Het voorjaar is in aantocht en dat betekent niet alleen dat zonnig weer en krokussen op komst zijn, maar ook de belastingaangifte. Vanaf 1 maart kun je belastingaangifte doen over 2021.

Ook 2021 was een coronajaar en dat heeft mogelijk gevolgen voor je aangifte.

Zo moeten huiseigenaren die een betaalpauze van de hypotheek hebben gekregen, bij hun geldverstrekker nagaan of ze de hypotheekrente bij de aangifte van 2021 kunnen aftrekken. In principe kan dit niet, maar in sommige gevallen wel. 

Ook heeft de fiscus de rente verlaagd die ze rekent als je te laat een aanslag betaalt.

Daarnaast heeft de Hoge Raad onlangs uitspraak gedaan in het langlopende bezwaar van spaarders over de vermogensrendementsheffing in box 3. Hierdoor gaat het kabinet spaarders compenseren die te veel belasting hebben betaald op basis van een fictief rendement. De compensatie voor 2021 wordt automatisch verwerkt in de definitieve aanslag voor 2021.

Lees hieronder wat je nog meer moet weten over de belangrijkste deadlines, eventuele boetes en tips bij het invullen van de belastingaangifte 2021.

1. De belangrijkste deadlines voor de aangifte over 2021

We beginnen met een belangrijk punt: deadlines. Zoals gezegd kun je vanaf 1 maart de aangifte voor 2021 indienen, deze staat dan klaar in Mijn Belastingdienst of in de aangifte-app. Je kan geen gebruikmaken van de app als je belastingaangifte doet als ondernemer.

Heb je een aangiftebrief gekregen, dan moet de aangifte uiterlijk binnen zijn vóór de datum die op de aangiftebrief staat die de Belastingdienst in januari en februari heeft verstuurd. In de meeste gevallen staat er dat je voor 1 mei 2022 aangifte moet doen.

Maar ben je sneller en doe je vóór 1 april aangifte, dan belooft de fiscus dat je voor 1 juli 2022 bericht krijgt. Doe je na 1 april aangifte dan streeft de Belastingdienst ernaar om binnen drie maanden te reageren.

Let wel op: in verband met de problemen rond box 3 heeft staatssecretaris Marnix van Rij aangegeven dat het dit jaar zo kan zijn dat je bij aangifte vóór 1 april pas na juli een definitieve aanslag krijgt, omdat het mogelijk langer duurt om de compensatie voor de spaartaks hierin te verwerkten.

Heb je geen aangiftebrief ontvangen, dan kan het zijn dat je wel verplicht bent aangifte te doen (zie punt 3).

De Belastingdienst maant burgers om in ieder geval voor 14 juli volgend op het belastingjaar aangifte te doen. Dus de aangifte van 2021 moet voor 14 juli 2022 binnen zijn. Als de fiscus na 14 juli moet vragen om de aangifte, dan kan dat uitlopen op een verzuimboete van 385 euro.

De boete kan oplopen tot 5.514 euro als je vaker te laat bent. Stuur je helemaal geen aangifte, dan maakt de belastingdienst een schatting van je inkomen en stuurt op basis daarvan een aanslag. Naast die aanslag krijg je ook een verzuimboete.

Haal je het niet om voor 1 mei of 14 juli aangifte te doen, dan kun je uitstel aanvragen. De Belastingdienst wil dat je dat voor 1 mei 2022 doet. Je krijgt binnen drie weken een brief met een bevestiging voor uitstel tot uiterlijk 1 november 2022.

Bedenk wel dat uitstel in veel gevallen niet gratis is. Komt het uitstel zo uit dat de fiscus pas na 1 juli een aanslag kan opleggen, dan betaal je belastingrente van 4 procent.

2. Wat is het beste moment om aangifte te doen?

Als je hebt bedacht dat je op een bepaald moment aangifte wil doen, moet je natuurlijk wel aangifte kúnnen doen. Business Insider meldde eerder op basis van data van Allestoringen.nl wanneer de website van de Belastingdienst het best bereikbaar is. Hoe drukker de website, hoe groter de kans op complicaties bij het versturen van de aangifte.

Als specifieke datum is 1 maart niet de handigste dag. In 2019 kreeg de fiscus op 1 maart om middernacht binnen een uur liefst 16.000 aangiftes binnen. Kennelijk staan toch heel veel mensen te springen om belastingaangifte te doen op de dag waarop dat voor het eerst kan.

En in 2021 kampte de Belastingdienst met een storing op 1 maart, waardoor het niet mogelijk was om aangifte te doen. Ondanks dat waren er aan het eind van de dag 134.000 aangiften binnengekomen.

In algemene zin is het bij de digitale aangifte volgens de Belastingdienst doorgaans minder druk als je ’s avonds na tien uur de aangifte verstuurt of in het weekend. Op werkdagen lag de piek bij de ontvangen aangiften in 2020 rond acht uur 's avonds en in het weekend rond twee uur 's middags.

3. Moet ik eigenlijk aangifte doen?

Zoals de Belastingdienst schrijft: dat hangt ervan af. Je móet in ieder geval aangifte doen als je daartoe bent uitgenodigd met een aangiftebrief inkomstenbelasting. Of wanneer je een voorlopige aanslag hebt gehad met een te betalen bedrag dat hoger is dan 1 euro. 

Ook als je geen brief hebt ontvangen, kan het zijn dat je toch aangifte moet doen, schreven we al bij punt 1. Je moet aangifte doen wanneer het bedrag dat je moet betalen of terugkrijgt gelijk of hoger is dan de aanslag- of teruggaafgrens. 

Voor het belastingjaar 2021 geldt dat je aangifte moet doen als je 49 euro of meer moet betalen, of 16 euro of meer terugkrijgt. Dit kun je vanaf 1 maart achterhalen door je aangifte in te vullen op Mijn Belastingdienst. Je verstuurt deze vervolgens niet. Op die manier doe je geen aangifte, maar zie je wel hoeveel belasting je terugkrijgt of moet betalen.

Bedragen lager dan 49 euro hoef je niet te betalen en een teruggaaf onder de 16 euro keert de Belastingdienst niet uit. Dit geldt weer niet als je al eerder een voorlopige aanslag hebt gekregen waarbij je een bedrag terug kreeg of moest betalen. In dat geval moet je wel betalen of keert de fiscus wel uit als het bedrag onder de aanslag- of teruggaafgrens valt. 

Heb je geen aangiftebrief of voorlopige aanslag gehad en is het bedrag op de proefaangifte lager dan de aanslag- en teruggaafgrens, dan hoef je waarschijnlijk geen aangifte te doen. Het is aan te raden om in ieder geval altijd de proefaangifte in te vullen om er zeker van te zijn dat je niets over het hoofd ziet. 

4. Ik ga me voorbereiden. Wat heb ik nodig?

Zeker als je in loondienst bent, vult de Belastingdienst zelf al heel veel gegevens in bij de digitale aangifte. Toch moet je die altijd controleren, want jij bent verantwoordelijk voor de informatie die je naar de Belastingdienst stuurt.

Het komt erop neer dat de fiscus wil weten wat je inkomen is uit werk en woning (box 1), uit aanmerkelijk belang, bijvoorbeeld dividend uit aandelen (box 2), en wat je aan vermogen hebt, zoals een tweede huis, aandelen of spaargeld (box 3).

Dit betekent dus dat je bijvoorbeeld een jaaropgaaf van je werkgever nodig hebt. En misschien de WOZ-waarde van een eventuele eigen woning. Je hebt dan overigens de WOZ-beschikking met peildatum 1 januari 2020 nodig, die begin 2021 op de mat is gevallen. Grijp dus niet naar de WOZ-beschikking die je pas geleden hebt ontvangen.

Dit lijstje van de Belastingdienst geeft aan welke papieren je in ieder geval bij de hand moet hebben:

  • Burgerservicenummer van jezelf, partner en eventueel je kinderen
  • Bankrekeningnummer
  • DigiD van jezelf en partner
  • Jaaropgave 2021 of salarisstroken
  • Ontvangen partneralimentatie
  • Jaaroverzicht 2021  betaalrekeningen
  • Jaaroverzicht 2021 spaarrekeningen van jezelf en kinderen
  • Jaaroverzicht 2021 beleggingen
  • WOZ-waarde met peildatum 1 januari 2020
  • Jaaropgaaf van de hypotheek
  • Eventuele notarisafrekening bij koop of verkoop van de woning
  • Betalingsbewijzen van giften
  • Betalingsbewijzen van niet-vergoede zorgkosten (eigen bijdrage Zvw, premie zorgverzekering en eigen risico vallen hier niet onder)
  • Betalingsbewijs van betaalde partneralimentatie 
  • Betalingsbewijs van studiekosten als je geen recht had op studiefinanciering 
  • Gegevens van leningen en andere schulden
  • Gegevens van betaalde lijfrentepremies
  • Overzicht van betaalde AOV-premies (arbeidsongeschiktheidsverzekering)
  • Gegevens dividend
  • Voorlopige aanslag inkomstenbelasting over 2021 als je die hebt gehad
  • Voorlopige aanslag inkomensafhankelijke bijdrage Zvw over 2021 als je die hebt gehad

5. Ik heb alle informatie bij elkaar gesprokkeld. Hoe doe ik aangifte?

Je kunt vanaf 1 maart op twee manieren aangifte doen: via de website bij Mijn Belastingdienst of via de aangifte-app. Op papier aangifte doen geeft de fiscus niet als optie.

Je zult zien dat veel gegevens al zijn ingevuld, zoals je loon en bijvoorbeeld de WOZ-waarde van je huis. Nogmaals, controleer een vooraf ingevulde aangifte goed.

Is het bedrag aan inkomen bijvoorbeeld hoger dan op je jaaropgaaf staat, vul dan niet klakkeloos een lager bedrag in. Wellicht is elders nog een jaaropgaaf over 2021 te vinden, bijvoorbeeld als je in de ziektewet hebt gezeten en je naast loon ook een uitkering van het UWV hebt ontvangen.

Als later blijkt dat je toch een te hoog inkomen hebt ingevuld, dan is het altijd leuker om geld terug te krijgen dan achteraf extra te moeten betalen. 

Nadat je de aangifte hebt ondertekend en verstuurd is het altijd mogelijk om deze te bekijken. 

6. Ik heb een foutje gemaakt bij de aangifte: wat nu?

Zoals gezegd kun je de aangifte bekijken nadat je deze hebt verstuurd. En je kunt hem ook aanpassen. Aanpassen kan alleen op de website van de Belastingdienst in Mijn Belastingdienst. Je kunt de aangifte niet via de app wijzigen.

De aangifte wijzigen kan in principe tot 5 jaar na het jaar waarover de aanslag gaat. Dit geldt echter niet voor gemeenschappelijke inkomsten en aftrekposten van fiscale partners. Die moeten binnen zes weken worden gecorrigeerd, anders neemt de Belastingdienst wijzigingen niet meer in behandeling.

7. Hoe hoog zijn de boetes als ik te laat of geen aangifte doe?

De fiscus kan over het doen van aangifte twee soorten boetes opleggen:

Verzuimboete: Die krijg je als de aangifte niet of niet op tijd hebt gedaan. Dit betekent dat je geen aangifte hebt gedaan nádat de termijn in de aanmaning is verstreken. De verzuimboete voor het niet doen van de aangifte inkomstenbelasting bedraagt 385 euro. Maar ben je een recidivist, dan kan de verzuimboete oplopen tot 5.514 euro.

En let op: Als je geen uitnodiging hebt ontvangen om aangifte inkomstenbelasting te doen, maar je weet inmiddels wel dat je belasting moet betalen, dan moet je een aangifteformulier aanvragen. Doe je dit niet, of pas zes maanden nádat de schuld is ontstaan, dan kun je een heel fikse verzuimboete krijgen. Deze bedraagt 2.757 euro. Is het niet jouw schuld dat je geen aangifte hebt gedaan, dan legt de fiscus geen boete op.

Vergrijpboete: Die krijg je wanneer je met opzet geen aangifte doet of deze expres onvolledig of onjuist hebt ingevuld. De Belastingdienst moet dan wel kunnen uitleggen waarom er sprake is van opzet of grove schuld. Bij opzet bedraagt de vergrijpboete de helft van de belastingschuld die je hebt verzwegen, bij grove schuld een kwart.

Een buitencategorie is gesjoemel in box 3 sparen en beleggen. Je betaalt maar liefst 150 procent vergrijpboete over een belastingschuld die je hebt verzwegen. Bij grove schuld is dat 75 procent. 

Misschien heb je er eerder een potje van gemaakt en een vergrijpboete gekregen, of is er sprake van fraude. In dat geval wordt de boete 100 procent van de verzwegen belastingschuld en 300 procent voor box 3.

8. De aanslag betalen

Nadat je aangifte hebt gedaan ontvang je meestal een definitieve aanslag waarop staat wat je moet betalen of terugkrijgt.  Maar soms volgt eerst een voorlopige aanslag, ook hierop staat een bedrag dat je ontvangt of naar de fiscus moet overmaken. In beide gevallen moet je dat doen binnen de op de aanslag aangegeven termijn. In die zin is de voorlopige aanslag dus niet zo voorlopig.

Heb je voorlopige aanslag gekregen dan volgt altijd nog een definitieve aanslag. Daarop staat “aanslag” in plaats van “voorlopige aanslag”. De Belastingdienst mag er lang over doen om met de definitieve aanslag op de proppen te komen; tot drie jaar na het jaar waarover je aangifte hebt gedaan. 

Heb je een aanslag gekregen waaruit blijkt dat je moet betalen, voorkom dan dat je dat te laat doet. Je betaalt namelijk invorderingsrente als je na het verstrijken van de betalingstermijn nog niets hebt overgemaakt.

Normaliter bedraagt de invorderingsrente 4 procent, net als de belastingrente die je moet betalen als je te laat aangifte doet. Maar vanwege de coronacrisis is de invorderingsrente nu verlaagd 0,01 procent tot 31 december 2021.

Invorderingsrente en belastingrente zijn dus niet hetzelfde, deze worden om verschillende redenen in rekening gebracht. Je kunt ook invorderingsrente ontvangen als de Belastingdienst er langer dan zes weken over doet om een teruggaaf uit te keren. 

De fiscus benadrukt ook dat invorderingsrente géén boete is, want daarnaast is er nog een hele rits kosten die fiscus in rekening kan brengen omdat jij niet op tijd betaalt. Bekijk hier welke.

Je ziet dat de fiscus ook voor het niet betalen van een aanslag een verzuimboete kan opleggen. En dat het super lelijk kan aflopen met dwangbevelen en beslag op eigendommen of loon. De kosten daarvoor zijn torenhoog.

Sta je juist te springen om te betalen, dan kun je misschien wel betalingskorting krijgen als je in één keer betaalt. De betalingskorting is gewijzigd omdat deze wettelijk samenhangt met de invorderingsrente die vanwege de coronacrisis is verlaagd naar 0,01 procent. Je kunt hiertegen bezwaar maken maar dat wordt dan afgewezen.

Lees meer over aftrekposten voor de belastingaangifte over 2021: