De baas van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), Rob Bertholee, wil de versleuteling van chatapplicaties als WhatsApp en Telegram beperken. Hij vindt dat veiligheidsdiensten gesprekken altijd in moeten kunnen zien.
Dat stelt Bertholee in een interview met de Volkskrant. Dat de privacy in het geding kan komen, moet volgens Bertholee maar op de koop toe worden genomen. ,,Dan moet je accepteren dat je veiligheid inlevert. Dan moet je je dus afvragen hoeveel veiligheid is privacy je waard?”
WhatsApp is onlangs juist sterkere encryptie gaan gebruiken. De discussie over versleutelde berichten is toen weer opgelaaid: veiligheidsdiensten klagen dat de encryptie onderzoeken verstoord. Zo wilde de FBI dat Apple de iPhone van de dader van een aanslag in Californië zou kraken. Apple weigerde, omdat dan de beveiliging van de berichten van alle andere gebruikers gevaar zou lopen.
Bertholee valt de technologiebedrijven hard aan: “Zou het oogmerk van Apple moeten zijn dat ze terroristen veilig helpen communiceren?”
Bertholee wil daarom dat zijn dienst versleuteling van chatapplicaties altijd ongedaan kan maken. Frankrijk en Duitsland willen de versleuteling gaan beperken, het Nederlandse kabinet niet omdat die miljoenen gebruikers ook veiligheid biedt.
Privacy: best belangrijk
De AIVD-baas vindt naar eigen zeggen bescherming van privacy ook belangrijk ,,maar zouden mensen die privacy als hoogste doel hebben dat net zo enthousiast nastreven als zij slachtoffer zijn van een aanslag? Als zij weten dat zij hebben toegestaan dat zoiets gebeurd is?''
De dreiging van terreuraanslagen is in jaren niet zo groot geweest als nu, aldus Bertholee. Dieper ingaan op de aard van de dreiging kan de AIVD-baas echter niet omdat dat het inlichtingenwerk teniet zou kunnen doen. ,,Frustrerend'', aldus Bertholee.
,,De dreiging is nog nooit zo groot geweest sinds ik hier vijf jaar geleden hoofd van de dienst werd. Sinds eind 2012 zag ik het aantal uitreizigers toenemen. Nu zijn het er 260. Als je bij IS zit, ben je betrokken bij geweld, dat geldt voor iedereen. Kijk naar de recente aanhouding van vrouwen in Parijs. Ook zij zijn bereid aanslagen te plegen'', stelt de AIVD-baas.
De dreiging is volgens hem meervoudig. Getraumatiseerde terugkeerders, terugkeerders die bewust opgaan in de gemeenschap om later toe te slaan en mensen die zich via sociale media laten inspireren, vormen allemaal een gevaar.