moment heel logisch en voor de hand liggend zijn. Die hebben bijvoorbeeld te maken met klimaattechnologie.

Zo is volgens Grantham alles wat het verbouwen van voedsel efficiënter kan maken een goede keuze. Wat betreft energie zijn bedrijven en technologieën die zich richten op alternatieven voor fossiele brandstoffen een goed belegging zoals groene, geothermische of kernfusie-energie.

En vanwege de teruglopende vruchtbaarheidscijfers in ontwikkelde landen adviseert Graham ook te overwegen te beleggen in bijvoorbeeld vruchtbaarheidsklinieken.

"Dit zijn de zaken die we proberen te doen met de Grantham Foundation, waar een derde van ons geld wordt gelegd in groene technologie", legt hij uit. "We proberen te kijken wat de bottlenecks kunnen worden en hoe die aangepakt kunnen worden. En we zijn, omdat we een missie hebben, ook bereid om te investeren in zaken die nog niet werken, zolang ze maar wel de potentie hebben om dingen te veranderen."

Er zijn ook goede mogelijkheden op het gebied van natuurlijke hulpbronnen, zegt hij. Zo is lithium bijvoorbeeld helemaal niet zo hard nodig, omdat elektrische auto's ook op natriumbatterijen kunnen rijden, een goedkopere en veel breder beschikbare ruwe grondstof. De vanwege mensenrechten en milieuoverwegingen omstreden winning van kobalt uit Congo is een ander voorbeeld. Volgens Graham kan kobalt vervangen worden door aluminium en ijzererts.

Hij raadt ook aan te zoeken naar materialen die cement, beton en staal kunnen vervangen om het bouwen van huizen efficiënter te maken, want nu zorgt dat voor een enorme milieubelasting en een grote ecologische voetafdruk. "Ik ben ervan overtuigd dat we alternatieven kunnen vinden en het zal enorme winsten opleveren, als dat lukt", zegt Grantham.

Hoewel de wereld een aantal grote schokken te boven is gekomen, zoals de oliecrisis in de jaren '70 en de financiële crisis, denkt Grantham dat we een tijdperk ingaan waarin er veel vaker schokken zullen plaatsvinden, zoals booms, het barsten van bubbels en tekorten aan grondstoffen de nodig zijn voor de energietransitie.

Dat betekent dat beleggers op zoek moeten naar bedrijven met een stevige balans, die het hoofd kunnen bieden aan de komende veranderingen en flinke winstmarges hebben, zonder dat ze zich zwaar in de schulden hebben gestoken.

LEES OOK: De brede S&P-index in de VS gaat 10 zwakke jaren tegemoet, maar volgens een topstrateeg zijn er wel alternatieven op de beurs