De belastingaangifte! Sinds 1 maart mogen Nederlanders daar weer mee aan de slag. Daarbij is het natuurlijk fijn om niet te veel te betalen.

Maar los van de speurtocht naar interessante aftrekposten, zijn er ook een paar praktische zaken om in de gaten te houden. Zoals deadlines voor de belastingaangifte 2018, eventuele boetes en tips voor het invullen.

Uit een eind februari gepubliceerd onderzoekje van de Belastingdienst blijkt dat twee derde van de particulieren graag in de eerste twee weken van maart al klaar wil zijn met de belastingaangifte. Daarbij doet een derde van de respondenten een half uur tot een uur over de belastingaangifte, en een kwart is daar langer dan een uur mee bezig.

Business Insider zet alvast 10 praktische tips voor de belastingaangifte op een rij.


1. Moet ik eigenlijk aangifte doen?

Zoals de Belastingdienst schrijft: dat hangt ervan af. Je móet in ieder geval aangifte doen als je daartoe bent uitgenodigd met een aangiftebrief inkomstenbelasting.

Ook als je geen brief hebt ontvangen, kan het zijn dat je toch aangifte moet doen. Dit kun je vanaf 1 maart achterhalen door je aangifte in te vullen op Mijn Belastingdienst. Je verstuurt deze vervolgens niet. Op die manier doe je geen aangifte, maar zie je wel hoeveel belasting je terugkrijgt of moet betalen.

Krijg je 15 euro of meer terug en wil je die daadwerkelijk ontvangen, dan is het verstandig om aangifte te doen. De fiscus betaalt bedragen lager dan 15 euro niet uit.

Ben je de fiscus méér dan 46 euro verschuldigd, dan móet je aangifte doen. Is het bedrag dat je moet betalen lager dan 46 euro, dan hoef je géén aangifte doen.


2. Wanneer kan ik aangifte doen?

In principe kun je aangifte doen vanaf 1 maart tot 1 mei.

Als je vóór 1 april aangifte doet, verzekert de Belastingdienst dat je vóór 1 juli bericht krijgt.

Doe je na 1 mei aangifte, dan moet je bij de Belastingdienst om uitstel vragen. Als je niets van je laat horen, kun je een boete krijgen.


3. Ik ga me voorbereiden. Wat heb ik nodig?

Zeker als je in loondienst bent, vult de Belastingdienst zelf al heel veel gegevens in. Toch moet je die altijd controleren, want jij bent verantwoordelijk voor de informatie die je naar de Belastingdienst stuurt.

Het komt erop neer dat de fiscus wil weten wat je inkomen is uit werk en woning (box 1), uit aanmerkelijk belang, bijvoorbeeld dividend uit aandelen (box 2), en wat je aan vermogen hebt, zoals een tweede huis, aandelen of spaargeld (box 3).

Dit betekent dus dat je bijvoorbeeld een jaaropgaaf van je werkgever nodig hebt. En misschien de WOZ-waarde van een eventuele eigen woning. Je hebt dan overigens de WOZ-beschikking met peildatum 1 januari 2017 nodig, die begin 2018 op de mat is gevallen.

Dit lijstje van de Belastingdienst geeft aan welke papieren je in ieder geval bij de hand moet hebben:

  • Burgerservicenummer van jezelf, partner en eventueel je kinderen
  • Bankrekeningnummer
  • DigiD van jezelf en partner
  • Jaaropgave 2018
  • Partneralimentatie
  • Jaaroverzicht betaalrekeningen
  • Jaaroverzicht spaarrekeningen
  • Jaaroverzicht beleggingen
  • WOZ-waarde met peildatum 1 januari 2017
  • Jaaropgaaf van de hypotheek
  • Betalingsbewijzen van giften, niet-vergoede zorgkosten en studiekosten
  • Gegevens van leningen, schulden, lijfrentepremies, AOV-premies, dividenden

Nogmaals, controleer een vooraf ingevulde aangifte goed. Is het bedrag aan inkomen bijvoorbeeld hoger dan op je jaaropgaaf staat, vul dan niet klakkeloos een lager bedrag in. Wellicht is elders een jaaropgaaf over 2018 te vinden, bijvoorbeeld als je in de ziektewet hebt gezeten en je naast loon ook een uitkering van het UWV hebt ontvangen.


4. Ik heb alle informatie bij elkaar gesprokkeld. Hoe doe ik aangifte?

Dit is het moment waarop de Belastingdienst het niet leuker, maar wel makkelijker maakt. Je kunt vanaf 1 maart op verschillende manieren aangifte doen: op papier, via de website bij Mijn Belastingdienst of via de aangifte-app.

Online aangifte doen kan volgens de fiscus in vier stappen.

  • Stap 1, de voorbereiding heb je hierboven al gedaan.
  • Bij stap 2, de aangifte openen, zul je zien dat veel gegevens al zijn ingevuld, bijvoorbeeld loon en de WOZ-waarde van een eventuele eigen woning.
  • Stap 3 is de aangifte controleren. De fiscus raadt hier aan het loon van de jaaropgaaf in te vullen als op de aangifte een ander bedrag is vermeld. Maar verstandig is om ook eventuele andere inkomsten te checken. Mocht dat toch niet kloppen, dan is het altijd leuker om geld terug te krijgen dan achteraf extra te moeten betalen.
  • Stap 4 is ondertekenen, daar heb je jouw DigiD voor nodig. Je kunt je aangifte opslaan en afdrukken. Het is ook mogelijk om achteraf in te loggen om de ingevulde aangifte te bekijken.

LET OP: je kunt vanaf dit jaar alleen nog met DigiD digitaal aangifte doen. Inloggen met alternatieven zoals Idensys en IDIN is sinds november 2018 niet meer mogelijk. Ben je inloggegevens zoals het wachtwoord van je DigiD kwijt? Dan is het handig om voortaan in februari alvast te zorgen dat je weer toegang krijgt tot je DigiD.


5. Oeps, ik heb een foutje gemaakt op de aangifte. Wat nu?

Zoals gezegd kun je de aangifte bekijken nadat je deze hebt verstuurd. En je kunt hem ook aanpassen. Doe je dat op de website van de Belastingdienst, dan moet je kiezen voor ‘mijn aangifte inkomstenbelasting wijzigen’.

In de app moet je opnieuw kiezen voor ‘Ik wil aangifte inkomstenbelasting doen’. Je kunt via het menu naar de gegevens die je wilt wijzigen. Heb je dat gedaan, dan moet je de aangifte opnieuw ondertekenen en verzenden. De fiscus neemt de laatst verstuurde aangifte in behandeling.


6. Wat is het beste moment om aangifte te doen?

Business Insider meldde eerder op basis van data van Allestoringen.nl wanneer de website van de Belastingdienst het best bereikbaar is. Hoe drukker de website, hoe groter de kans op complicaties bij het versturen van de aangifte.

Als specifieke datum is 1 maart niet de handigste dag: kennelijk staan toch heel veel mensen te springen om belastingaangifte te doen op de dag waarop dat voor het eerst kan.

Zaterdag is doorgaans de drukste dag van de week in de aangifteperiode. Dit jaar valt 2 maart op een zaterdag, dus dan is het waarschijnlijk ook behoorlijk dringen op de site van de Belastingdienst.


7. Wat gebeurt er als ik géén aangifte doe of pas na 1 mei?

Moet je aangifte doen (zie vraag 1), maar doe je dit niet, te laat of onvolledig, dan riskeer je een boete. Maar voordat de Belastingdienst die oplegt, krijg je eerst een herinnering toegestuurd waarin de fiscus vraagt of je alsnog aangifte wil doen. Doe je dat niet, dan volgt een aanmaning. Daarin staat een nieuwe termijn waarbinnen je aangifte kunt doen.


8. Hoe hoog zijn de boetes als ik te laat of geen aangifte doe?

De fiscus kan over het doen van aangifte twee soorten boetes opleggen:

Verzuimboete: Die krijg je als de aangifte niet of niet op tijd hebt gedaan. Dit betekent dat je geen aangifte hebt gedaan nádat de termijn in de aanmaning is verstreken. De verzuimboete voor het niet doen van de aangifte inkomstenbelasting bedraagt 369 euro. Maar ben je een recidivist, dan kan de verzuimboete oplopen tot 5.278 euro.

En let op: Als je geen uitnodiging hebt ontvangen om aangifte inkomstenbelasting te doen, maar je weet inmiddels wel (zie vraag 1) dat je belasting moet betalen, dan moet je een aangifteformulier aanvragen. Doe je dit niet, of pas zes maanden nádat de schuld is ontstaan, dan kun je een heel fikse verzuimboete krijgen. Deze bedraagt 2.639 euro. Is het niet jouw schuld dat je geen aangifte hebt gedaan, dan legt de fiscus geen boete op.

De vergrijpboete: Die krijg je wanneer je met opzet geen aangifte doet of deze expres onvolledig of onjuist hebt ingevuld. De Belastingdienst moet dan wel kunnen uitleggen waarom er sprake is van opzet of grove schuld. Bij opzet bedraagt de vergrijpboete de helft van de belastingschuld die je hebt verzwegen, bij grove schuld een kwart.

Een buitencategorie is gesjoemel in box 3 sparen en beleggen. Dus zwartspaarders opgelet: Je betaalt maar liefst 150 procent vergrijpboete over een belastingschuld die je hebt verzwegen. Bij grove schuld is dat driekwart. Heb je er eerder een potje van gemaakt en een vergrijpboete gekregen, of is er sprake van fraude, dan kan de boete voor box 3 oplopen tot 300 procent van de schuld.


9. Kan ik uitstel aanvragen als het me niet lukt om voor 1 mei aangifte te doen?

De Belastingdienst is de beroerdste niet, je kunt uitstel aanvragen tot 1 september 2019. Dit moet dan uiteraard wel voor 1 mei 2019 gebeuren. Bedenk wel dat uitstel in veel gevallen niet gratis is. Komt het uitstel zo uit dat de fiscus pas na 1 juli 2019 een aanslag kan opleggen, dan betaal je belastingrente. De belastingrente bedraagt momenteel 4 procent.


10. Wanneer weet ik of ik belasting terugkrijg of moet betalen?

Doe je voor 1 mei 2019 aangifte, dan ontvang je voor 1 juli een voorlopige aanslag. Hierop staat het bedrag dat je terugkrijgt of moet betalen. Dat laatste moet je ook doen binnen op de aanslag aangegeven termijn. In die zin is de aanslag dus niet zo voorlopig.

Na de voorlopige aanslag komt nog een definitieve aanslag. De Belastingdienst mag er lang over doen om met de definitieve aanslag op de proppen te komen; tot drie jaar na het jaar waarover je aangifte hebt gedaan. Dit gebeurt lang niet altijd en soms komt de definitieve aanslag meteen, dan krijg je geen voorlopige aanslag.

Voorkom dat je te laat betaalt, want dat gaat je alleen maar meer geld kosten. Je betaalt namelijk invorderingsrente als je na het verstrijken van de betalingstermijn nog niets hebt overgemaakt. De invorderingsrente bedraagt 4 procent, net als de belastingrente die je betaalt als je te laat aangifte doet. Invorderingsrente en belastingrente zijn dus niet hetzelfde, ze worden om verschillende redenen in rekening gebracht.

De Belastingdienst benadrukt dat invorderingsrente géén boete is, want daarnaast is er nog een hele rits kosten die fiscus in rekening kan brengen omdat jij niet op tijd betaalt. Bekijk hier welke. Je ziet dat de fiscus ook voor het niet betalen van een aanslag een verzuimboete kan opleggen. En dat het superlelijk kan aflopen met dwangbevelen en beslag op eigendommen of loon. De kosten daarvoor zijn torenhoog.

De Belastingdienst geeft hier informatie hoe je kunt voorkomen dat je per ongeluk toch te laat betaalt. En, niet onbelangrijk, hoe je korting kunt krijgen als je juist eerder betaalt.


Lees meer over de belastingaangifte 2018: