Nederland staat er wat betreft de overheidsfinanciën zeer goed voor. Daarom is er volgens de baas van financiële toezichthouder DNB ruimte om de belastingen te verlagen. Het meest voor de hand ligt een verlaging van de inkomstenbelasting.
De economie van Nederland draait op dit moment goed, maar de regering doet er goed aan maatregelen te nemen om de groei ook in de toekomst te stimuleren. Den Haag zou onder andere de inkomstenbelasting kunnen verlagen. Dat zegt president van De Nederlandsche Bank (DNB) Klaas Knot in het actualiteitenprogramma Buitenhof.
Op zich is het opmerkelijk als de baas van De Nederlandsche Bank reden ziet om belastingen te verlagen. Doorgaans is de financiële toezichthouder extra zuinig als het gaat om de overheidsfinanciën. Maar Nederland zit momenteel in de uitzonderlijke situatie dat de overheidsfinanciën er bijzonder goed voorstaan, op een moment dat de economische groei vertraagt.
Knot geeft de Nederlandse economie op dit moment een 9 als rapportcijfer, verwijzend naar de lage werkloosheid en de staatsschuld. “Maar als je een 9 hebt, dan kan het alleen maar minder worden”, waarschuwt Knot. “De groei gaat afzwakken, dat kan niet anders. Je loopt tegen de grenzen van je capaciteit aan en de arbeidsmarkt is ontzettend krap.”
Om een idee te geven: het Centraal Planbureau (CPB) rekent voor dit jaar op een economische groei van 1,3 procent. Dat is duidelijk lager dan de 1,7 procent van 2019 en de 2,6 procent van 2018.
Tegelijk kan de Rijksoverheid dit jaar naar verwachting rekenen op een begrotingsoverschot van 0,8 procent van het nationaal inkomen en daalt de staatsschuld naar 46,6 procent van het nationaal inkomen. Dat laatste is ver onder de Europese norm van een staatsschuld van maximaal 60 procent van het bruto binnenlands product.
Inkomstenbelasting kan omlaag in Nederland
Om ruimte voor groei te behouden zou Den Haag eraan kunnen denken de inkomstenbelasting te verlagen, stelt de DNB-president. "Uiteindelijk denk ik dat dat de meest verstorende belasting is", aldus Knot. Hoever deze belasting omlaag kan, laat de centralebankpresident over aan de politiek. "Daar zijn kundige mensen voor op het ministerie van Financiën. Ik geef alleen de richting aan."
Het kabinet Rutte 3 is al bezig met een flinke hervorming van de inkomstenbelastingen. Daarbij blijven er in 2020 twee belastingschijven over van respectievelijk 37,35 procent en 49,50 procent.
In 2021 zakt het tarief voor de eerste schijf, die loopt tot een jaarinkomen van 68.507 euro naar 37,1 procent. Dat is te zien in onderstaande grafiek.
Tegelijk voert het kabinet een versobering van de hypotheekrenteaftrek door. Die bedraagt dit jaar maximaal 46 procent en zakt de komende jaren tot het niveau van het tarief in de eerste belastingschijf.
Knot herhaalde in Buitenhof zijn pleidooi voor verdere afbouw van de hypotheekrenteaftrek, omdat die huizenkopers bevoordeelt ten opzichte van huurders. Maar dat zou dus ook gepaard moeten gaan met verdere verlaging van de belastingtarieven in box 1 van de inkomstenbelastingen.
Ook extra investeringen in kennis en de overstap op duurzame energiebronnen kunnen de economische groei volgens Knot stimuleren. Wel waarschuwt hij voor te onbezonnen uitgaven, want een buffer in de staatskas blijft nodig." Als je een recessie krijg, zou het mooi zijn dat we dan niet op de rem hoeven te trappen."