Het is bijna zover: de belastingaangifte over 2023 komt eraan. Vanaf 1 maart kan je de aangifte weer indienen. En dan is het handig als je optimaal gebruikmaakt van aftrekposten voor particulieren en ondernemers.

In een serie artikelen behandelt Business Insider Nederland de belangrijkste aftrekposten voor verschillende onderdelen van de belastingaangifte.

We trapten af met een overzichtsartikel met de belangrijkste deadlines en tips voor de aangifte. Daarna gingen we in op aftrekbare zorgkosten en vervolgens kwam de vermogensbelasting in box 3 aan de orde. In het vierde deel bespraken wel de kosten voor kinderopvang, partneralimentatie en giften aan goede doelen.

In dit vijfde deel gaan we in op de kosten rond de auto van de zaak. Goed om hierbij te weten is dat de Belastingdienst zeer alert is op misbruik. Dat is niet voor niets, want de auto van de zaak kan een mooie ‘extra’ aftrekpost vormen.

Fiscale ambtenaren staan regelmatig kentekens te scannen bij pretparken en meubelboulevards. Als blijkt dat je voor jouw auto van de zaak die ritten niet in de hebt opgenomen in de bijtelling voor privégebruik, riskeer je een naheffing en een boete die kan oplopen tot meer dan 5.000 euro.

Hoe zitten de regels voor een auto van de zaak ook alweer in elkaar? Bekijk het overzicht hieronder:

Inkomstenbelasting: auto als privévermogen of auto van de zaak?

Hoeveel belasting je over je auto moet betalen of mag aftrekken, is afhankelijk van de vraag waartoe de auto behoort: het vermogen van je bedrijf of je privévermogen.

Ben je ondernemer en leg je met je auto minder dan 500 kilometer per jaar af voor privédoeleinden, zoals vakanties, familiebezoek of ritjes naar de supermarkt, dan geldt jouw wagen voor de inkomstenbelasting automatisch als een auto van de zaak.

Rijd je meer kilometers privé, dan mag je kiezen of je de auto beschouwt als zakelijk of privévermogen.

Auto als privévermogen: 21 cent per kilometer voor elke zakelijke rit

Beschouw je de auto als privébezit, dan mag je voor elke zakelijke rit 21 cent per kilometer aftrekken. Dit bedrag geldt ook als je een auto huurt voor je bedrijf. Het bedrag is verhoogd, want voor de belastingopgave van 2022 mocht je nog maar 19 cent per kilometer aftrekken.

Auto van de zaak: je mag alle kosten aftrekken

Geef je de auto op als auto van de zaak, dan mag je alle autokosten aftrekken van de winst, zoals benzine of diesel, de verzekeringspremie, parkeerkosten, motorrijtuigenbelasting, onderhouds- en reparatiekosten en zelfs de bonnetjes van de wasstraat.

… maar je krijgt wel te maken met een bijtelling

Hier staat wel tegenover dat je een bedrag bij de winst moet optellen voor het privégebruik van de auto, de zogeheten bijtelling. Dit is een percentage van de cataloguswaarde van de auto.

Bijtelling is niet nodig als je het afgelopen jaar minder dan 500 privékilometers hebt afgelegd. Dit moet je dan wel kunnen aantonen met een sluitende kilometeradministratie.

Hoeveel je als bijtelling moet verrekenen, hangt af van het type auto, de waarde ervan en de datum waarop het kenteken is afgegeven. Is dat 2023, dan gelden er twee tarieven:

  • 16 procent voor volledig elektrische auto's en
  • 22 procent voor alle overige auto's, inclusief hybride auto's.

Heb je vorig jaar een elektrische auto genomen met een catalogusprijs boven de 30.000 euro, dan heb je te maken met twee tarieven:

  • Een bijtelling van 16 procent over de eerste 30.000 euro
  • Een bijtelling van 22 procent over elke euro daarboven

Gaat het bijvoorbeeld om een elektrische auto van 60.000 euro, dan moet je 11.400 euro bij je inkomen optellen: 16 procent over 30.000 euro (4.800 euro) plus 22 procent over de resterende 30.000 euro (6.600 euro).

Voor zonnecelauto’s (elektrische auto’s met zonnepanelen) en waterstofauto’s geldt het verlaagde tarief over de hele catalogusprijs. Het maakt daarbij dus niet uit hoe duur die auto is.

Bijtelling privégebruik geldt vijf jaar

Goed om te weten: het bijtellingspercentage dat voor jouw auto geldt, blijft vijf jaar lang ongewijzigd. Daarna wordt het percentage opnieuw vastgesteld volgens de regels die dan gelden.

Rijd je bijvoorbeeld rond in een elektrische auto waarvan het eerste kenteken in 2019 is afgegeven, dan mag je over 2023 en ook over dit jaar nog over de volledige waarde het destijds nog verlaagde tarief van 4 procent toepassen (en dus niet de huidige 16 procent over de eerste 30.000 euro + 22 procent over het topje van de cataloguswaarde).

Youngtimers: bijtelling voor dagwaarde

Voor auto's die ouder zijn dan vijftien jaar, geldt een bijtelling van 35 procent van de waarde van de auto in het economisch verkeer, ofwel de dagwaarde. Je hoeft dan dus niet uit te gaan van de cataloguswaarde, en dat is gunstig.

Meer informatie over de youngtimerregeling en de vraag of die regeling voor jou interessant is, vind je in dit artikel.

Omzetbelasting: ook hier moet je kiezen tussen privéauto of auto van de zaak

Als ondernemer betaal je voor zakelijke uitgaven btw; dit noemen we ook wel voorbelasting. Deze mag je aftrekken van de btw die je zelf in rekening brengt. Hoeveel btw je mag aftrekken, hangt er onder andere van af of je je auto rekent tot je bedrijfsvermogen of je privévermogen.

Auto van de zaak? Je mag de btw over alle kosten aftrekken

Als je de auto volledig tot je bedrijfsvermogen rekent, mag je de btw over de aanschaf, het onderhoud en het gebruik aftrekken als voorbelasting, voor zover je de auto gebruikt voor omzet die met btw is belast (daarover later meer).

…maar je moet wel btw betalen over privégebruik

Als je de auto ook privé gebruikt, moet je over dit privégebruik wel btw betalen. Let wel op: ritjes van je huis naar kantoor en vice versa (dus woon-werkverkeer) vallen hier ook onder.

Houd wel een goede kilometeradministratie bij. Doe je dat niet, dan moet voor privégebruik gedurende vijf jaar een vast bedrag aan btw betalen: 2,7 procent van de cataloguswaarde van de auto. Dit is de nieuwprijs van de auto, inclusief accessoires, btw en bpm.

Stel, je hebt een auto gekocht met een cataloguswaarde van 50.000 euro (inclusief btw en bpm) en je hebt de btw op de aankoop, het onderhoud en het gebruik van de auto volledig afgetrokken. Gebruik je de wagen ook voor privéritten, maar heb je geen sluitende kilometeradministratie, dan moet je voor dit privégebruik dus 2,7 procent van 50.000 euro betalen: 1.350 euro.

Heb je de auto in de loop van 2023 aangeschaft, dan hoef je niet het volle pond te betalen, maar naar rato. Is je auto bijvoorbeeld op 1 september de showroom uit gereden, dan betaal je over het privégebruik van die auto 450 euro (4/12 x 2,7% van 50.000 euro).

Let op: ook woon-werkverkeer geldt als privégebruik

Zoals gezegd valt woon-werkverkeer voor de btw onder privégebruik. Bestaat het privégebruik van de auto uitsluitend uit woon-werkverkeer, check dan op hoeveel dagen je van huis naar kantoor (en vice versa) bent gereden en zet dat af tegen het totaal aantal gereden kilometers. Je kunt dan op een eenvoudige manier zien hoeveel je moet verrekenen voor privégebruik.

Was bijvoorbeeld een kwart van het aantal gereden kilometers van/naar kantoor, dan moet je dus een correctie voor privégebruik toepassen van 25 procent van de in aftrek gebrachte btw.

Let wel goed op: voor woon-werkverkeer gelden alleen de ritjes van je huis naar een vast adres. Ritjes naar een klant vallen daar níet onder.

Omzet deels vrijgesteld van btw? Minder aftrek, maar ook minder betalen voor privégebruik

Is een deel van je omzet vrijgesteld van btw, dan mag je de btw die je moet betalen voor privégebruik evenredig verlagen. Gebruik je de auto bijvoorbeeld voor 30 procent voor vrijgestelde omzet, dan hoef je ook maar 70 procent van die 1.350 euro te betalen, ofwel 958 euro.

Dat is niet zo vreemd, want je hebt de btw op de aanschaf, onderhoud en gebruik ook voor slechts 70 procent kunnen aftrekken.

Vindt het privégebruik plaats pas na vier jaar nadat je de auto in gebruik hebt genomen, dan geldt een verlaagde bijtelling van 1,5 procent.

Ook als je bij de aankoop van de auto geen btw hebt afgetrokken - omdat je de auto bijvoorbeeld van een particulier hebt gekocht - mag je uitgaan van 1,5 procent btw over het privégebruik.

Hoe zit het als ik mijn privéauto alsnog wil aanmerken als auto van de zaak?

Had je al een eigen auto en wil je deze na de start van je bedrijf alsnog aanmerken tot auto van de zaak, dan mag je de btw die je hebt betaald bij de aankoop van je auto niet alsnog als voorbelasting aftrekken. Je bezat de auto immers al voordat je eigen baas werd.

Wel mag je de btw op de kosten voor onderhoud, reparatie en gebruik aftrekken; uiteraard voor zover je de auto gebruikt voor omzet die met btw is belast.

Auto als privébezit: alleen btw over onderhoud en gebruik is aftrekbaar

Maak je zakelijke ritten in een auto die tot je privévermogen hoort, dan kun je de btw over het onderhoud en gebruik aftrekken voor zover je de auto gebruikt voor belaste omzet. Hieronder vallen ook de bonnetjes van de garage en voor tankbeurten. Let op: de btw over de aankoop mag je níet aftrekken!

Hierbij is het percentage zakelijke kilometers ten opzichte van het totaal aantal afgelegde kilometers leidend. Was afgelopen jaar bijvoorbeeld de helft van het aantal verreden kilometers zakelijk, dan mag je de helft van de betaalde btw aan de garage aftrekken als voorbelasting, ervan uitgaand dat je voor al jouw activiteiten btw in rekening brengt.

Let op: Ook hierbij geldt woon-werkverkeer voor de btw als privégebruik.

Zijn niet alle activiteiten btw-plichtig, dan moet je nog een extra correctie toepassen: de verschuldigde btw mag je naar rato van belaste omzet aftrekken.

Geen kilometeradministratie? Vaste bijtelling btw

Heb je geen kilometeradministratie bijgehouden voor de zakelijke ritten in je privé-auto, dan mag je alle btw over het onderhoud en gebruik aftrekken, maar moet je aan het eind van het jaar een correctie toepassen wegens privégebruik.

Ook hierbij geldt dan een vast tarief: je moet 1,5 procent van de catalogusprijs van de auto (inclusief btw en bpm) aangeven als verschuldigde btw.

Koop je de auto later in het jaar, bereken dan de btw naar rato. Dus als je de auto op 1 juli 2023 hebt aangeschaft, betaal je de helft van het bedrag dat je normaal aan btw zou moeten betalen.

Is een deel van je omzet vrijgesteld van btw, dan mag je dit bedrag evenredig verlagen. Is bijvoorbeeld 25 procent van je omzet niet belast met btw, dan mag je een kwart van het bijtellingsbedrag in mindering brengen.

Keuze zakelijk of privé mag verschillen voor de btw en inkomstenbelasting

De keuze 'zakelijk' of 'privé' mag overigens voor de inkomsten- en omzetbelasting verschillen. Als je er bijvoorbeeld voor kiest om je auto voor de inkomstenbelasting als zakelijk te beschouwen, dan mag je deze voor de btw onder privévermogen scharen en vice versa. Kijk dus wat voor jou het gunstigst uitpakt, of bespreek dit met je belastingadviseur.

Lees meer over slimme aftrekposten voor je belastingaangifte 2023: