ANALYSE – De economische trends van 2019 waren lastig te duiden. Aan de ene kant stemden veel economische data en onderliggende ontwikkelingen zorgelijk en lag volgens menig analist een recessie op de loer. Anderzijds bleven consumenten kwistig spenderen, boekten aandelenmarkten forse winsten en was het druk op de markt voor bedrijfsovernames.
Voor het jaar 2020 nemen de economische en politieke risico’s ontegenzeggelijk toe. Kijk alleen al naar de magere mondiale economische groeiverwachtingen en het risico op gierend uit de bocht vliegende geopolitieke ontwikkelingen. Tegelijk bieden sommige sectoren nog voldoende kansen voor bedrijven voor uitbreiding en groei.
Of bedrijven nu groeikansen willen benutten en/of risico’s willen beperken om een naderende recessie het hoofd te bieden, zonder kompas wordt het lastig manoeuvreren op de roerige financieringsmarkt voor 2020. Daarbij maken banken het er niet makkelijker op.
Banken lenen minder makkelijk aan het MKB
Bankfinanciering wordt vooral voor MKB-ondernemers de laatste jaren minder eenvoudig. Dit heeft een aantal redenen:
- Banken zijn selectiever en lopen dikwijls alleen nog warm voor de perfecte paradepaardjes in de sector en voor bedrijven die duidelijk crisisbestendig lijken.
- Banken zijn ook kieskeuriger in de zin dat ze zich steeds vaker beperken tot een bepaalde doelgroep of sector.
- De informatie-eisen die banken stellen voor de kredietverlening aan bedrijven worden aangescherpt, waarbij een enkele prognose niet langer voldoet; meerdere scenario’s worden de norm.
- In toenemende mate eisen banken het alleenrecht van bediening op, voordat ze überhaupt tijd en inspanning steken in een kredietaanvraag. Daarbij duiken regelmatig zogenaamde drop-dead-fees op. Dat is een soort boete die de ondernemer moet betalen, indien deze als (potentiële) klant het aanbod van de bank afwijst.
- Door de trend van sectormatige bediening en segmentering bij banken worden klanten nog wel eens door het verkeerde accountteam bij een bank bediend.
Dat het bankfinancieringslandschap hobbeliger en drassiger is geworden, betekent niet dat financiers niet openstaan voor aantrekkelijke bedrijven die opereren in kansrijke sectoren.
Sectoren waaraan banken wel of juist niet makkelijk krediet verstrekken
Voor dit jaar zien wij vooral voor de transportsector, industrie, leisure en de foodsector volop mogelijkheden. Bedrijven in deze sectoren kunnen relatief makkelijk van de historisch lage rentestanden gebruik maken voor nieuwe investeringen en (her)financieringen. Aangezien deze ondernemingen aantrekkelijk zijn voor banken, kunnen bedrijven ook kritisch zijn.
Helaas is niet iedereen actief in sectoren waarvoor banken de deuren wagenwijd openzetten. Vastgoed, handelsbedrijven met een beperkte online aanwezigheid en de retail moeten meer moeite doen om een voet tussen de deur te krijgen. Echter, ondernemingen in deze sectoren hoeven zich zeker niet het vel over de oren te laten trekken.
In alle gevallen is het zaak voorbereid te zijn op eventuele economische tegenwind en de financiering hierop in te stellen qua minimum financieringsruimte, aflossingsverplichtingen en convenanten.
Andy Langenkamp is senior politiek analist bij ICC Consultants, een onafhankelijk adviesbureau gespecialiseerd in het managen van valutarisico’s voor bedrijven. Lees samen met andere beslissers zijn en andere publicaties op het researchplatform van ICC.
Marc van Dijk heeft ruim 20 jaar ervaring in het financieren van bedrijven en is als senior consultant verbonden aan ICC Consultants. Hier houdt hij zich bezig met financieringsadvies voor (middel) grote bedrijven en organisaties.