Ga jij met de auto naar het werk? Dikke kans dat je dan vaak al gestrest aan je werkdag begint.
Je moet ontzettend lang voor de stoplichten wachten, vervolgens geeft die andere automobilist je geen ruimte tijdens het invoegen en kom je ook nog in de file te staan. En om het allemaal nog wat erger te maken, is die BMW achter je ontzettend aan het bumperkleven. Klootzak.
Je bent niet de enige die zich zo voelt tijdens het rijden. 72 procent van de Nederlanders heeft weleens last van stress in de auto, bleek twee jaar geleden uit onderzoek van AutoScout24.
En in tegenstelling tot wat jij denkt, is niet die BMW-rijder de bron van je frustratie, maar de manier waarop je eigen hoofd in elkaar zit. Dat zegt verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen tegen Business Insider.
De psychologie van de auto-industrie
“Die frustratie die je voelt, heeft veel te maken met het gevoel van vrijheid waarvoor autorijden symbool staat”, zegt hij. “De auto-industrie pompt dat gevoel er goed in. In reclames zie je auto’s over verlaten wegen in prachtige landschappen rijden of door eenzame steden. Maar de realiteit is heel anders: je wordt continu belemmerd in je vrijheid.”
De overheid zit je in de weg met verkeerslichten en andere weggebruikers zorgen ervoor dat je later thuis bent dan je had gehoopt. "Daar kunnen we heel slecht mee omgaan en daar worden we heel opstandig van."
En juist in de auto komt die opstandigheid makkelijk naar voren, zegt Tertoolen. "Dat komt doordat we ons in de auto relatief anoniem voelen. We zitten in een grote stalen cocon en we rijden doorgaans best snel. Dat geeft een soort machtsgevoel, we voelen ons veel sterker en krachtiger dan we zijn. Daardoor denken we dat we niet aanspreekbaar zijn op onze daden en doen we de meest onvoorstelbare dingen."
Ben jij normaal heel rustig en aardig tegen de mensen om je heen, dan zegt dat dus niets over je gedrag in de auto. De kans is aanwezig dat je regelmatig je middelvinger opsteekt in het verkeer, tegen andere automobilisten scheldt of in een impulsieve bui die snelle auto naast je eruit wil trekken bij het stoplicht.
Als je in de file staat, ben jij misschien wel degene die via het benzinestation de andere weggebruikers net iets sneller af wil zijn en wees eens eerlijk: rijd jij nooit te hard?
Juist, ook jij bent een verkeershufter.
Probeer te ontspannen
Volgens Tertoolen kun je daar iets aan doen, maar is dat wel lastig. "Alle oplossingen zijn makkelijker gezegd dan gedaan. We hebben steeds minder geduld omdat we in een wereld leven waarin we streven naar optimale efficiëntie. Je moet continu wat te doen hebben, geen tijd verliezen. Even genieten van niks is er niet meer bij, en dat is wat een file bijvoorbeeld zo frustrerend maakt: je efficiëntie wordt aangetast!"
De oplossing is dan niet om alsnog op een andere manier efficiënt te willen zijn, maar om te accepteren dat je vijf minuten van je tijd verliest. "Probeer in die tijd te ontspannen", zegt Tertoolen. "Denk bijvoorbeeld na over wat je deze vakantie gaat doen, of wat je plannen voor het weekend zijn. Dat maakt je waarschijnlijk een stuk rustiger."
En kom je een andere asociale automobilist tegen? Iemand die bijvoorbeeld bumperkleeft? "Als dat mij overkomt, bedenk ik me altijd: ach jongen, wat heb jij een hoop te compenseren, wat moet jij gefrustreerd zijn. Op die manier stel je jezelf boven de ander en kun je beter omgaan met het onrecht dat je door hem of haar wordt aangedaan." De emotie en agressiviteit ebt daardoor makkelijker weg.
Geen knipperlichten en onnodig links rijden
Toch blijft autorijden, ook met deze trucjes, behoorlijk frustrerend. Als Business Insider Tertoolen vraagt naar zijn grootste frustraties, steekt hij meteen van wal. "Mensen die hun knipperlicht niet gebruiken", zegt hij licht geïrriteerd. "Aan het verkeer deelnemen is een teamsport, je hebt met veel andere mensen te maken."
Dan wat feller: "Ik vind het echt getuigen van asociaal gedrag als mensen hun knipperlicht niet aanzetten, dan kun je echt niet rijden. Het is gewoon heel belangrijk voor andere verkeersdeelnemers."
Maar dat is niet het enige waar hij boos van wordt in het verkeer. "Ik vind het ook zeer irritant als mensen onnodig links blijven rijden op de snelweg. Dat veroorzaakt opstoppingen in de rest van het verkeer en daardoor ontstaan files. Soms zou ik die mensen het liefst rechts inhalen, maar de boete voor rechts inhalen is hoger dan die voor onnodig links rijden. Dus als jij niet links kunt inhalen omdat de ander daar al rijdt, ben je zelf de grootste sigaar als je rechts inhaalt."
Kortom, hoe goed je ook weet wat je moet doen om kalm te blijven, in drukke gebieden met veel opgefokte mede-automobilisten zal autorijden nooit een hele ontspannen bezigheid worden.
Lees meer over stress:
- Zit je collega tegen een burn-out aan? Zo herken je dat en dit kun je vervolgens doen om te helpen
- 5 trucs om een drukke periode op je werk te overleven – zelfs als je geen tijd hebt om te ontspannen, zijn er manieren om uit te rusten
- Met een hond of kat op kantoor ben je productiever en sluit je sneller deals: ‘Klanten sturen onze hond Joep zelfs relatiegeschenken’