Een tekort aan bluswater. In het waterrijke Nederland klinkt dat onvoorstelbaar. Toch is het een probleem waar de brandweer steeds vaker tegenaan loopt. Water moet soms van meer dan een kilometer verderop getransporteerd worden. Hierdoor gaat kostbare tijd verloren en branden panden vaker volledig af.
In deze column verklaart Arjan Hendriksen de oorzaken van het bluswatertekort. En hij geeft praktische oplossingen. Hendriksen is manager risicobeheersing bij Interpolis.
Drinkwater is geen bluswater
Waterleidingbedrijven zijn uitsluitend verantwoordelijk voor de kwaliteit van het drinkwater. Deze verantwoordelijkheid nemen zij zeer serieus. Niet voor niets hebben we in Nederland misschien wel het beste drinkwater ter wereld.
Dit heeft wel een keerzijde. Om de kwaliteit van het drinkwater te waarborgen, worden leidingen steeds dunner. Dit verbetert de doorstroming en geeft legionellabacteriën minder kans. Maar bij een grote brand heeft de brandweer niets aan het drinkwaterleidingnet.
Het debiet – de hoeveelheid water die door de leiding kan per tijdseenheid – is veel te laag. Zelf water aanvoeren is maar zelden een oplossing. Een standaard blusvoertuig beschikt over 1.500 liter water voor wat ‘de eerste klap’ wordt genoemd. Het is meestal genoeg om met hoge druk een autobrand of een kleine woningbrand te blussen. Bij lage druk blussen is die watervoorraad al binnen enkele minuten op.
Sloten, vijvers en vaarten
Oppervlaktewater uit bijvoorbeeld sloten, vijvers en vaarten kan ook gebruikt worden om mee te blussen. Dit is een prima oplossing als er inderdaad oppervlaktewater aanwezig is in de nabijheid van de brand. Maar op veel plaatsen in Nederland dat niet het geval.
Met een zogenaamd groot WaterTransportSysteem kan de brandweer een afstand tot maximaal zo’n 2,5 kilometer overbruggen. Maar voordat deze lengte aan slangen is aangevoerd, uitgerold en op druk is gebracht, zijn we al snel anderhalf uur verder. Jouw bedrijf kan dan al lang is de as liggen. Zelfs als de brand is begonnen bij de buren.
Bovendien kiest de brandweer bij een bluswatertekort steeds vaker voor een afbrandscenario van het in brand staande object en gebruikt het bluswater om omliggende panden te behouden.
De situatie bij jouw bedrijf
Hoe kom je erachter of de bluswatervoorziening bij jouw bedrijf in orde is? Het eenvoudigste is even bellen met de brandweer. Die moet zo kunnen vertellen wat de situatie is. Heb je open water voor de deur, dan zit je in elk geval goed. Hou je twijfel, ga dan rond jouw pand op zoek naar hydranten en brandputten.
Hydranten – of brandkranen – zijn ondergrondse of bovengrondse voorzieningen voor bluswater. Ze zijn aangesloten op het drinkwaterleidingnet. De locatie is meestal aangegeven met een bordje aan de gevel. Zoals ik hiervoor als schreef, is het debiet hiervan vaak te klein. Bij een grote brand is meer bluswater nodig.
Brandputten zijn bluswatervoorzieningen die bluswater onttrekken aan het grondwater. Deze voorzieningen leveren over het algemeen een groot debiet.
Zijn er voldoende putten en hydranten in de buurt van jouw bedrijf? Zorg er dan wel voor dat ze altijd bereikbaar zijn. Laat ze niet blokkeren door bijvoorbeeld geparkeerde auto’s of buitenopslag. Ook niet voor even. Bij brand telt elke seconde.
Eigen bluswatervoorziening
Als je hebt vastgesteld dat de bluswatervoorziening tekort schiet, zijn er verschillende oplossingen. Zit jouw bedrijf op een bedrijventerrein, overleg dan met de gemeente en de andere bedrijven over het slaan van brandputten op strategische plekken.
Gemeenten werken hieraan doorgaans graag mee omdat een goede bluswatervoorziening ook in het algemeen belang is. Een andere optie is het plaatsen van een centrale wateropslag. Dit zijn grote reservoirs die water kunnen leveren voor zowel blusvoertuigen als sprinklerinstallaties.
Alles over brand
Brand is vaak te voorkomen. Daarnaast is er veel mogelijk om de gevolgen van brand te beperken en de continuïteit van je bedrijf te beschermen. Je leest er alles over in het dossier Brand.
Arjan Hendriksen is manager risicobeheersing bij Interpolis. In een reeks bijdragen laat hij bedrijven zien hoe ze doordacht kunnen omgaan met risico’s. Interpolis is partnerexpert van Z24.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl